Қоғам 08 Сәуір, 2025

ТКШ саласын нендей өзгеріс күтіп тұр?

85 рет
көрсетілді

Алматыда ПИК және МИБ қауымдастықтарының, басқарушы, сервистік компаниялардың өкілдері, сондай-ақ сарапшылар тұрғын үй заңнамасы мәселелерін талқылады, деп хабарлайды Egemen.kz.

2019 жылы билік ескірген Пәтер иелері кооперативі (ПИК) жүйесін реформалау туралы шешім қабылдап, оның орнына Мүлік иелері бірлестіктерін (МИБ) құруды ұсынған болатын. Мұның мәні – әр үй тәуелсіз заңды бірлікке айналып, тұрғындар ортақ мүлікті қалай басқару керектігін өздері шешеді.

Дегенмен, әр үйдің ерекшеліктері мен онда тұратын адамдардың мүмкіндіктері ескерілуі керек. МИБ-тің нақты бір үлгісін заманауи тұрғын үй кешені мен жарты ғасырдан астам уақыт бұрын салынған ескі үйге бірдей қолдану мүмкін емес. Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляеваның айтуынша, қазір елімізде 6 мыңға жуық МИБ пен 1,5 мың жұмыс істеп тұрған ПИК бар. Бірақ мұндай жүздеген бірлестіктің жұмысы тек қағаз жүзінде қалып, иесіз, заңды мәртебесіз үйлер көбейіп тұр.

ТКШ заңнамасына жаңа түзетулер бойынша тұрғындарға көбірек еркіндік беріледі. Олар шаруашылық басқарудың кез келген түрін таңдай алады. Тек жауапкершілік пен ашықтық сақталса болғаны. МИБ көбірек құқыққа ие болып, қызметкерлерді ресми түрде жалдай алады, тіпті егер үй үлкен болса, штат құрып, атқарушы директорды тағайындай алады. ПИК ресми түрде жалға алушылардың өздері құрған коммерциялық емес бірлестік ретінде өмір сүреді. Мұндай ПИК тапқан ақша тек үйлерді ұстауға – жөндеуге, жұмысшылардың еңбегіне ақы төлеуге, техника сатып алуға жұмсалуы керек. Сондай-ақ тұрғындар жинақталмаған, басқарудың қандай да бір түріне дауыс бермеген жағдайда әкімдіктен басқарушы компания уақытша іске қосылып, тәртіпті қамтамасыз етеді.

Тағы бір өзекті мәселе – тарифке қатысты. Енді тұрғындардың кіреберістерді тазалау, қоқыстарды шығару, жарықтандыру, лифттерге техникалық қызмет көрсету, ұсақ жөндеу, тазалаушыларға, сантехниктерге жалақы төлеу үшін ай сайын төлейтін сомасы АЕК-ке байланыстырылатын болады. АЕК біркелкі өсетіндіктен, тариф те бірнеше теңгеге ұлғаяды, бұл тұрғындардың бюджетіне елеулі соққы болмайды. Сондай-ақ реформа есеп беру механизміне де әсер етеді. Енді кез-келген басқару субъектісі – МИБ, ПИК немесе басқарушы компания тұрғындарға есеп беруге, толғандырған сұрақтарына жауап беруге және жұмысты ашық жүргізуге міндетті.