Дәстүрлі «Қазақстан жастары – 2023» ұлттық баяндамасы жарыққа шықты. Жұртшылыққа биылғы он бірінші басылымды «Жастар» ғылыми-зерттеу орталығы арнайы таныстырды. Құжатта еліміздегі жастар өмірінің негізгі салаларындағы жағдайы кейінгі әлеуметтік-экономикалық және жаһандық геосаяси сын-қатерді ескере отырып, жан-жақты талданған.
Тұсаукесерге Мәдениет және ақпарат вице-министрі Евгений Кочетов, министрліктің Жастар және отбасы істері комитеті төрағасының міндетін атқарушы Роллан Құспан мен ғылыми-сараптамалық қоғамдастықтың, саяси партиялардың, үкіметтік емес және жастар ұйымдарының өкілдері қатысты. Жиында «Жастар» ҒЗО директоры Айсұлу Ерниязова Ұлттық баяндаманы дайындау бойынша жұмыстың негізгі қорытындыларына тоқталды.
– Ұлттық баяндама жастар арасындағы әлеуметтік дамудың ағымдағы трендтерін, олардың қажеттіліктері мен мүдделерін айқындауға бағытталған. Құжат еліміздің барлық аймағында «Face to face» форматындағы жаппай сауалнама негізінде жүргізілді. Жастардың қазіргі жағдайын талдау аясында еліміздің барлық өңірінде 6 мың респондентті қамтитын әлеуметтанулық зерттеулердің нәтижелері пайдаланылды. Ашып айтсақ, сауалнама негізінде жастардың бос уақыты мен денсаулығы, білім мен ғылымдағы орны, әлеуметтік-экономикалық жағдайы, кемсітушілік, тұрғын үй жағдайы, еңбекпен қамту мәселелері, кәсіпкерлік қызмет тәжірибесі, көші-қон көңіл күйі, құндылық бағдарлары, тілдік ортасы, дін, жастардың қоғамдық көңіл күйлері, пайдаланатын әлеуметтік желілер мен мессенджерлер, азаматтық белсенділігі, қауіпсіздік мәселелері мен құқығының сақталуы, жастар саясатын іске асырудың тиімділігі, мемлекеттік бағдарламалар туралы хабардар болуы, трендтері зерделенді. Баяндамада елдегі әлеуметтік-экономикалық, сондай-ақ саяси өзгерістерді ескере отырып, салалар бойынша ұсынымдар да қалыптастырылды. Бұл зерттеулер мүдделі барлық тарапқа – мемлекеттік органдардың, азаматтық сектор ұйымдарының, жастар саясаты институттарының, оқу орындарының, жастар үкіметтік емес ұйымдарының, сарапшылар қауымдастығы, БАҚ өкілдеріне арналған, – деді А.Ерниязова.
Экономика ғылымдарының докторы Айгүл Көшербаева баяндамадағы «жастар шоқысы» деген мәселеге назар аударды. Оның айтуынша, кейінгі 13 жылдағы 16 жасқа дейінгі ел халқының құрылымын талдау әрбір келесі жастағы халықтың орташа өсу қарқыны 2-ден 4 пайызға дейін екендігін көрсетеді. Сонымен қатар 2011 жылы туған ұрпақ жастар шоқысының қоздырғышы бола алады, яғни олар қазір 11-12 жастағы балалар. Сондай-ақ философия докторы, қауымдастырылған профессор Ербол Омаров жастар арасындағы қауіпсіздік мәселелеріне қатысты пікірімен бөлісті.
– Жастар арасында қылмыстың пайда болуына әлеуметтік теңсіздік, білім алуға және жұмысқа орналасуға қолжетімділіктің болмауы, сондай-ақ құқық қорғау органдарына сенімсіздік сияқты бірқатар фактор ықпал етеді. Сонымен қатар интернет пен әлеуметтік медианың әсері қылмыстық мінез-құлыққа әкелетін жағымсыз тенденцияларды күшейтуі мүмкін, – деді ол.
Кездесу барысында «Amanat», «Ауыл» және «Respublica» партиялары жастар қанаттарының өкілдері де сөз сөйледі. Олар жастардың саяси белсенді бөлігі арасында жастар саясатын іске асыру тәжірибесімен бөлісті. Бұған қоса жұмыс барысында ғылыми негізделген тәсілдерді қолданудың маңыздылығы туралы айтты. Сондай-ақ сарапшылар жастар өмірінің әртүрлі аспектілері бойынша ұсыныс-пікір алмасты. Қатысушылар бірауыздан ғылыми зерттеулердің нәтижелері әсіресе жастар арасында насихаттаудың маңыздылығын атап өтті.
Айта кетейік, «Жастар» ғылыми-зерттеу орталығы «Мемлекеттік жастар саясаты туралы» заңға сәйкес 2013 жылдан бері жыл сайын жас отандастарымыздың өмірінің негізгі салаларындағы жағдайы туралы ұлттық баяндама дайындайды.