Н.Погодин атындағы облыстық орыс драма театрына жиналған жұртшылық аймақ басшысы Ерік Сұлтановтың дәстүрлі есебін тыңдап, өңірдің әлеуметтік-экономикалық, рухани даму бағдарламаларына жан-жақты қанығып, проблемалар мен келелі мәселелерді шешудің нақты жолдарымен танысты.
Баяндамашы өткен жылдың қорытындысы бойынша экономикада оң үрдістің сақталып, макроэкономикалық көрсеткіштердің өсімі қамтамасыз етілгенін атап өтті. Жалпы өңірлік өнімнің нақты өсімі 856 миллиард теңгені құраған. Бюджет тиімділігін арттыру мақсатымен шығыстар оңтайландырылып, әлеуметтік сала нысандарының, тұрғын үйлердің және инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымдардың құрылысын аяқтауға жұмсалған. Негізгі капиталға инвестиция тарту көрсеткіші 28,4 пайызға өсіп, 154 миллиард теңгеге жеткен.
Облыста агроөнеркәсіптік кешен негізгі сала болып саналады. Республикадағы өндірілетін сапалы астықтың үштен бірі өңірге тиесілі. Ауыл шаруашылығы өнімдерінің көлемі 7,5 пайызға өсіп, 311,1 миллиард теңге, еңбек өнімділігі 14 пайызға артып, 1,1 миллион теңге құраған. Бұл салада экономикалық белсенді тұрғындарының 40 пайызы еңбек етеді. Жыл өткен сайын машина-трактор паркі жаңаланып келеді. Былтыр 14 миллиард теңгеге жоғары өнімді 1127 жаңа техника бірлігі сатып алынған.
Ерік Хамзаұлы Елбасы астық өндірісін әртараптандыру жөнінде нақты міндеттер қойғанын айта келіп, бұл бағытта атқарылып жатқан шараларға тоқталды. Майлы дақылдарды – 469,7 мың, жемазықтық дақылдарды 653,6 гектарға ұлғайту белгіленген. Есепті жиында ауылшаруашылық дақылдары тұқымдарын ауыстыру, жаңарту, аудандастыру жайына ерекше екпін түсірілді. Ерте және орташа пісу тобындағы тұқым сұрыптарын кеңінен пайдалану жөніндегі ғалымдар мен мамандардың ұсыныстарын қолдау қажеттігі айтылды. Өйткені, жыл сайын 1,5 миллион тонна астық, 150 мың тонна ұн, 200 мың тоннадан астам майлы дақылдардың жақын және алыс шетелдерге экспортталатынын ескерсек, мәселенің маңыздылығы айтпаса да түсінікті.
Е.Сұлтановтың жан-жақты баяндаған бір мәселесі мал шаруашылығы болды. «Ірі қара малы етінің экспорттық әлеуетін дамыту» жобасы шеңберінде былтыр 3,1 мың басқа арналған бордақылау алаңдары, 1,8 мың басқа лайықталған асыл тұқымды мал репродукторлары ашылып, сыртқа шығарылған ет көлемі 969,2 тоннаны құраған. «Сыбаға», «Құлан», «Алтын асық» бағдарламалары бойынша 10864 мал жеткізілген. Алда ет өндіруді 93 мың, сүтті 510 мың тонна, жұмыртқаны 601 миллион данаға дейін өсіру, мемлекеттік бағдарламалар аясында 13871 бас мал сатып алу міндеттері тұр. Ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу саласында да айтарлықтай өзгерістер бар. Осы сала бойынша 1 миллиард теңгеден астам инвестиция құйылып, 5 жоба пайдалануға берілген. Келешекте 138 миллиард теңгеден астам инвестиция салу арқылы 60 жобаны жүзеге асыру көзделген.
Жалпы өңірлік өнімді қалыптастыратын негізгі салалардың бірі – өнеркәсіп. Оның өсу қарқыны елімізде 6-шы орын алумен сипатталады. Машина жасау өндірісінің көлемі 18, 4 пайызға өскен. Жергілікті тауар өндірушілер ұлттық компаниялармен 81 миллиард теңгеге ұзақмерзімді келісімшарттар жасасқан.
Баяндамашының айтуынша, Индустрияландыру картасының екінші бесжылдығы шеңберінде 100 миллиард теңгеден асатын 60-тан астам, оның ішінде биыл 4,4 миллиард теңгенің 12 жобасын жүзеге асыру белгіленген. Бұл қадамдар 500-ден астам жаңа жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік береді. Тоқтап тұрған кәсіпорындардың қызметін жандандыру үшін «Қайта қалпына келтіру» жол картасы түзілген. Тізімге 13 кәсіпорын енгізілген. Облыста 34 мыңнан астам шағын және орта бизнес субъектісі жұмыс істеп, 110 мыңнан астам адамды тұрақты жұмыспен қамтып отыр. «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы аясында 2,5 миллиард теңге игерілген. 251 кәсіпкерлік субъектінің өтінімі мақұлданған. 145 несиенің сыйақы мөлшерін субсидиялауға 6,8 миллиард, 65 несиені кепілдендіруге 847 миллион теңге бағытталған. Ерік Хамзаұлы жыл аяғына дейін аталмыш бағдарлама шеңберінде 1 мыңнан астам жұмыс орнын құру, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері санын 36 мың бірлікке, өнім өндіру көлемін 370 миллиард теңгеге, жұмыс істейтіндер санын 115 мың адамға, сөйтіп, кәсіпкерлік үлесін 27 пайызға дейін арттыру талабын қойды.
Тұрғындар алдында автомобиль жолдары және көлік мәселелері де егжей-тегжейлі қарастырылды. Олай болатын жөні бар. Ұзындығы 7530 шақырымға созылатын республикалық, облыстық, жергілікті маңызы бар тасжолдардың жартысына жуығы қайтадан қалпына келтіруді қажет етеді. Сол себепті болар, әкімге қойылған ауызша, жазбаша сауалдардың көбі осы жайтқа қатысты өрбіп, ағымдық, күрделі жөндеулерге қаражат бөлу сұрастырылғанын айта кеткен жөн. Жолдарды жөндеу және оны ұстау жұмыстарына 5,2 миллиард теңге бөлініп, 150 мыңнан артық тұрғыны бар 210-нан астам елді мекенді байланыстыратын күрежолдар жақсартылған. Биыл 360 шақырым жолды жөндеуге 5,6 миллиард теңге қарастырылған. Оның ішінде 143 шақырымдық Астана – Петропавл автомобиль жолын қайта жаңарту жобасы аяқталады. Елді мекендерді сапалы ауыз сумен қамтамасыз етуге 4,4 миллиард теңге бағытталған. Өңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі бағдарламасы аясында 33 жоба жүзеге асырылған. 27 мыңнан астам солтүстікқазақстандық жұмысқа орналастырылған. Қолданылған шаралар жұмыссыздық деңгейін 4,8 пайызға, табысы ең төмен тұрғындардың үлесін 3,7 пайызға дейін азайтуға мүмкіндік берген.
Есепті кездесу аяқталғаннан кейін жазбаша және ауызша сұрақтарға әкім тарапынан қанағаттанарлық жауаптар берілді.
Өмір ЕСҚАЛИ,
«Егемен Қазақстан».
Солтүстік Қазақстан облысы.