• RUB:
    4.85
  • USD:
    498.34
  • EUR:
    519.72
Басты сайтқа өту
Руханият 17 Қазан, 2022

Абайтануға қосылған сүбелі еңбек

333 рет
көрсетілді

Ел астанасында абайтану саласындағы тың жаңалық – «The Wisdom of the Great Steppe – Abai Kunanbaiuly» және «Абай Құнанбайұлы: сипаттамалы библиографиялық көрсеткіш» атты қос бірдей ғылыми еңбек таныс­тырылды. Жаңа жинақтың тұсаукесер рәсімін Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің Еуразия ғылыми-зерттеу институты, Ұлттық академиялық кітапхана және Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің «Абай академиясы» бірлесе ұйымдастырып отыр.

Еске салсақ, «The Wisdom of the Great Steppe – Abai Kunanbaiuly» ұжым­дық монографиясы ағылшын тілінде Анкара қаласында жарық көрген еді. Кітапта отандық және шетелдік ға­лым­дар­дың ақынның заманы, туып-өскен ортасы мен өмірі, ұлт зиялыларына ықпалы, әдеби мұрасы мен мектебі, шығармаларының қолжазбасы мен тілдік ерекшеліктері, діни көзқарасы мен тарихи дүниетанымы, философиясы, өзге де өзекті мәселелер қамтылған.

«Абай – Қазақстанның ғана емес, түбі бір түркі дүниесіне, тіпті бүкіл әлемге ортақ рухани тұлғалардың бірі. Себебі Абайдың ілімі, Абайдың шы­ғармашылығы – жал­пы түрік халқына ортақ рухани, әде­би, мәдени құндылықтардың дәстүрлі жал­ға­сы. Сондықтан мейлі Түркияда болсын, басқа да түркі мемлекеттерінде өткен абайтануға байланысты іс-шараларға ерекше көңіл бөліп келеміз», дейді Қазақстан Республикасындағы Түр­кияның Төтенше және өкілетті елшісі Уфук Экіджі.

Аталған кітаптар Қожа Ахмет Ясауи атын­дағы Халықаралық қазақ-тү­рік уни­верситеті Еуразия ғылы­ми-зерт­теу институтының жобасы ая­­­сын­да орындалған. Жоба жетек­шісі – Суат Бейлұр. Кітапты құрас­тыр­­ғандар: Айнұр Ахметова, Суат Бейлұр, Дәулет Жайлыбай, Алмас Жүнісбаев, Өмірбек Қанай, Данагүл Махат. «Абай Құнанбайұлы, сипаттамалы библиографиялық көрсеткіштің» І томында Абай Құнанбайұлының Қазақстан мен шетелдерде жарық көр­ген шығармалары мен абайтану саласындағы ғылыми еңбектерге қыс­қаша түсініктеме берілген. Ақынның 1909-2020 жылдар аралығында жарық көрген шығармаларының отандық және шетелдік барлық басылымдарына, абайтану саласындағы отандық және шетелдік кітап, монография, оқулық, оқу-әдістемелік құрал, библиографиялық материалдар, кандидаттық, докторлық, PhD диссертацияларға қысқаша сипаттама берілген. Библиографиялық көрсеткіштің ІІ томында М.Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясының бір­не­ше тілдегі басылымдары, Абайдың әдеби мұрасы мен абайтану саласы бо­­йынша жазылған кітап тараулары Абайға арналған конференция ма­те­риал­дарының жинақтарындағы ғы­лы­ми баяндамалар, мерзімді баспа­сөз­де жарияланған мақалалар берілген. Ал жалпы алғанда ұзын саны 12 мыңнан астам дерек ен­гізілген.

Сондай-ақ жаңа еңбекте абайтануға қатысты зерттеулерді қазақ тілінде, өзге тілде және аралас тілде деп көрсет­кен. Абайтану бойынша әр тілдегі зерт­­­теулерді, ең алдымен түпнұсқа тілде көрсеткен. Яғни Абайды зерттеген әр елдің түрлі қарпімен (мысалы, араб, ағылшын, урду, грузин, т.б.) жа­зылған еңбектерді зерттеушілер ыж­да­ғат­­тылықпен теріп, тексеріп, кітап­қа енгізгені көрініп-ақ тұр.

Таныстырылымға астаналық зиялы қауым, әдебиетші-ғалымдар мен шетелдік дипломатия өкілдері, жоғары оқу орындары мен ғылыми мекемелердің басшылары, БАҚ өкілдері қатысты.