Санаулы күндерден кейін Алматыда қысқы Универсиада жалауын көтереді. Байрақты бәсекеге әлемнің түкпір-түкпірінен ерікті болуға ниет танытқандар жетерлік. Соның бірі – Рэймундус Паулоскас. Оның шыққан тегі литвалық болса да, 12 жылдан бері Лондонда тұрып келеді. IT саласының маманы Алматыға келуге асық екені әңгімесінен-ақ аңғарылады.
– Ұлыбритания халқының спортқа қызығушылығы жоғары. Кәсіби тұрғыдан бөлек, әуесқой деңгейде де спортпен айналысатындар жетерлік. Соның нәтижесі шығар, Олимпиада ойындарында, әлем біріншіліктерінде британиялық атлеттер жоғары нәтиже көрсетіп жүр. Алайда, Ұлыбританияның Универсиададағы нәтижесі көңіл толатындай емес екен. Мұның себебі неде?
– Негізінде қысқы спорт түрлері Британияда кең таралмаған. Әйтсе де, скелетон мен керлингтен үздіктер қатарына кіреді. Мұнда қар аз болғандықтан, аталған салаға негізделген спорт кешендері жоқ. Сондықтан ағылшындар жазғы спорт түрлеріне бейімделген. Жазғы Олимпиададан көп медаль жеңуінің себебі де осы. Ал Универсиада басқа спорттың тасасында қалып кетеді. Сөйте тұра, студенттер жарысына іріктеу арнайы ережелерге бағынады.
Кейінгі кезде Универсиадаға көп көңіл бөліне бастады. Соның нәтижесі шығар, Британия Универсиада командасының деңгейі бірте-бірте өсіп келеді. Алматыға баратын команда бұған дейінгілер арасында саны жөнінен екінші орында тұр. Аталған жарысқа қатысатын британиялық студенттердің көбеюі Рио мен Лондон Олимпиадасының жетістігі деп ойлаймын.
– Британияда «Достастық ойындары» секілді халықаралық шаралар көп. Универсиада солардың қатарына кіре ме? Жалпы, елде студенттер сайысы танымал деп айтуға бола ма?
– «Достастық ойындары» – Олимпиададан кейінгі ең кең тараған шара. Алайда, ағылшындардың Универсиададан хабары аз, тіпті ол туралы естімеген де. Бұқаралық ақпарат құралдары да аталған сайыстан сирек хабар таратады. Мен 2013 жылы Қазандағы жазғы Универсиадаға барған едім. Сонда атлеттер сайыстың керемет екенін айтып, Британияда танымал еместігіне қынжылыс білдірген-ді. Өйткені, елде Универсиада туралы соның айналасында жүргендер ғана біледі. Алдағы уақытта мұндай кемшіліктер жойылып, студенттер сайысы бұқаралық сипат алады деп сенемін.
– Sports England зерттеуіне сүйенсек, Англияда спортпен айналысатындар өте көп көрінеді. Британиялықтардың әлемдік жарыстарда олжа салып жүргенін де айттық. Мемлекет кәсіби және әуесқой спортты қалай ұштастырады?
– Меніңше, Лондон Олимпиадасы елдегі спорт деңгейін тез көтерді. Халықтың көзқарасы өзгеріп, Олимпиададан қалған ареналар мемлекеттің басқа да әлемдік шараны өткізуіне мүмкіншілік берді. Мәселен, Стратфордтағы Олимпиада паркіндегі жүзу бассейні, хоккей аренасы және Олимпиада стадионы қайта өңделіп, халықтың игілігіне берілді.
– Британия медиасы спорт саласында сыңаржақты ақпарат таратады деп жиі сынға ұшырайды. Мәселен, футбол, гольф сынды спорттарға мейлінше басымдық беріледі. Жалпы, мұндай сыңаржақтылық спортпен айналысуға қаншалықты әсер етеді?
– Расында, волейбол, гандбол, баскетбол секілді спорт түрлері Британия медиасының назарынан тыс қалады. Сол себепті аталған спорт түрлеріне аз адам қатысады деп ойлаймын. Алайда крикет, нетбол, дартс секілді спорт түрлері «Тұманды Альбионда» кең таралған және бұқаралық болып саналады.
– Универсиада жеңімпаздарына қандай мөлшерде сыйақы төленеді?
– Британияда сыйлықтар мен гранттар беріледі. Алайда, ақшалай түрде және үлкен сомада емес. Ағылшындар үшін ең бастысы – жоғары нәтиже көрсету, алтын медаль жеңіп алу.
– Алматыдағы қысқы Универсиадаға ерікті болуға не әсер етті?
– Маған спорттық шараларға қатысып, өз үлесімді қосу өте ұнайды. Әсіресе, демалыс уақыттарында кемінде бір шараға қатысып отырамын. Биыл Алматыдағы Универсиадаға ерікті болуды жоспарладым. Себебі, бұл – биылғы шаралардың ішіндегі ең үлкені. Аталған сайысқа ерікті болғаныма қуанамын әрі орыс тілін жақсы білетіндіктен, осы артықшылығымды жақсы пайдалана аламын деп ойлаймын.
– Қазақстан туралы бұрын білетін бе едіңіз?
– Әлбетте, Кеңес Одағында дүниеге келгендіктен әрі біраз уақыт сонда тұрғандықтан, Қазақстан туралы талай естігенмін. Бірақ ол жақта болған емеспін. Есесіне онда болып жатқан саяси және спорттық жаңалықтарды қалт жібермей қарап отырамын. Әсіресе, 2022 жылғы қысқы Олимпиадаға қатысты ақпаратты үзбей бақыладым. Қазақстанға барғанда ең бірінші Медеуге барғым келеді.
Мен әлемдік шаралар туралы зерттеп көрген едім. Жан-жақты жоспар болмаса, олар елге пайдадан гөрі зиян әкеледі. Мысалы, Афина Олимпиадасы Грекияға тиімсіз болды. Содан бері ұйымдастырушылар мен Халықаралық Олимпиада комитеті мұндай кемшілікті жібермеудің жолдарын қарастырып жүр. Ендеше, Қазақстан аталған жолмен жүріп, Универсиаданың тиімді жақтарын қолданады деп ойлаймын.
Әңгімелескен
Абай Асанкелдіұлы
Санаулы күндерден кейін Алматыда қысқы Универсиада жалауын көтереді. Байрақты бәсекеге әлемнің түкпір-түкпірінен ерікті болуға ниет танытқандар жетерлік. Соның бірі – Рэймундус Паулоскас. Оның шыққан тегі литвалық болса да, 12 жылдан бері Лондонда тұрып келеді. IT саласының маманы Алматыға келуге асық екені әңгімесінен-ақ аңғарылады.
– Ұлыбритания халқының спортқа қызығушылығы жоғары. Кәсіби тұрғыдан бөлек, әуесқой деңгейде де спортпен айналысатындар жетерлік. Соның нәтижесі шығар, Олимпиада ойындарында, әлем біріншіліктерінде британиялық атлеттер жоғары нәтиже көрсетіп жүр. Алайда, Ұлыбританияның Универсиададағы нәтижесі көңіл толатындай емес екен. Мұның себебі неде?
– Негізінде қысқы спорт түрлері Британияда кең таралмаған. Әйтсе де, скелетон мен керлингтен үздіктер қатарына кіреді. Мұнда қар аз болғандықтан, аталған салаға негізделген спорт кешендері жоқ. Сондықтан ағылшындар жазғы спорт түрлеріне бейімделген. Жазғы Олимпиададан көп медаль жеңуінің себебі де осы. Ал Универсиада басқа спорттың тасасында қалып кетеді. Сөйте тұра, студенттер жарысына іріктеу арнайы ережелерге бағынады.
Кейінгі кезде Универсиадаға көп көңіл бөліне бастады. Соның нәтижесі шығар, Британия Универсиада командасының деңгейі бірте-бірте өсіп келеді. Алматыға баратын команда бұған дейінгілер арасында саны жөнінен екінші орында тұр. Аталған жарысқа қатысатын британиялық студенттердің көбеюі Рио мен Лондон Олимпиадасының жетістігі деп ойлаймын.
– Британияда «Достастық ойындары» секілді халықаралық шаралар көп. Универсиада солардың қатарына кіре ме? Жалпы, елде студенттер сайысы танымал деп айтуға бола ма?
– «Достастық ойындары» – Олимпиададан кейінгі ең кең тараған шара. Алайда, ағылшындардың Универсиададан хабары аз, тіпті ол туралы естімеген де. Бұқаралық ақпарат құралдары да аталған сайыстан сирек хабар таратады. Мен 2013 жылы Қазандағы жазғы Универсиадаға барған едім. Сонда атлеттер сайыстың керемет екенін айтып, Британияда танымал еместігіне қынжылыс білдірген-ді. Өйткені, елде Универсиада туралы соның айналасында жүргендер ғана біледі. Алдағы уақытта мұндай кемшіліктер жойылып, студенттер сайысы бұқаралық сипат алады деп сенемін.
– Sports England зерттеуіне сүйенсек, Англияда спортпен айналысатындар өте көп көрінеді. Британиялықтардың әлемдік жарыстарда олжа салып жүргенін де айттық. Мемлекет кәсіби және әуесқой спортты қалай ұштастырады?
– Меніңше, Лондон Олимпиадасы елдегі спорт деңгейін тез көтерді. Халықтың көзқарасы өзгеріп, Олимпиададан қалған ареналар мемлекеттің басқа да әлемдік шараны өткізуіне мүмкіншілік берді. Мәселен, Стратфордтағы Олимпиада паркіндегі жүзу бассейні, хоккей аренасы және Олимпиада стадионы қайта өңделіп, халықтың игілігіне берілді.
– Британия медиасы спорт саласында сыңаржақты ақпарат таратады деп жиі сынға ұшырайды. Мәселен, футбол, гольф сынды спорттарға мейлінше басымдық беріледі. Жалпы, мұндай сыңаржақтылық спортпен айналысуға қаншалықты әсер етеді?
– Расында, волейбол, гандбол, баскетбол секілді спорт түрлері Британия медиасының назарынан тыс қалады. Сол себепті аталған спорт түрлеріне аз адам қатысады деп ойлаймын. Алайда крикет, нетбол, дартс секілді спорт түрлері «Тұманды Альбионда» кең таралған және бұқаралық болып саналады.
– Универсиада жеңімпаздарына қандай мөлшерде сыйақы төленеді?
– Британияда сыйлықтар мен гранттар беріледі. Алайда, ақшалай түрде және үлкен сомада емес. Ағылшындар үшін ең бастысы – жоғары нәтиже көрсету, алтын медаль жеңіп алу.
– Алматыдағы қысқы Универсиадаға ерікті болуға не әсер етті?
– Маған спорттық шараларға қатысып, өз үлесімді қосу өте ұнайды. Әсіресе, демалыс уақыттарында кемінде бір шараға қатысып отырамын. Биыл Алматыдағы Универсиадаға ерікті болуды жоспарладым. Себебі, бұл – биылғы шаралардың ішіндегі ең үлкені. Аталған сайысқа ерікті болғаныма қуанамын әрі орыс тілін жақсы білетіндіктен, осы артықшылығымды жақсы пайдалана аламын деп ойлаймын.
– Қазақстан туралы бұрын білетін бе едіңіз?
– Әлбетте, Кеңес Одағында дүниеге келгендіктен әрі біраз уақыт сонда тұрғандықтан, Қазақстан туралы талай естігенмін. Бірақ ол жақта болған емеспін. Есесіне онда болып жатқан саяси және спорттық жаңалықтарды қалт жібермей қарап отырамын. Әсіресе, 2022 жылғы қысқы Олимпиадаға қатысты ақпаратты үзбей бақыладым. Қазақстанға барғанда ең бірінші Медеуге барғым келеді.
Мен әлемдік шаралар туралы зерттеп көрген едім. Жан-жақты жоспар болмаса, олар елге пайдадан гөрі зиян әкеледі. Мысалы, Афина Олимпиадасы Грекияға тиімсіз болды. Содан бері ұйымдастырушылар мен Халықаралық Олимпиада комитеті мұндай кемшілікті жібермеудің жолдарын қарастырып жүр. Ендеше, Қазақстан аталған жолмен жүріп, Универсиаданың тиімді жақтарын қолданады деп ойлаймын.
Әңгімелескен
Абай Асанкелдіұлы
Соңғы жаңалықтар
Күн күрт суып, қар ұшқындайды: Қазгидромет ауа райы бұзылатынын ескертті
Ауа райы • Бүгін, 00:40
Әдебиет • Кеше
Елорда әуежайының ақылы тұрағы қымбаттай ма
Оқиға • Кеше
Мәдениет • Кеше
