Қазір қоғамда экологиялық мәдениет мәселесі өткір. Әлемдік антирейтингте еліміз, өкінішке қарай, көшбасшы позицияда. Сондықтан Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев ауқымды экологиялық ревизия жүргізу керек екенін мәлімдегені есімізде. Осы орайда Астанада «Экологиялық мәдениетті арттыру және жастар мен балаларға қолайлы жағдай жасау» тақырыбында дөңгелек үстел өтті.
Жаһандық экологиялық тиімділік индексінің биылғы дерегіне сәйкес еліміз 180 мемлекеттің ішінде 93-орынға жайғасыпты. Бұл Қазақстанның әуе сапасы мен су ресурстары саласында экологиялық көрсеткіштерді жақсарту үшін әлі де жұмыс істеу қажет екенін дәлелдейді. Сондықтан жиында Мәдениет және ақпарат министрлігі Жастар және отбасы істері комитетінің төрағасы Қайрат Қамбаров мемлекеттік саясат деңгейінде экологиялық бастамаларды қолдау маңызды екенін атап өтті.
«Қазақстанда жастардың көбі экологиялық мәселелерге қызығушылық танытып, табиғатты қорғауға бағытталған акцияларға қатысып, экологиялық жағдайды жақсартуға арналған инновациялық жобалар мен идеяларды әзірлеп жатқанын көріп жүрміз. Бұл – өте қуантарлық жағдай. Алайда мұнымен тоқтап қалмау керек. Біз бұл қызығушылық пен құлшыныстың мемлекеттік деңгейде қолдау тауып, дамуына барлық жағдай жасауымыз керек», дейді Қ.Қамбаров.
Мәдениет және ақпарат министрлігі Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы мен Қазақстанның экологиялық қоры бірлесе ұйымдастырған басқосуға азаматтық қоғам өкілдері, экомәдениет пен отбасылық қатынас саласындағы сарапшылар қатысты. Олар өскелең ұрпақ арасында экомәдениетті қалыптастыратын маңызды тетіктерді жан-жақты талқылады. Астана халықаралық университеті жаратылыстану ғылымдары Жоғары мектебінің деканы, техника ғылымдарының кандидаты Айнұр Сейтқан отбасындағы экологиялық құндылықтарды қалыптастыруда иек артатын зерттеулердің аз екенін айтты.
«Жалпы, елімізде экологиялық проблематика өте қатты өзектілікке ие емес бұқаралық санатқа жатады. Ел халқының проблемалық рейтингіне үңілетін болсақ, тізімде бірінші орында тұрмыстық әл-ауқаты, кейін денсаулық, білім деген секілді кете береді. Байқағанымыз, жұртшылық экологиялық мәселелермен бетпе-бет келгенде ғана белсенділік танытып, сана оянып, сең қозғалады. Бұл ретте бұқаралық ақпарат құралдарының маңызы зор. Оған қоса цифрлық технологиялар тәрбие құралына айналып, отбасында экологиялық құндылық мәселесі тасада қалып жатыр. Бұрынғы кеңес одағына мүше болған елдердің зерттеулеріне қарасақ, көбіне табиғатқа деген сүйіспеншілікті қалыптастыру, қорғау негізіндегі мотивтер кеңірек қамтылған. Экологиялық құндылықтарды отбасында жүзеге асыру бойынша зерттеулер, талдаулар өте аз», дейді зерттеуші.
Ал «Жас ұлан» бірыңғай балалар мен жасөспірімдер ұйымы» республикалық қоғамдық бірлестігінің төрағасы Динара Сәдуақасова бұл мәселеде сарапшылардың да, ата-аналар мен жастардың да ұстанымы маңызды екенін атап өтті.
«Экологиялық мәдениетті, құндылықтарды, балалар мен жасөспірімдер арасында қалыптастыру аса маңызды. Бұл ретте тек мектеп не ата-ананың ғана күші жетпейді. Сондықтан арнайы кешенді шаралар қажет. «Жастар» ғылыми-зерттеу орталығының әлеуметтанулық зерттеуіне зер салсақ, респонденттердің 31,1%-ы климаттың өзгеріп, ауа райы түрленіп, ыстық бола түскенін жеткізді. Бұл ретте 24,4%-ы жаңартылатын энергия көздері жүйесін кеңейту керек деп санайды», дейді Д.Сәдуақасова.
Бұдан бөлек, кездесуде балалар мен жастар арасында экологиялық білім мен мәдениетті арттыруға бағытталған нақты бастамалар ұсынылып, сарапшылар ой-пікір алмасты. Әсіресе экологиялық мәселелер туралы хабардар ететін білім курстары мен науқандар, отбасында экологиялық тәрбие беруге бағытталған жобаларды қолдау мәселесі талқыланды.
Дөңгелек үстел қорытындысында қатысушылар экологиялық тәрбиені күшейтуге және жас ұрпақтың тұрақты дамуына қолайлы жағдай жасауға бағытталған бірқатар ұсыныс әзірледі. Бастысы, экологиялық мәдениет жалпыұлттық идеологияға айналуы қажет екенін айтты.