Бірлігі бекемнің берекесі баянды

Кеше Атырауда Қазақстан халқы Ассамблеясының қо­ғам­дық келісім кеңес­тері­нің өңіраралық отырысы өтті. Оған Қазақстан халқы Ассам­блеясы Төрағасының орын­басары – Хатшылық меңге­ру­шісі Ералы Тоғжанов, облыс әкімі Нұрлан Ноғаев, сон­дай-ақ, Атырау, Батыс Қазақ­стан, Маңғыстау және Ақтөбе облыстарының қоғамдық кеңес мүшелері қатысты. Отырыс барысында қоғамдық келісім кеңестерінің жұмысын ұйымдастырудағы Батыс Қазақ­стан облысының тәжірибесі қа­ралды. «Біздің басты міндетіміз – ел тыныштығының сақталуын қамтамасыз ету, бұл орайда, қо­ғамдық келісім кеңестерінің ат­қаратын рөлі жоғары», деп атап өтті Қазақстан халқы Ассам­блеясы Төрағасының орынбасары – Хатшылық меңгерушісі Е.Тоғ­жанов. Оның пікірінше, қоғамдық келісім кеңестерінің мүшелері қатарында беделді адамдардың болуы тиіс. Мұндай кеңестер тек облыс орталығында ғана емес, ауыл-ауылдарда да түсінік жұ­мыстарын үзбей жүргізуі қажет. Осы орайда Батыс Қазақстан, Қызылорда, Солтүстік Қазақстан облыстарындағы қоғамдық келі­сім кеңестерінің жұмысында бел­сенділік, жүйелілік бар. «Қоғамдағы ең өзекті мәселелер қатарында, біріншіден, еліміздегі этностық қарым-қатынасты нығайту, екіншіден, діни ахуал тұр. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары халықаралық деңгейдегі сарапшылар Қазақстанда этностық және конфессиялық мәселелерге байланысты тәуелсіздігімізге және болашағымызға үлкен күмәнмен қараған болатын. Бірақ, біздің еліміздегі бірліктің бекемдігі берекемізді арттырды, – дейді Ералы Лұқпанұлы. – Дін мәселесін ашық талқылауымыз қажет. Ел мүддесі үшін қажетті батыл ойлардың барлығы қоғамдық келісім кеңестерінде айтылуы керек. Елдің қауіпсіздігі – тек құқық қорғау органдарының емес, бүкіл қоғамның, әр азаматтың, әр отбасының мәселесі. Мұның барлығын қоғамның атсалысып қатысуымен шешуіміз керек. Сол себептен, Атырау облысында аймақтық жиын өтізіп, осы мәселелерді талқыладық. Жалпы, қоғамдық келісім кеңестерінде әлеуметтік мәселелер де қаралады. Халыққа кеңестерде қозғалған мәселелер мен олардың шешімі туралы ақпараттар жеткізілуі тиіс». Батыс Қазақстан облысы Қазақстан халқы Ассамблеясының хатшылық меңгерушісі Ғайса Қапақовтың мәлім етуінше, қоғамдық келісім кеңестерін құру идеясы дәл осы өңірден бастау алыпты. Алдымен, 2012 жылы «Уралагрореммаш», «Жайық ет», «Оралэнерго», «ЗапКазРЭК» секілді ең ірі кәсіпорындар жанынан құрылған осындай кеңес­тердің маңызы артып отыр. Өйт­кені, мұндай кеңестер, бірін­шіден, кәсіпорындардағы еңбек қатынасын реттеудің, сонымен бірге, билік пен бұқара арасындағы байланысты нығайтудың ең оңтайлы тетігі ретінде оң нәтиже береді. Осынау жаңашыл идея Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тарапынан қолдауға ие болыпты. Қоғамдық келісім кеңестерінің жұмысын жетілдіру, түсіндіру мақсатымен көшпелі отырыс­тар мен дөңгелек үстелдер өт­кізіліпті. Кеңестердің жыл бойына атқаратын жұмыстарының жоспары бекітіліпті. 2013 жылдан бері қоғамдық келісім кеңестерінің облыстық форумын өткізу дәстүрге еніпті. Биыл бұл форум төртінші рет өткі­зілгелі отыр. Әсіресе, этностар ара­сындағы келісімді нығайтудың сан алуан жолдары бар. Соның мәдени байланыстарды дамыту мен тәжірибе алмасу үрдістері де үлгі етерліктей. Қазір бұл өңір­дегі облыстық қоғамдық келі­сім кеңесінің құрамының сапа­лық деңгейін тарқатар болсақ, оған мемлекеттік қызмет пен депу­тат­тық корпустан 9 адам, саяси пар­тиялардың 6 мүшесі, этномәдени бірлестіктерден – 16, дін саласынан – 2, сонымен бірге, 10 кәсіпкер енгізілген. Кеңестің отырыстарында түйінді проб­лемаларды, кез келген жанжал­ды оңтайлы ше­шу жолдары іздес­тіріледі. Ең бастысы, елдегі тұрақ­тылық пен келісімді бекіте түсуге қосар үлесі молайып отыр. Мұндай кеңестер Атырау облысында бар. Мәселен, Жылыой ауданының әкімі Мақсым Ізба­сов­тың мәлім етуінше, елді мекен­дердегі қауымдастық мүшелері қатарынан кәсіби емес 8 медиатор таңдалып, оларды халыққа таныстыру, атқаратын қызметі, ара­ағайындық келіспеушіліктерде ресми сотқа жүгінгеннен гөрі медиатор қызметін пайдаланудың тиімділігі туралы тұрғындарға түсінік берілуде екен. Бұл аудан, әсіресе, өз есебінен қаржы бө­ліп, түрлі демеушілік көмектер бе­руге әзір кәсіпкерлерімен танымал болып келеді. Мұндағы кәсіпкердің бірі балабақша, екін­шісі, спорттық кешен, тағы біреуі жасы 90-нан асқан қарияға үй салып беріпті. Осы аудан аума­ғын­да жұмыс жасайтын кәсіп­орын­дар имандылық ордасы – мешіт­терді кеңейту, көпқабатты үй­лер­­дің су желісін жаңарту, сая­­­бақ салу секілді алуан- алуан істерге демеушілік қаржы бө­ліпті. Е.Тоғжановтың айтуынша, қоғамдағы ең өзекті мәселелер, соның ішінде жас ұрпақтың тәрбиесіне, келешегіне қатысты мәселелер де ашық қаралғаны жөн. Өйткені, кез келген шие­ле­ністі ахуалдың алдын алуға болады. Жалпы, мұндай кеңес­тер­дің жұмысы жаға жыртып, бас жарып, көз шығарып, қол-аяқ сын­дыратындай есерсоқ әрекет­терге тосқауыл қоюда да жемісін беруі тиіс. Қазір түрлі алауыз­дықты ұластыратындай шетін мәселелердің туындауына жол бермеу үшін де кеңестер жұмысын ширата түскен жөн. Жастар демекші, соңғы кезде жастардың имандылық жолына бет бұрғаны байқалады. Алайда, бәрі бірдей асыл діннің тура жолымен жүре ме? Әлде дәстүрлі емес жат ағымның жетегінде ме? Осы орайда, Дін істері комитетінің төрағасы Ғалым Шойкиннің мәлім етуінше, еліміздің батыс өңірлерінде жат ағымның жетегіне еретін жастар қатары әлі де азаймай отыр. Бұл өңірлерде теологтардың аздығынан болуы да мүмкін. Өйткені, қалай исе солай майысатын жас шыбықтың кейпіндегі жастарға дін туралы түсінік жұмыстары толық жетпей жатады. Олар, әсіресе, діни кітаптарды өз бетінше оқып, кейбірі жат ағымның жетегіне ілес­кенін байқамай қалады. Де­мек, әлі батыс өңірлерде діни сауаты мол теологтардың қажеттігі аңғарылып отыр. Тегінде бірлігі бекем елдің ғана берекелі тірлігі баянды бол­мақ. Жолдасбек ШӨПЕҒҰЛ, «Егемен Қазақстан» АТЫРАУ