Кейінгі жылдары елімізде кітап жәрмеңкесі жиі өтіп жүр. Қазақ баспалары ерекше қарқын алып, кітап саудасында бой көрсете бастады. Әсіресе қазақтілді оқырманның қазақтілді кітап нарығындағы белсенділігі де артып келеді. Жылда ұйымдастырылатын кітап жәрмеңкелері дәстүрге айналып, кітап мерекесі деген ұғым қалыптастырды. Бұл, әрине, бұрнағы кезеңдегі жәрмеңкесіз жылдарға қарағанда едәуір нәтиже.
Кітап мерекесі биыл да дүбірлеп, жалғасын тапты. Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен Ұлттық академиялық кітапханада «KitapTime – 2023» ІІ жалпы республикалық кітап фестивалі өтті. Жоба ұйымдастырушыларының айтуынша, аталған іс-шара – кітап оқуды кеңінен насихаттау, интеллектуалды жастарды ынталандыру, мәдени құндылықтарымызды халыққа жеткізу мақсатында өткізіліп отыр. Сондай-ақ кітап мерекесі республиканың көпшілік кітапханаларының қолдауымен еліміздің әр өңірінде бір уақытта қатар тойланды.
Фестивальдің алғашқы бөлігінде «Руханият жолы» флэшмобы мен келушілер үшін көрме-жәрмеңке ұйымдастырылды. Жәрмеңкеге «Эльдорадо», «Steppe&World», «Абай», «Пайдалы кітап», «Fox books»,
«Kitapal» кітаптар үйі, «Отбасы хрестоматиясы», «Мазмұндама», «Qasym», «Qyr balasy, «QAZBILIM» баспалары, «Сенімен Болашақ», «Marfu Press» баспа үйлері мен республикалық ата-аналар қоғамдық бірлестігінің кітаптары қойылды. Астанадағы Үндістан, Түрікменстан, Өзбекстан, Әзербайжан, Беларусь, Мысыр елшіліктері ұлттық павильондарын құрып, өз кітаптары мен танымал шығармаларын таныстырды.
Сонымен қатар «Art-vision» қолөнер шеберлері мен суретшілердің павильоны, bookcrossing, «Photo zone», балалар шығармашылығына арналған алаңда ертегілер қойылымы, шеберлік сағаттары, интерактивті, ұлттық ойындар, балалар әдебиетінің кейіпкерлерінің шеруі жиналғандарға жағымды көңіл күй сыйлады.
Фестивальдің ашылуына Мәдениет және ақпарат министрлігінің Архив, құжаттама және кітап ісі комитетінің төрағасы Қуат Бораш, жазушы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Әлібек Асқар, Парламент Сенатының депутаты Нұртөре Жүсіп, Парламент Мәжілісінің депутаты Жұлдыз Сүлейменова, өзге де зиялы қауым өкілдері қатысты.
Мәдениет және ақпарат министрлігі Архив, құжаттама және кітап ісі комитетінің төрағасы Қуат Бораш бүгінгі фестивальдің мәдени-рухани маңызына тоқталып, барлық өңірде жалғасатынын жеткізді.
«Жалпы, министрлік тарапынан бұл бағытта көптеген жұмыс жүргізіліп жатыр. Қазіргі уақытта «Оқитын ұлт» жобасы аясында 2025 жылға дейін елдегі оқырмандар санын 40 пайызға дейін көтерсек деген жоспар бар. Бұл қолдан жасалатын науқан емес, осындай көпшілікке арналған іс-шаралар арқылы жүргізіледі. «Ұлттық электронды кітапхана» негізінде республика бойынша бірыңғай барлық жерде іске асырылатын жаңа ақпараттық жүйе жасау жоспарланып отыр. Ол іске асса, кез келген кітапханада отырып, елдің барлық өңіріндегі кітапханалар қолжетімді болып, оқырман қалаған кітабын алып оқи алады. Бұл бағытта баспагерлер қауымымен, кітапханалармен келіссөз жүргізіп жатырмыз. Бұл да қазіргі заман талабына сай жасалатын жоба деп ойлаймыз», деді Қуат Бораш.
Ұлттық академиялық кітапханасының директоры Ғазиза Құдайбергенқызы кейінгі 5 жылда оқырман кітапханаға жиі келетінін, кейде тіпті орын болмайтынын айтты.
«Біздің кітапханаға күніне 500-800 адам келеді. Жалпы, 1,5 миллион кітап қорымыз бар. Электрондық порталда 70 мыңға жуық кітап бар, олар әртүрлі әлемдік базалардан қолжетімді. Қазір қазақ әдебиеті де, шетел әдебиеті де сұранысқа ие. Бүгінгі оқырман, әсіресе танымдық, мотивациялық, психологиялық, философиялық кітаптарды жиі оқитынын байқаймыз», дейді ол. Сондай-ақ IT технология, дизайн және сәулет саласындағы кітаптар да жиі сұралады екен.
«Бірақ бәрібір бірінші орында көркем әдебиет тұрады – Абай, Мұхтар Әуезов, Бейімбет Майлин, Жүсіпбек Аймауытов, Дулат Исабеков, Бексұлтан Нұржекеев, Шерхан Мұртаза, Мұхтар Мағауин, Шыңғыс Айтматов, ал шетелдік авторлардан – Толстой, Чехов, Достоевский, Ремарк, Золя көп оқылады. Оған қоса жаңа авторлар мен прозашылар – Бақытгүл Сәрмекова, Әлішер Рахат, Жадыра Шамұратова, Қанат Тілеухан, Мақсат Мәлік жақсы танылып келеді. Ілияс Омаров атты жас талантымыз орыс тілінде жазады және өте белсенді жұмыс істейді. Қазіргі маркетинг заманында авторлар қоғамға өздері шығуы керек. «Мен кітап жаздым, енді өздерің сатыңдар» деп мемлекетке қарап отыратын уақыт емес. Қазір әдеби агенттер қажет. Сондықтан авторлар кітаптардың сатылғанын күтіп отырмай, әлемнің, жастардың не оқып жатқанын зерттеуі керек. Мысалы, жас жеткіншектер комиксті көп оқиды, оларға заманауи әлем туралы қысқа әңгімелер керек», дейді Ғазиза Құдайбергенқызы.
«Жұлдызбен кітапханаға жол» жобасында танымал актерлер мен тележүргізушілер кітапханаға келушілерді тіркеді. Сондай-ақ қазақ тілінде көпшілік алдында еркін әрі тартымды сөйлеу, харизманы күшейту, басқару психологиясы сынды шеберлік сыныптары ұйымдастырылды. «Алқа» әдеби-мәдени клубы «Қуыскеуде» кітабының тұсаукесерін өткізді. Биылғы фестивальдің ерекшелігі, кешкілік фестивальге жиналғандар «Кітапхана түні» мәдени іс-шарасының куәсі болды. «Кітапхана түнінде» бизнес-коучинг, «Musikal party» классикалық музыка кеші, «Quiz» интеллектуалдық алаңы, поэзия кеші, Астананың түнгі аспанын телескоппен тамашалау, түнгі караоке, Антикафе «Book & Сoffee» сынды түрлі қызықты, жан-жақты іс-шаралар ұйымдастырылды. Бір қуантарлығы, дәл осы күні 5 000-ға жуық адам кітапханаға аяқ басып, кітап мерекесіне қатысты. Еліміздің әр аймақ, ауылында қатар өткен кітап фестивальдерінің де биылғы қарқынды жұмысы көңіл қуантады. Түркістан облысының өзінде бір мезетте 396 кітапхананың осы жобаға атсалысуы рухани кітап мерекесінің маңызын арттыра түскендей.