Бүгінде үлестік құрылыстағы мәселені шешу және проблемалық нысан тәуекелін азайту мақсатында құрылыс салушы мен сатып алушы арасында шарт жасасу үдерісін цифрландыру жұмысы мәресіне жақындады.
Қазір құрылысты сапалы жоспарлау мен басқару мақсатында аумақтардың инфрақұрылымдық қамтамасыз етілуінің деректері және қала құрылысы регламенттерін шоғырландыратын мемлекеттік қала құрылысы кадастрын дамыту жүріп жатыр. Қала құрылысы кадастрының ақпараттық жүйесі цифрлық бас жоспарды, егжей-тегжей жоспарлау жобасын (ЕТЖЖ), ғимарат пен құрылыстың орналасуы, инженерлік инфрақұрылым, көше-жол желісі, сондай-ақ абаттандыру туралы деректерді жинауды, оны өңдеуді және сақтауды қамтамасыз етеді.
Жүйе ірі елді мекеннің құрылыс салынған аумағының инженерлік желісі цифрлық дерегінің 86%-ын қамтиды. Жыл соңына дейін инфрақұрылымдық деректерді 100% цифрландыруды жүзеге асыру жоспарланып отыр. Жергілікті атқарушы органдар берген бас жоспардың және егжей-тегжей жоспарлау жобасының (қалалар бойынша) 90%-дан астамы цифрландырылды және нормативтік құрылымға келтірілді.
Бүгінде Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі ел азаматтарына көрсетілетін мемлекеттік қызметті цифрландыру мәселесіне айрықша назар аударып келеді. Өткен мамыр айында «Қазреестр» жүйесінде электрондық цифрлық қолтаңбаны немесе «eGov Mobile» қосымшасында QR кодты пайдаланып, электрондық үлестік қатысу шартын жасауға арналған жаңа функция қолданысқа енгізілді. Бұл туралы Өнеркәсіп және құрылыс вице-министрі Жаннат Дүбирова мәлімдеді.
Оның айтуынша, енді үлестік қатысу шарты жасалғаннан кейін тек онлайн форматта ғана емес, әзірлеушіде акционерлердің ақшасын тартуға рұқсаты бар-жоғын біліп отыруына да мүмкіндік бар. Бұл болашақта нысан құрылысы жалғаспай қалу қаупін азайтады. Сондай-ақ «Қазреестр» жүйесі бүкіл ел бойынша үлестік қатысу келісімінің орталықтандырылған есебін жүргізуге және үлескердің қауіпсіздігіне оң әсер ететін үлестік нысан құрылысының барысына мониторингті шоғырландыруға жағдай жасайды.
Бұл жүйе «Бәйтерек» холдингінің еншілес ұйымы «Қазақстан тұрғын үй компаниясы» базасында әзірленіп жатыр. «Қазреестрде» 800-ден астам үлестік құрылыс нысаны туралы ақпарат бар. Оған қоса, 100-ден астам құрылыс ұйымы тіркелген. Әзірге құрылыс саласындағы цифрландыру жұмыстары мемлекет есебінен салынып жатқан нысандарды ғана қамтып отыр.
Ал қала құрылысы қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету үшін қала құрылысы кадастрының жүйесі арқылы бастапқы рұқсат беру құжаттарын беруді және эскиздік жобаларды келісуді ұсыну іске асады. Бұл құжаттың бекітілген бас жоспарға және егжей-тегжей жоспарлау жобасына сәйкестігін тексеруге мүмкіндік тудырады. Бүгінде бизнес-үдерістер мен функцияларды автоматтандыруға арналған жүйе платформасы енгізу сатысында тұр. Ол қызметті іске қосу осы жылдың III тоқсанына жоспарланған.
Вице-министрдің ойынша, қала құрылысы регламенті мен инфрақұрылымының есепке алу жүйесі ретінде мемлекеттік қала құрылысы кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесі (МҚК ААЖ) жоспарлау сәтінен бастап пайдалануға беруге дейінгі құрылыс нысандарының өмірлік циклінің мониторингін жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ көрсетілетін қызметтердің ашықтығын, шынайы және өзекті деректерді қалыптастыруды қамтамасыз етеді.
Бүгінде құрылыс жобаларын жобалау және сараптау үшін бірыңғай портал әзірленіп жатыр. Порталдың жобалық атауы – ақпараттық модельдердің мемлекеттік банкі. Жүйенің негізгі мақсаты – құрылыстың барлық қатысушысының бірлескен жұмысын бірыңғай деректер орталығында ұйымдастырып, басқа салалық жүйелермен интеграциялау арқылы құрылыс нысанының цифрлық тіршілік циклін қамтамасыз ету.
Вице-министр мемлекеттік қызметтер мен деректерді цифрландыруға ерекше көңіл бөлініп жатқанын айтты. Құрылыс саласында 22 мемлекеттік қызмет бар, оның 20-сы электрондық форматта көрсетіледі.
«Биыл біз тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласындағы әртүрлі көзден алынған деректерді біріктіруге мүмкіндік беретін Бірыңғай тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық платформасын құру бойынша жұмысты бастадық. Бұл деректерге коммуналдық төлемдер үшін Бірыңғай төлем құжатының түбіртектері, e-ПИК/МИБ және «iKOMEK109» кіреді. Сондай-ақ платформа тұрғын үй инспекциясының инженерлік желілері мен жұмыс үдерісін орталықтандырылған цифрландыруға мүмкіндік жасайды», деді Ж.Дүбирова.
Платформа жақсы және теңдестірілген тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саясатын қалыптастыру үшін онлайн форматта деректерді жинау үшін құрылып жатыр. Ведомствоның цифрландыру тобы тиімділік пен ыңғайлылықты арттыру үшін мемлекеттік қызмет көрсету үдерісін жетілдіру бойынша тұрақты жұмысты жалғастыра береді.