Гөзәл бояулар

Ұлттық музейге қойылған көр­ме Өзбекстан Респуб­ликасының Президенті Шавкат Мирзиёев­тің елі­мізге мем­лекеттік сапары аясында өтіп жатыр. Мәдени іс-шара тәуелсіздік жылдары екі ел арасында қалыптас­­қан мәдени-ақпараттық диа­логті жалғастыру мақсатында ұйым­­дастырылған.

Еске салсақ, өзбек өнері, әсіресе тәуел­сіз­дік жылдары жаңа биіктерге көтері­ліп, тың бағыттарға жол салды. Әлем­дік көркемөнер кеңістігінде де ерекше шығыстық стильдерімен көзге түсті. Қыл­қалам шеберлері ұлттық мәдениетін, тарихи мұрасы мен қарапайым халықтың тұрмыс-тіршілігін, ұлттық болмысын мың бояу­мен сөйлетті. Әр бояудың түсі шығыстық сарынмен шертіліп, ұлттық өне­рін өрнектеді. ХХ ғасырдың екінші жар­тысы мен ХХІ ғасырдың басындағы Өзбек­стан кескін­демесі­нің айрықша ерек­шелігіне баланған «өзбек авангарды» толастаған осы ізденістердің нәти­же­сінен туған еді. Мұны кезінде өнер зерт­теушілері ұлттық өнер дәстүрлерінің еуро­палық постимпрессио­низ­мі және өткен ғасырдың 20-30-жылдарындағы Өзбек­стан кескіндемесімен синтезі деп бағалады.

Өзбек сурет өнерінде өзіндік қол­таңбасымен таныл­ған авторлар же­терлік. Бұған – аталған көр­меге ұсынылатын Акмаль Нур, Алишер Хам­дамов, Татьяна Фадеева, Файзулла Ахмадалиев, Шах­ноза Абдул­лаева, Бахтиёр Мах­ка­мов, Хур­шид Зияха­нов және Өзбекстан өнер ака­де­миясының мүше­лері мен Өзбек­станның әртүрлі аймағының талант­ты жас сурет­шілері сынды өзге де қыл­қа­лам шеберлерінің туын­дылары айқын дәлел.

Көрмеге Өзбекстан сурет­шілерінің 80-ге жуық картинасы мен қолданбалы өнер шеберлері жасаған 100-ден астам зат қойылды.

Көрменің ашылу салтанатында Мәдениет және ақпарат министрлігі Мәде­ниет ко­ми­тетінің төрағасы Күміс Сейітова мұндай мәдени іс-шаралар екі бауырлас мемлекет арасындағы мәдени байланыстың қарқынды дамуына септігін тигізіп, түбі бір түркітілдес қос халықтың тамыры тереңде екенін ай­ғақтайтынын атап өтті.

«Бүгінгі көрме тарихы ортақ, мә­дени мұрасы бай қазақ және өз­бек ұлты­ның дос­тығын тағы бір мәрте паш етіп, рухани байланыс­ты арттыра түспек. Бұл көрмеде өзбек су­рет­­шілерінің, қолданбалы өнер шебер­лерінің соңғы он­жыл­дықтағы тартымды туын­дылары қойылған. Жалпы, өзбек қылқалам шеберлерінің өзіндік ерекшеліктері мол екенін атап өткен жөн. Мұны бүгін ұсынылып отырған туын­дылардан көре аламыз», деді Мәдениет комитетінің төрағасы.

Сондай-ақ Өзбекстан Өнер акаде­миясының төрағасы, суретші Акмаль Нури­динов екі елдің өнерпаздары бірігіп, тығыз қарым-қатынас орнатып, түркі әлеміне ортақ мәдениетті дамыту керегін айтты.

«Біз Қазақстандағы өнер­сүйер қауымды қызық­ты­ратын өзбек сурет­ші­лерінің жұмыс­тарын әкелдік. Қазақ­­­­станмен үнемі ортақ жобалар жүргізіп отырамыз. Жалпы, Өзбекстан мен Қазақ­стан өнері ұқсас, өйткені біздің түпкі тамы­ры­мыз ортақ», деді Өзбекстан Өнер ака­де­миясының төрағасы Акмаль Нуридинов.

Экспозициядағы заманауи кескін­деме туындылары Шығыстың ежелгі аңыздарынан, поэзиясы мен тарихынан, рухтанған романтикалық бейнелерден бастап, Өзбекстанның сұлу табиғаты мен ұлттық тұрмысына тән сипаттарын ашып көрсететін нақты сюжеттерге дейінгі сурет­шілердің стилистикалық ерекшеліктерінің әртүр­лілігін, қызығушылықтары мен шығар­машылық көз­қарастарының кең ауқы­мын көрсетеді.

«Өзбек суретшілерімен әрқашан шығар­­машылық байланыстамыз. Қылқа­лам ұстаған қауым болған соң, әрдайым бір-біріміздің шығармашылық шебер­ханамызға үңіліп, жаңа бір стиль, тосын ой байқай қалсақ, бірден хабарла­сып айтуға асықпыз. Шетел­­дік көрмелерде де талай сапарлас болдық. Екі елдің мәде­ниеті мен менталитеті жақын болған соң, кенеп бе­тінде ортақ ұқсастық­тар көп. Шығыстық сарын бір­ден байқалады. Жалпы, тәуелсіздік жылдарынан бері өзбек сурет өнері күрт дамыды. Қазір де мем­ле­кеттік саясат суретшілерге жақсы көңіл бөледі», дейді суретші Сенбіғали Смағұлов.

Ал көрменің қол­дан­балы өнер бөлімінде Өзбек­станның дәстүрлі өнерін­ ашып көрсететін туындылар ұсынылған. Көрмеге жи­нал­ған жұрт ташкенттік за­ма­науи шеберлердің ағаш бұйымдарын, Бұхара мен Самарқанд шеберлерінің сюзане кестелерін, марғұландық шебер­лер­дің қолдан тоқыған атластары мен жібектері, Риштан мен Гиждуван ше­бер­ле­рінің нақыштары мен миниатюралары, керамика бұйым­­дарын тамашалады.

Айта кетейік, көрме ­8 тамызға дейін жалғасады.

Бұдан бөлек, ел астанасында 7-8 тамыз күндері Ташкенттің Мәдениет күндері өтеді. Орталық саябақта өтетін Мәдениет күндері аясында Ташкент әртістерінің қатысуы­­мен концерттік бағдарлама­лар, ұлттық өнер және қол­­өнер көрмелері, отбасылық спорттық жарыс­тар мен ойындар, Ташкент пен Өзбекстанның туристік іс-шараларының тұсаукесерлері ұйымдастырылады. Дәстүрлі өзбек тағамдарынан да дәм татуға болады.