Жеке салымшылардың үлесі артып келеді

Бұл ретте банктік депозиттер көрсеткіші жағынан Отбасы банкі 2,4 трлн теңгемен көш бастап, жыл басынан бергі өсім бірден 6%-ға ұлғайған. Бір айдың ішінде банк өзінің депо­зит­тік қоржынына тағы 1,4%-ды қосқан. Одан кейін 4,7%-бен со­масы 4,4 трлн теңгеде Kaspi Bank тұр. Қазіргі таңда еліміздің қаржы институтына айналып, бұрын жоғалтқан позиция­ларын белсенді түрде қалпына келтіріп жатқан Bereke Bank 1,9% өсіммен 1,1 трлн теңгеге жеткен. ЦентрКредит банкі 1,6% ұлғайған.

Бір айта кетерлігі, қаржы инс­титуты еліміздің жинақ­та­рын жылжымайтын мүлікке айнал­ды­ру­ға мүмкіндік бере­тін тұрғын үй құрылыс жинақтарының жүйесі бойынша жұмыс істейтіні бар. Осыған орай, аралық және алдын ала тұрғын үй қарыздарын алуды қамтамасыз ететін де­по­зиттерді қосқанда, ТҚЖ шең­беріндегі банктік салымдар аза­маттардың тұрғын үй жағ­да­йын жақсартуды қолдауға арнап, республикалық бюджеттен мемлекеттік сыйлықақы алу мүмкіндігі қарастырылған. Бонус мөлшері 200 АЕК-тен аспайтын, жылдық жинақ сомасының 20%-ын құрауы керек.

Көш басында тұрған Отбасы банкте бір салымшының бірнеше тұрғын үй құрылыс жинақ шоты болуы мүмкін, бірақ олардың біреуіне ғана мемлекеттік сый­лық­­ақы есептеледі. Дегенмен де­по­зитті толтыру жүйесін өзгерт­пестен көбірек үнемдеуге мүм­кін­дік беретін лайфхактың бір түрі – отбасылық пакеттерді атау­ға болады. Бұған тек ерлі-за­йыптылар ғана емес, ата-ана, аға-әпке, балалар, жалпы, жақын туыстар иелік ете алады. Осы пакеттің бір бөлігі ретінде бірнеше депозит ашып, табысты одан әрі арттыруға да жағдайлар қарастырылған. Мәселен, Отбасы банктегі депозит бір адамға беріліп, оны ай сайын 100 мың теңгеге толықтырып отырса, сонда үш жыл үнемдеуге мемлекет сыйлықақысы 414 мың теңгені, бес жылға 690 мың теңгені құрайды екен. Атап айтқанда, екі ересек адам ай сайынғы жарнасы – 80 мың теңге (бір адамға – 40 мың теңге) және балаға – 20 мың теңге. Мұнда отбасылық топтамадағы барлық депозиттерді толықтырудың ай сайынғы сомасы – сол 100 мың теңге. Бірақ үш жылға мем­лекеттік сыйақы қазірдің өзінде 720 мың теңгені, ал бес жылға бірден 1,2 млн теңгені құрайды.

Бір депозиттің орнына үш салым бойынша банктің сыйақысы сәл артық болатынын ескерсек, жеке салым үш жылда жинақ­талған жалпы жинақ 4,1 млн тең­гені, бес жылда 7,1 млн тең­гені құрайды. Ал отбасылық пакет шеңберіндегі үш депозит үш жылда – 4,4 млн теңге және бес жылда – бірден 7,6 млн теңге.

Биыл еліміздің банктеріндегі депозиттер портфелінің қысқа­руы, бизнес депозиттері көле­мі­нің азаюымен байланысты болды. Мәселен, заңды тұл­ға­лар­дың депозиттері жыл басынан бері 5,1%-ға төмендеп, 13,9 трлн теңгені құраса, жеке тұл­ғалардың депозиттері кері­сінше 2,8%-ға өсіп, 17,4 трлн теңгеге жеткен. Нәтижесінде, биыл бірінші маусымда ЕДБ депо­зиттік портфеліндегі халық салымдарының үлесі жыл басында 53,6%, бір жыл бұрын 52,1%, бүгінгі таңда 55,5%-ды құраса, он жыл бұрын шамамен 40% ғана болған.