Әулиекөлге Ахаң келді!

Әулиекөл кентінің қақ ортасында ұлтымыздың рухани ұстазы, Алаш ардақтысы, қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымдарының негізін қалаған, түркітанушы Ах­мет Байтұрсынұлына ескерт­кіш-бюст ашылды. Ескерткіштің жа­мылғысын облыс әкімі Архи­мед Мұхамбетов, академик Кен­жеғали Сағадиев және Ахмет Бай­тұрсынұлының туысқаны Қазым­бек Спанов ақсақал сыпырғаннан кейін таласа-тармаса гүл қойған, тас мүсіннің тұғырын сипалаған әулиекөлдіктердің ұмтылысы ке­мең­гер тұлғаға құрметтен бұ­рын Ахаңа деген сағынышты біл­діргендей жиналған қауымды ерекше сезімге бөледі. Әулиекөлге Ахаңның өзі келіп қалғандай қуаныш көңілдерді аралап кетті. Ахмет атамыздың немересі Айман апа да көз жасына ерік берді. Ахмет Байтұрсынұлы тек әулие­көлдіктерге емес, исі қазаққа, тіпті жалпы түркі жұртына ортақ тұлға. Бірақ әулиекөлдіктерге Ахаңның есімі тым ыстық. Орынбордан білім алған жас Ахмет 1905 жылы Әулиекөлдегі мектепте ұстаздық жолын бастаған болатын. Ел аузында қалған әңгіме бойынша бозбала Ахмет жары Бәдрисафаны да осы жерден тапса керек. Ахаңның бұл өңірде осылай табанының ізі қалған. Сондықтан болар, қызыл саясат кезінде Семиозер атанып кеткен поселкенің Әулиекөл аты тәуелсіздіктің елең-алаңында қал­пына келтіріліп, осындағы орталық ұзын көшеге Ахмет Байтұрсынұлы есімі берілген еді. Сол көшенің бойында ұлт ұстазы ескерткішінің болуы сұранып тұрғандай еді. – «Көп түкірсе – көл» деген, мұны қазынаның қазанына қарат­пай, Ахаң ұрпақтары қаржы жинап, өзіміз орнаттық. Ескерткішті Арқалық қаласында тұратын белгілі мүсінші Әбілбек Ұзақов жасады, – дейді осы игі істің бастамасын көтеріп, басы-қасында жүрген Ахмет ұрпақтарының бірі Ибрагим Ағытай. Ескерткіш тұғырында Ахмет Байтұрсынұлының туған күні – 1872 жылғы 5 қыркүйек, атылған күні  – 1937 жылғы 8 желтоқсан деп көрсетілген. – Осыған дейін Ахмет атамыз­дың туған күні 28 қаңтар деп жа­зы­лып келді. Ескерткішке ақи­қат туған күні жазылып, оның ашылу салтанаты да осы күнге орайластырылғаны үлкен жаңалық болып тұр. Кемеңгер тұлғаның өміріне қатысты деректердің бар­лығы да кейінгі ұрпаққа бұрма­ланбай дұрыс жеткені мақұл, – дейді Алматыдағы Ахмет Бай­тұрсынұлы музейінің директоры Райхан Имаханбетова. Салтанатты шара «Ахмет Бай­тұрсынұлы және Мәңгілік Ел мұраты» атты республикалық ғы­лыми-практикалық конференцияға ұласты. Онда А.Байтұрсынов атындағы Тіл білімі институтының директоры, филология ғылым­дарының докторы, профессор Мыр­загелді Малбақов, Ш.Уә­лиханов атындағы тарих және этнология институтының директоры, тарих ғылымдарының докторы, профессор Хангелді Әбжанов баян­дама жасады, қоғам қайраткері, академик Кенжеғали Сағадиев сөз сөйледі. Ұлтымыздың рухын оятқан күрескер, ғалым, ұстаз Ахмет Байтұрсынұлы туралы ғалымдардың мазмұнды, те­рең пікірлерін жұртшылық ұйып тыңдады. Ахаңның экономикалық және философиялық ойларын ортаға салған Кенжеғали Саға­диев оның әлемдік деңгейге көте­рілген тұлға, данышпан екенін тұжы­рымдады. Ақын Серік Тұрғын­беков жырдан шашу шашты. Конференцияға жиналған жұрт Алматыдағы және Торғай кентіндегі А.Байтұрсынұлы музей­лерінің ұйымдастыруымен Ахаң өмірі мен қызметінен деректер беретін құжаттар көрмесін тамашалады. Мұнан кейін Әулиекөл жерінде Ахмет атамызға ас беріліп, рухына құран бағышталды. Нәзира ЖӘРІМБЕТОВА, «Егемен Қазақстан» Қостанай облысы, Әулиекөл ауданы