Оқушылар сарайы ұлттық дәстүрді қайта жаңғыртты

Осы орайда Балалар жылын жария­лау арқылы рес­пуб­ликаның үшінші мегаполисінде жас өскіндердің құқық­тары мен заңды мүдделерін қорғауға, өз елінің жалынды патриоты болып өсуіне кең жол ашылды. Сондықтан биыл балаларға ба­рынша қамқорлық жасауға, сапалы біліммен қамтуға, мүм­кіндігі шектеулі балалардың ден­саулығын ны­ғайтуға, өске­лең ұрпақтың өз зама­нына сай өсіп-жетілуіне қажетті инфра­құрылымды дамытуға ерекше көңіл бөлінді. Сондай-ақ білім беру саласында балалар үшін қауіпсіз, жайлы жағдай жасайтын шаралар қабылдануда.

Балалардың толыққанды қо­­сымша білім алуына және тәр­­биесіне, оның ішінде эколо­гия­лық, спорттық, шығар­машылық және зияткерлік даму мүмкін­діктерін іске асыруға жан-жақты жағдай жасалып отыр.

Соның бірі – шаһардағы Оқу­шылар сарайы. Онда балалар­дың сабақтан кейінгі қосымша бі­лім алуына, ішкі таланттарын ашып, қабілеттерін арттыруға және бос уақытын үйірме жұмыста­ры­на арнап, тиімді пайдалану­ға жағдайлар қарастырыл­ған. Сол себепті Балалар жылы­ның өз мақсатына орай жоғары деңгейде өтуіне Оқушылар са­ра­йының қосар үлесі орасан. Осы­ған сәйкес оқу жылы барысында ұжым тарапынан арна­йы жоспар түзіліп, көпші­лік іс-шаралар, ашық тәрбие са­ғаты, кездесулер мен байқау-жарыстар ұйымдастырылып жатыр. Атап айтар болсақ, үйірмеаралық «Ең алғыр, ең талантты, ең өнер­лі ана мен бала» сайысы, «Тыныш әлем – әсем әуен» кон­церттік бағдарламасы, бала­лар ақыны Ж.Қалжанованың шы­ғар­машылығына арналған «Өлең­мен тер­бетемін бөбегімді» атты кездесу кеші, «Жұлдыз-ай» балалар шығармашы­лығы бай­қауы, «Дос болайық бәріміз» бал­дырғандарға арналған та­ным­дық сабағы, «Өткеніміз өне­ге, күткеніміз келешек» ашық сабағы, «Өрелі өнер кө­шінде» сахна саңлақтарымен сыр сұх­бат кеші, «Жүрекке төгіп мың сәуле» атты М.Мақатаев шы­ғармашылығына шолу және «Аманат бір өзіңе жырым-сы­рым» сабағы. Оқушылар сара­йын­да осы секілді және бұдан бас­­қа да көптеген мәдени, та­ным­дық іс-шаралар өткізіліп жатыр.

Ал Балалар жылына орай ұйым­дас­тырылған «Жас оқыр­ман-2022» қалалық байқауы мекемеішілік болып басталып, қала көлемінде жалғасын тап­ты. 2022 жылы мерейтойы белгіленген қазақ ақын-жазу­шыларының шығармаларын жас оқырмандар жатқа мәнерлеп оқып, үздіктер анықталды.

Өткен оқу жылының қоры­тындысы ретінде Халықара­­лық балаларды қорғау күніне орай қала көлемінде «Shumkent ­Daryny FEST» мерекелік бағдарлама­­сы көпшілікті қызықты думан­ға бө­леді. Сонымен қатар қалалық деңгейде өтетін «Шымқала­ның жас таланттары-2022» қа­ла­лық өнер байқауының меке­меде үйірмеаралық кезеңі ұйым­дастырылды. Мұнда «Жас биші», «Жас ақын», «Жас шебер», «Жас әнші», «Жас суретші», «Жас ғалым», «Дәстүрлі ән», «Жас аспапта орындаушы», «Көркемсөз ше­бері», «Сахналық қойылым» но­ми­нациялары бойынша жас өнерпаздар сайысқа түсіп, дарынды балалар анықталып, жүл­делі орындар иеленді.

Балалар жылының аталып өтуі – дарынды жастарды ірік­теп, қолдау көр­сетуге ық­пал етіп отыр. Мәселен, 2022 жылғы 10 сәуірде өткен «Біз ізде­ген та­лант­тар» халықаралық байқауында «Шабыт» театр үйірмесі (жетекшісі Л.Касымова) «Сахналық қойылым» номинациясы, ал «Көркем сөз» аталымы бойынша А.Тастанбекова бас жүлдені иеленді.

Сонымен бірге биылғы 14 мамырда өткен «Ер­теңіме сене­мін» атты халық­аралық көпжанр­лы фестиваль өнер байқауын­да «Құрманға­зы» ансамблі бас жүлде және «Бурабай» шипажайына ша­қырту қағазын же­ңіп алды.

2022 жылғы 17 қаңтарда ­Ба­ла­лар жылы аясында ұйым­­дас­тырылған рес­пуб­ликалық балалар суреті байқауын­да «Сұңғат» үйірмесі Ж.Мейрамбай, Б.Темір­бек пен А.Теңізбай Алғысхат және арнайы дипломдармен марапатталды.

«Алтын ұрпақ» атты қалалық өнер байқауы «Әгугай домбыра» үйірме­сі­нің шәкірті Ж.Байтемір І орын иеленді. Қазақтың ағар­тушы ақыны Ы.Алтын­сарин­нің 180 жылдығына арналған «Алтын ұрпақ» қалалық жыр-терме байқауында «Ша­быт» аула клубы, «Күй-домбыра» үйір­месі және «Өрлеу» ансамблі жүлделі орындардан көрінді.

Республикалық тамыз конференциясы аясында қосымша білім беру мекемелерінің қыз­меткерлеріне арнал­ған рес­публикалық форум Оқу­шы­лар сарайы базасында ұйым­дас­тырылды. Форум аясын­да қонақтар мекеменің жұмы­сымен жан-жақты танысып шы­ғуға мүмкіндік алды. Атал­ған іс-шара барысында Оқушылар сарайының аула­сында көркемсурет және қол­өнер бағытында балалар шы­ғармашылығының көрмесі ұйым­дастырылып, техникалық және балалардың қоғамдық ұйымдары тақырыбында сек­циялық жұмыстар онлайн және штаттық режімде өтті. Сонымен қатар жаз бойы алты ауысымда жұмыс атқарып, 1 200 бала мен жасөспірімнің демалып, сауығуына жағдай жасалды. Осы ретте Оқушылар сарайына қарасты қала сыртындағы Сайрам ауданының Көлкент ауылында орналасқан «Ақсу» сауықтыру лагерінде жазғы мау­сымның жабылу салтанаты өтті. Оған жауапты мамандар мен іс-шараға арнайы шақырылған қонақтар қатысып, «Бір үйдің баласындай» атты лагерь алауы жанында думанды кештің көрігін қыздырды.

Бұдан бөлек биылғы 12 қазанда Оқушылар сара­йы ғимаратында Қазақ­стан Рес­пуб­ликасының Оқу-ағар­ту ми­нистрі А.Аймағамбетов Шым­кент қаласының білім саласы қызмет­кер­лерімен кездесті. Осындай респуб­лика­лық дең­гейдегі жиын, конференция, кез­­десулердің мекеме базасында өтіп тұруы ұжымның іскерлігін арттырып, жаңа игі істерге қадам басуға талпындыратыны сөзсіз.

Өз кезегінде Оқушылар сара­йының негізгі мақсат-мін­детіне арнайы тоқтал­сақ, бұл түрлі бағытта қосымша білім беру, көпшілік-ұйымдастыру және әдіс­темелік, спорттық-тех­никалық жұмыс­тарды мекеменің барлық бөлімдерімен бірлесе жүзеге асырады.

Мәселен, 2022-2023 оқу ­жы­лында ­115 үйірме жұмысы мынадай ба­ғыттар ­бойынша балаларға қыз­мет көр­сетті. Атап айтқанда, әлеу­мет­тік-педа­гогикалық, тілдік, спорт­тық, тех­никалық, көркемсурет, хорео­графия­лық, саздық-аспаптық, сахналық және шешендік өнер, сондай-ақ қол­дан­балы өнер үйірмелері. Бүгінгі таңда мұн­да қосымша білім берумен қамтылған оқу­шылар саны 4 965 баланы құрайды.

Айта кету керек, Оқушылар сара­йындағы үйірмелер бала мен ата-ана­ның талабына, сұ­ранысына қарай жұ­мыс жүр­гізеді. Соңғы үш жылдық жұ­мыс­қа жасалған мониторинг нәти­жесінде қазіргі жастардың ұлттық өнер, қолөнер және спортқа деген қызығушылығы арт­қаны байқалады. Мәселен, ұлт­тық бағыттағы үйірмелер саны 2019-2020 оқу жылында – 31-ге, 2020-2021 жылдардағы оқу жылында – 43-ке, өткен жыл мен биылғыны қосқанда – 53-ке жетіп, оған қатысатын ба­лалардың сан мөлшері де 3 200-ден асып отыр. Аса қызы­ғу­шылық танытқан үйір­ме­лер қатарында ұлттық би және домбыра бар. Сонымен бірге жаңадан ашылған қолөнер үйірмелері: құмыра жасау, ағаш өңдеу, былғары өңдеу, зер­герлік, гобелен, киіз басу, то­қы­ма өнеріне балалардың қызы­ғушылығы аса жоғары.

Қазақта «Өнерлінің өрісі кең», «Жігітке жеті өнер де аз», деп жас жет­кіншек ұл-қы­зын өнерге баулуға аса зор мән берген. Сондықтан ұлт­тық дәстүрлі өнерді қайта дәріптеу, өміршеңдігін жоғалт­пау мақсатында домбыра, қобыз, жетіген, дәстүрлі ән, айтыс өнерін насихаттайтын 25 үйір­меге бүгінгі таңда 400-ден астам бала қатысады. Бұл дегеніміз домбыра мен қобыз секілді ұлттық аспаптарға жас өрендердің құрметі мен қызы­ғушылығының артқаны. Әрі сол арқылы дәстүрлі ән-жыр өнерін бүгінгі ұрпақ санасында қайта жаңғыртуға мол мүмкіндік туып отыр.

Әлбетте балалардың ұлттық қол­өнерге деген ынтасы бөлек. Соның бір айғағы, үйірмеде сәндік-қолданбалы қолөнердің ең көне және кең тараған түр­лерінен тоқыма тоқу, ою-өрнек­тер ою, киіз басу, түрлі киім үлгі­лерін тігу, гобелен тоқу, был­ғары және ағаш өңдеу, зергерлік бұйым жасау бо­йын­ша алғаш­қы сызбаларды қағазға түсіру секілді жұмыстарды оқушылар ықыласпен орындауда.

Бәсекелестік белең алған бүгінгі на­рықтық заманда ұлт­тық қолөнерімізбен танылып, осы күндері таңсық болған ежелгі бұйымдарымызды жас ұрпақтың қолымен жаңғырту да Оқушылар сарайының бас­ты мақсаттарының бірі. Соның нәтижесінде келешекте үйірмеде тәлім алып шыққан қолөнерші жастар небір кәдесыйлар, көздің жауын алар зергерлік бұйымдар жасап, қазақтың қолөнерін жан­дандыратыны ақиқат. Бұл сондай-ақ жастардың нарықтық экономикаға тез бейімделуіне және қол­өнершілік бағытта жеке кәсіптерін ашуға көмектеседі.

Оқушылар сарайында қазақ­тың ұлт­тық спорт түрлерін дамыту да қолға алы­нып отыр. Ежел­ден садақ тарту, бәйге, сайыс, күрес, аударыспақ сияқты спорт түрлерімен айналысқан қазақ өте жауынгер халық бол­ған. Сол үшін де осынау асыл қазынамызды қайта тірілтіп, жас ұрпақтың өз тамырынан қол үзіп қалмауына жағдай жа­сауға міндеттіміз. Бүгінгі таң­да тоғызқұмалақ, асық ату, са­дақ тарту және қазақша кү­рес үйірмелеріне сұраныс кө­бейген. Осы орайда Оқушылар сара­йының ұжымы тарапынан бұл бағыттағы жұмыстар белсенді атқарылуда.

ШЫМКЕНТ