Түркі жұртының тағылымды тойы

Осы орайда күні кеше ғана Ұлттық академиялық кі­тапханада Түркі ака­демия­сы­ның ұйым­дас­тыруымен «Ба­уыр­ластық тамыры: тұл­ғалар ғибраты» атты ха­лық­аралық кон­ференция өтті. Алқалы жиын­­ға белгілі мемлекет және қоғам қайраткерлері, дип­­ло­матиялық миссия басшы­ла­ры, танымал ғалымдар мен зия­­­лы қауым өкілдері қатысты.

Тағылымды іс-шара аясында бел­гілі тарихшы Афет Инанның қазақ тіліне алғаш рет аударылып басыл­­ған «Ата­­түрікті еске алғанда» еңбе­гі­­нің, кемең­гер көшбасшы Гей­дар Әлиев­тің қызмет ат­қар­­ған жылдарынан сыр шер­тетін «Karizmatik Lider Parlak Şahsiyet Haydar Aliyev» («Ұлт көшбасшысы, жар­қын тұлға Гейдар Әлиев»), қазақ детектив жанрының негі­зін салушы Кемел Тоқаев туралы «Kemel Tokayev: Bir Kalem Ustasinin Yaşam Öyküsü» («Кемел Тоқаев: қа­лам­гердің өмір жолы») кітаптарының тұсаукесер рәсімі өтті.

Жиын барысында Түр­кі ака­демиясы­­ның пре­зиденті Шаһин Мұс­та­­фаев, Парламент Сена­тының депутаты Дархан Қыдыр­әлі, Tүркі мемлекеттері ұйымы Ақсақалдар кеңесінің мүшесі Гасан Гасанов, мемлекет және қо­ғам қайратке­рі Әділ Ахмет, Түркия Рес­­публикасының Қа­зақ­стан Респуб­ликасындағы Тө­тенше және өкілет­ті елшісі Мұс­тафа Капуджу, Қырғыз Рес­публикасының бұрынғы мем­ле­кеттік хатшысы, Қырғыз Рес­публикасы Ұлттық ғы­лым­дар ака­демиясының акаде­мигі Осмо­накун Ибраимов, Ұлықбек атын­дағы Өзбекстан Ұлттық уни­верситетінің профессоры Насим­хон Рахмонов сөз сөйледі.

Өз сөзінде Ш.Мұстафаев түркі әле­­мінің көрнекті тұл­ға­ларын наси­хаттаудың маңызы зор еке­нін атап өтті. «Бауырлас халық­тарымыздағы тұғырлы тұлға­лар­дың өмір жолда­рындағы бір-бірімен табысатын тұстар біздің ортақ өткенімізге арқау болып табылады. Олардың талайлы тағ­дырларының арнасында біздің ха­лық­тарымыздың «тар жол тайғақ кеш­кен» тарихи жо­лы бейнеленген. Осы тұрғыдан алғанда, көрнекті тұл­ға­лардың өмірбаяны тарихтың ең таң­даулы оқулығы іспетті», деді академия басшысы.

Сенат депутаты Дархан Қы­­дырәлі көпшілік назарына ұсы­­­нылған кітаптар туралы па­­­йым­ды пікірлерімен бөлі­сіп, ака­­демияның тұғырлы тұл­ға­лар­ды насихаттау бағы­тындағы жұмыстарды табысты жүргізіп келе жатқанын атап өтті.

TМҰ Ақсақалдар кеңе­сі­нің мүшесі Гасан Гасанов Әзер­­бай­жанның Жалпы­ұлт­тық көш­бас­шысы Гейдар Әлиев­пен қыз­меттес болған жыл­дар оқиға­ла­ры мен есте­лік­терін ортаға са­лып, оның бауыр­лас халықтарды жа­қын­­дас­тырудағы рөлі туралы баяндады.

Елші Мұстафа Капуджу Tүр­­кия Республикасы құры­луы­ның ғасырлық мерейтойы­на арналған маңызды іс-шара­лар­дың өтіп жатқанын атап өтіп, осы орайда академия тарапы­нан ұйым­дастырылған бұл бас­қосудың жоғары дең­гейде өтке­ніне зор риза­шылығын білдірді.

Ұлықбек атындағы Өзбек­стан Ұлт­тық университеті­нің профессо­ры Насимхон Рахмонов Кемел Тоқаев­тың қазақ әдебиетінде детектив жан­рының негізін қалаған жазушы екеніне тоқталып, оның туындылары өзбек әдебиетінде де аталған жанр­дың қалып­тасуына ықпал еткенін айтты.

«Ата­түрікті еске алғанда» деп аталатын ес­теліктер топтамасы – Афет Инан­ның Түрік тарихы қоғамы 2021 жылы жарыққа шығарған «Kemal Atatürk’ü Anarken» ат­ты кіта­бының қазақ тіліне ал­ғаш аударылған нұсқасы. Кі­тапқа зиялы түрік әйелдер қауы­мының көрнекті өкілі Афет Инан ханымның Түркия Рес­­публикасының негізін қала­ған тұлға Мұстафа Кемал Ата­түрік туралы естеліктері мен ой-толғамдары жинақталып берілген.

Әзербайжан Республика­сы­­ның бұрынғы Премьер-министрі, мемле­кет және қоғам қайраткері, ТМҰ Ақса­қалдар кеңесінің мү­шесі Гасан Гаса­новтың «Ұлт­тық көшбасшы, жарқын тұл­ға – Гейдар Әлиев» (түрік ті­лін­де) атты сұхбат жанрына құ­­рылған кітабы Гейдар Әлиев­тің тәуелсіздік жылдары қар­са­ңындағы қызметі кезеңдері ту­ралы естеліктерін арқау еткен.

Ал «Кемел Тоқаев: әде­биет­­шінің өмір жолы» (түрік тілінде) жинағының ал­ғаш­қы тарауы ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың әлемнің бірқатар тілінде жа­рық көрген «Әке ту­ралы ой-толғау» атты мемуа­рымен баста­лады, кейінгі бөлім­дер­де түркі әле­мінің белгілі әде­биетшілерінің, көп­теген қазақ қаламгерлері мен қо­ғам қайраткерлерінің Кемел Тоқаев туралы естеліктері, пікір­лері берілген.