Спортты дамыту басымдықтары айқындалды

Туризм және спорт министрі Ермек Маржықпаев өткен жыл­дың нәтижелері мен биыл атқары­латын шаруалар жоспары туралы айтып берді. Ол елде спортпен шұғылданатындар қатары тұрақ­ты түрде өсіп жатқанын атап өтті. 2023 жылы олардың саны 510 мың адамға көбейген. Алайда салада назар аударарлық мәселелер де бар. Саланы дамыту үшін жаңа көзқарас керек. Әсіресе бұқара­лық спортты дәріптеуге қатысты. Өңірлер бюджеттен бөлетін қаражат көлемінің жеткіліксіз екені айтылды.

«Халықаралық тәжірибеге сай бұқаралық спортты дамыту үшін мектептерден бастап, ег­де жастағыларға дейін арнайы спорт­тық лигаларды жандандыру ке­рек. Озық елдердің тәжірибесі бала­лар арасындағы бұқаралық спорт болашақ чемпиондардың негізі екенін көрсетеді. Бізде әзірге бірыңғай жүйе жоқ. Демек бұ­қара­лық спортты дамытудың ал­ғаш­қы кезеңінен-ақ ақсап тұр­мыз», деп атап өтті Тамара Дүйсенова.

Осы орайда министрлік пен облыс әкімдеріне барлық кезеңдегі спорттық лигаларды мақ­сатты түрде дамыту жұмыс­тарын қолға алу тапсырылды. Бұл іске салалық министрліктер, мектептер, колледждер, жоғары оқу орындары, медициналық орталықтар мен еңбек ұжымдары атсалысуы шарт.

Вице-премьер балалар мен жасөспірімдер спорт мек­тептерін қаржыландыру тура­сында да сөз қозғады. Бұл бағыт­та жалпы білім беру ошақтары се­кілді жан басына шаққандағы нор­­ма­тивтерді енгізу жағын қарас­­­тыру қажеттігі айтылды. Одан бөлек 18 жасқа дейінгі бала­ларға арналған спорттық үйір­мелерге «ваучерлер» ұсыну жү­йе­сін ретке келтіру мақсаты тұр. Қа­рас­тырылған қаражатты тиім­ді жұм­сау үшін «бір бала – бір вау­чер» қағидатын қолдану көзделген.

Жоғары жетістіктер спортын қаржыландыру моделі де қайта қарастыруды қажет етеді.

«Ұлттық құрама командаларына резерв дайындайтын спорт­тық ұйымдарымыз қазір олим­пиадалық емес спорт түр­леріне бағыт алғанын мойындауы­мыз керек. Бізде жазғы олимпиадалық ойындар тізіміне енген 45 түрлі спортқа басымдық берілген. Олардың қатарын азайтып, қалғанын дамытуға мән беруміз керек. Бұл тұста таңдау ғылыми тұрғыда негізделіп, еліміздің ерекшелігін ескеруі қажет», деп атап өтті вице-премьер.

Сондай-ақ Тамара Дүй­сенова саладағы кәсіби кадрлар жетіспеушілігіне де мән берді.

«Спорттық дәрігер мен психологтер, диетолог, нутри­цио­лог, спорттық заңгер секіл­ді мамандар жоқтың қасы. Денешынықтыру және спорт саласындағы кадр жетіспеу­шілігі мәселесін шешу үшін қажет­тілігі тұрғысынан сарап­тама жасап, қажет болған жағ­дайда оларды дайындауға мем­ле­кеттік тапсырысты көбейту керек», деді Тамара Дүйсенова.

Вице-премьер пікірінше, оқу орындары дайындаған кадр саны емес, білім беру мекемесін аяқтаған соң мамандығы бойынша қаншасы жұмыс істейтіні туралы мәліметтің маңызы артып келеді. Сондай-ақ білім ордасынан түлеп, спорттық мансабын жалғастыруға ниет­тілерді ынталандыру мәсе­лесі де маңызға ие. Ол кадр­лық құрамның сапасын жақсар­ту үшін қажет. Себебі құзырет­тілік, іс-тәжірибе мен меңгеріл­ген білім қосылса, маман бапкерлік жұмысты бағалап қана қоймай, спортшыларды дайындаудың жеке әдістемесін әзірлеп, оларды жаттықтыру жос­парын сапалы құра алады.

«Аккредиттелген республи­калық және аймақтық спорт федерациялары төрешілер­ді дайындауға тиіс. Сон­дай-ақ халықаралық аренада қазақстандық төрешілер корпусы өкілдіктерін көбейту арқылы спорт түрлері бойынша халықаралық федерациялармен байланыс орнату жұмысын күшейту керек», – деді Тамара Дүйсенова.

Биыл Парижде төртжыл­дықтың басты додасы Олим­пиада және Паралимпиада ойын­дары өтеді. Вице-премьер кейінгі жыл­дардағы нәтиже­лерге мән беріп, ұлттық құрама командаларының спортшыларына сапалы дайындалу үшін мемлекет тарапынан қажетті жағдай жасалғанын, сондықтан жанкүйерлер үздік нәтиже күтетінін тілге тиек етті.