Қылқалам ұшындағы бояу талантпен, шеберлікпен ұштасқан кезде сиқырға бергісіз дүние пайда болады. Сиқыр дейтініміз сол, халқымыздың маңдайына біткен тау тұлғаларының шын бейнесі де осы суретшілердің хас өнерінің арқасында жадымызда жаңғырып қалды. Мәселен, «қазақтан суретші шықты» деген сөзді айтқызған, Қазақстанның халық суретшісі Әбілхан Қастеев қаншама ұлт қайраткерлерінің бейнесін жазды. Автор салған сол бейнелер бүгінде тарихқа айналып, ұлт мәдениеті мен руханиятының асыл қазынасына айналды.
Оның Алматыдағы Өнер мұражайының алтын қорында сақтаулы Кенесары, Абай, Жамбыл, Амангелді Иманов, Шоқан Уәлиханов сынды мықты қазақтар бейнеленген портреттері бүгінгі өскелең ұрпаққа құнды олжа болып отыр. Сондай-ақ мұның ішінде 1972 жылы салынған Сүйінбай Аронұлының халықтық образы тереңінен бедерленген портреті де бар. Суретші дәл осы туындысында эпикалық қарым-қабілетін жан-жақты ашқандай көрінеді.
Еске салсақ, Сүйінбай Аронұлының бейнесі тәуелсіздіктің алғашқы жылдары төл валютамыз «үш теңге» арқылы көпшілікке таныс болды. Ақынның бұл суреті өмірден өткен соң жетпіс жылдан кейін салынған. Аталған туынды бүгінде Солтүстік Қазақстан облыстық бейнелеу өнері мұражайында сақтаулы тұр.
Жалпы, Әбілхан Қастеев тақырып қылған тұлғаларды қалай жазып, қалай зерттегені туралы түрлі аңыз айтылады. Мәселен, 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілісінің көсемі, батыр Амангелді Имановтың портретін салу үшін Торғайды бірнеше ай бойы аралап, деректер жинап, көзкөрген замандастарымен кездескен. Абайдың бейнесін кескіндегенде де Шыңғыстауға бірнеше мәрте барып, туған топырағын сезінген.
Ал ХІХ ғасырда Жетісу өңірінде өмір сүрген ақынның фотосуреті болмағандықтан кескін-келбетін оның ұрпақтарының айтуымен айнытпай келтіріпті. Бұл туралы суретші 1972 жылдың 23 маусымында «Қазақ әдебиеті» газетінде жарық көрген «Сүйінбайдың суреті» атты мақаласында: «Алатаудай ақиық ақынның сурет бейнесін жасаумен шұғылданғаныма, міне, жылдан асты. Ақынның өмірі мен творчествосына қатысты деректердің бәрімен түгелдей дерлік таныстым. Сүйінбайдың фотопортреті жоқ. Сондықтан бұдан 80 жыл бұрын өмір сүрген атақты адамның қас-қабағы, маңдайы, көзі, мұрын бітісі, ерін, жақ, иек, тағы басқа анатомиялық кескіндері қандай еді деген сұрақтарға жеке-жеке анкеталық анықтамалар алдын ала берілді. Содан соң олардың барлығы біртұтас күйге келтірілді», деп жазады. Ізденіс барысында немере қызы Үкіжан Сыпатаева мен аталасы Мырзабай Сатаевпен ақылдасқанын, ақынның бет әлпеті, пішін-келбеті немере ұлы – Тоғызбай Малыбаевқа келетінін, оның да фотосуретін жан-жақты зерттегенін, өзге де туған-туыстарының кескін-келбетін назардан тыс қалдырмағанын, отбасылық ортақ белгілерін анықтағанын тілге тиек етеді. Қылқалам иесінің бастаған ісін қашан аяқтағанша жұмыс орнынан тұрмайтын әдеті болған. Соңғы нүктесі қойылып, бояуы кеппеген портретті ақынның туған-туыстарына көрсеткенде Үкіжан Сыпатаева: «Сүйінбайдың кескін-келбетіне дәл келеді. Мен осы бейнені Сүйінбай деп танимын», деп жылап жіберсе керек.
Иә, кеңес өкіметі тұсында облыстық бейнелеу өнері мұражайларының қорын Алматы мен Мәскеу қалаларының Суретшілер одағы жасақтап отырғанын білеміз. Сол кездері өңір-өңірдегі жергілікті мұражайлар Қазақстанның ғана емес, өзге елдердің де белгілі суретшілерінің туындыларымен толыққан. «Сүйінбай» портретін де Петропавл қаласына өткен ғасырдың 90-жылдары Қазақ КСР Суретшілер одағы және көркемөнер көрмелері басшылығы жіберген. Қаржының жетіспеушілігінен картиналарды жер-жерлерге таратқан.
Биыл туғанына 120 жыл толып отырған шебер суретші Әбілхан Қастеевтің мол мұрасы – бүгінгі ұрпаққа олжа. Отбасылық мұрағатта суретшінің 400-ге жуық жұмысы бар. Портреттері, сызбалары, этюдтерінің көбі отбасылық қорда сақталған. Одан бөлек, туындыларының біраз бөлігі Алматыдағы Өнер мұражайында тұр. Павлодардағы музейде де 15 шақты туындысы бар. Жаркенттегі Сурет галереясында да Қастеевтің картиналары қойылған.