Кешенді аттестаттау

– мемлекеттік қызметшілердің әлеуетін дамытудың кепілі Заманауи және кәсіби мемлекеттік қызмет пен тиімді басқару құрылымы қашанда мемлекеттік билік саласының маңызды бөлігі болып табылады. Бүгінгі күні, қолданыстағы мемлекеттік қызмет туралы заңнама мемлекеттік қызметтің қазақстандық моделінің негізі болмақ. Бес институттық реформаны іске асыру үшін «100 нақты қадам» Ұлт жоспары қабылданып, оның ішіндегі алғашқы 15 қадамы бірінші реформаға, яғни кәсіби мемлекеттік аппарат құруға арналды. Атап айтқанда, дәл осы 15-қадам іс басындағы мемлекеттік қызмет­шілерді кешенді аттестаттаудан өткізуге арналып отыр. 2017 жыл­дың қаңтарында еліміздің бар­лық аумағындағыдай Жамбыл облы­сында да «Б» корпусының мемле­кет­тік қызметшілерін кешенді аттестат­таудан өткізу жұмыстары басталады. Кешенді сынақ мемлекеттік қыз­мет­шілердің категориясына бай­ла­нысты кезең-кезеңімен өт­кізіліп, 2017 жылдың 1 шілдесінде аяқ­талады. Мемлекеттік қызметшілер Елба­сының жүргізіп отырған сарабдал саясатын жүзеге асыратын бірегей азаматтар екендігін ескерсек, барлық реформалардың сәтті іске асырылуы олардың сапалы әрі тиімді жұмысына тікелей байланысты. Осы орайда, аттестаттаудың мақ­саты – жаңа талаптарға сәйкес, мемле­кеттік қызметшілердің кәсібилі­гін, біліктілігін және тұлғалық қасиет­терін анықтау болып табылады. Бұл жүйе «100 нақты қадам» Ұлт жос­парын іске асыру мақсатында мемлекет­тік аппараттың кадрлық әлеуетін объек­тивті түрде бағалауға және ұтым­ды пайдалануға септігін тигізетін болады. Өңірдегі 457 мемлекеттік органда, барлығы 4818 қызметкер жұмыс атқарады. Олардың 3972-сі аттес­таттаудан өткізуге жатқызылады. Оның ішінде, 351 жергілікті ат­қару­­шы органдардағы 2632 қыз­мет­кердің 1763-і, 106 орталық мем­лекет­тік органдардың аумақтық бөлім­шелеріндегі 2208 қызметкердің 1770-і аттестаттаудан өтетін болады. Кешенді аттестаттау 3 кезең­нен тұрады. Бірінші кезең – аттестат­талатын әрбір қызметкердің бағалау парағын жасау. Екінші кезең – «Бірыңғай құзы­рет­тіліктер шегі» бойынша «Б» кор­пусының әкімшілік мемлекеттік қыз­ме­тшілерін тестілеуден өткізу. Бұл құзыреттілікті бағалау және мем­лекеттік қызметтің құндылықтарын сақтау деңгейін анықтауға арналған компьютерлік сынақ бағдарлама­лары. Аталған кезең өткен жылдар­дағы аттестаттаудан ерекше болып отыр. Яғни, аттестаттау барысында заң­наманы білуге арналған тестілеу қам­тыл­майды. Үшінші кезең – аттестаттау комис­сиясынан әңгімелесуден өткізу. Әңгімелесу санаты бойынша атқара­тын лауазымына байланысты үш түрлі деңгейде өткізіледі. Алғашқы деңгейде, Президент Әкімшілігі жа­нын­дағы Жоғары аттестаттау комис­сиясынан орталық мемлекеттік орган­дардың облыстағы аумақтық бөлім­шелерінің және олардың ведомство­ларының басшылары, облыстық басқарма басшылары, сонымен бірге, осы санаттағы «Б» корпусының өзге де қызметкерлері өтеді. Екінші деңгейде, министрліктер мен облыстық әкімдіктердегі аттестат­тау комиссияларынан сәйкесін­ше сол саладағы мекеме қызметкерлері өтеді. Үшінші деңгейде – аудандардағы аттестаттау комиссиялары. Бұл дең­гей­де аудандық және ауылдық дең­гей­дегі мемлекеттік қызметшілер баға­ланатын болады. Үш деңгейлі жүйенің ерекшелігі, жоғары деңгейдегі аттестаттаудан өткен тұлғалар, төменгі деңгейдегі аттес­таттау комиссиясының құрамы­на енгізіледі. Бұл – үдерістің бейтарап­тылығы мен әңгімелесуді бірыңғай жүйеде өткізуге мүмкіндік береді. Аттестаттау қорытындысы азамат­ты қызметке тағайындауға, қыз­метінде жоғарылатуға немесе төмен­детуге және атқаратын лауазымынан босатуға негіз болып табылады. Аттестаттаудың нәтижесі мемле­кет­тік қызметшілердің құзырет­тілі­гін дамыту арқылы олардың даму жоспарын құруға негіз болады деп есептейміз. Сонымен бірге, аттес­­таттау нәтижелілігі төмен аза­мат­тар өздерінің қабілеттері мен құзыре­ттіліктерінің әлсіз тұстарын арттыруға мүмкіндік алады. Осылайша олар анықталған кемшіліктерін түзетіп, кәсіби біліктілігін арттырып, қыз­метін­де жоғарылауға үміттенуіне болады. Тұрақты түрде бақылау жасау және мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін арттыру елімізде кәсіби мемлекеттік аппарат құруға оң септігін тигізеді.  Мақсұт НӘЛІБАЕВ, Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі Жамбыл облысы бойынша департаментінің басшысы