Г.Әбдіқалықова бүгінде әлемнің 124 мемлекеті, соның ішінде біздің еліміз де тұрмыстық зорлық-зомбылықпен күресуге тікелей бағытталған заңдарға ие екенін атап өтті. Өткен жылы Мемлекет басшысының арнайы Жарлығымен Қазақстанда 2030 жылға дейінгі отбасылық және гендерлік саясат тұжырымдамасы бекітілгені белгілі. Аталған құжаттың отбасын қорғау жүйесінің тиімділігін арттыру мен жыныстық белгісіне қатысты күш көрсету фактілерін азайтуға бағытталғандығына тоқталған Мемлекеттік хатшы, осы күнгі өзекті тақырыптардың бірі – БАҚ пен әлеуметтік желілердегі зорлық-зомбылық оқиғаларының орын алып жатуына қатысты пікір білдірді.
«Қоғам тарапынан бұл мәселеге деген алаңдаушылықтың бар екені де мәлім. Сондықтан, Ұлттық комиссия құқық қорғау органдарымен бірлесе отырып, зорлық-зомбылық оқиғаларының алдын алудың заңдық тетіктерін реттеуі қажет. Сонымен бірге, біз отбасы институты мен бала тәрбиесіне қатысты халықтық дәстүрлерді жаңғырту арқылы осы дертті жоюға мүмкіндік алмақпыз. Ендеше, аталған күрделі мәселемен күресте мемлекеттік органдарды, үкіметтік емес ұйымдарды, бұқаралық ақпарат құралдарын және бүкіл қоғамды жұмылдыру бойынша нақты жұмыс жүргізуіміз керек», деді Г.Әбдіқалықова.
Жиын барысында Бас прокуратура мен Ішкі істер министрлігінің отбасылық-тұрмыстық құқық бұзушылықтарға жол бермеу мен құқықтық қолдану практикасын күшейту мәселелері, сонымен қатар, отбасылық-тұрмыстық қарым-қатынастар саласындағы заңнаманы жетілдіру бойынша іс-шаралар туралы ақпараттары тыңдалып, талқыланды.
Жиын барысында Бас прокурор Ж.Асанов құқық қорғау органдарының бастамасымен елімізде жуырда ғана отбасылық құндылықтарды дәріптеу мен үйдегі зорлық-зомбылықты азайтуға бағытталған 53 тармақтан тұратын арнайы «жол картасы» жасалғанын жеткізді. Қанатқақты жоба аясында мемлекеттік органдар қызметшілерінің есебінен құралған топ Оңтүстік Қазақстан облысының екі ауданында халықпен кездесіп, құқықтарын түсіндіріп, алдын алу шараларымен айналысады.
Өз кезегінде, Ішкі істер министрлігі тарапынан құқық бұзушының зардап шеккен адаммен байланысуын шектеуге мүмкіндік беретін қорғаушылық ұйғарымдар мен мінез-құлыққа қойылатын ерекше шарттар сияқты әкімшілік-құқықтық әсер етудің жаңа шараларын жүзеге асырудың қажеттігі айтылды. Бұл отбасылық жанжал тудырушыны баспанасынан (құқық бұзушының басқа баспанасы болған жағдайда) уақытша (30 тәулікке дейін) шығаруға, сондай-ақ зардап шеккен отбасының кәмелетке толмаған немесе әрекет етуге қабілетсіз мүшелерімен қарым-қатынасын шектеуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, отырыста өткен жылдың сәуірінен бастап отбасылық жанжал шығарушыларға алкогольді ішімдіктерді (үйде де) 3 айдан 1 жылға дейін ішуге сот тәртібімен тыйым салуға ықпал ететін заңнамалық норма енгізілгені де айтылды. Осыған орайлас ойын білдірген Бас прокурор мас күйде елдің мазасын алатын жандарды айықтырғыш орнында ұстау мерзімін 3 сағаттан 1 тәулікке дейін ұзартуды заңмен бекіту қажеттігін алға тартты. «Қазіргі қолданыстағы әдісіміз өз нәтижесін беріп отыр деуге келмейді. Айықтырғышта ұстау уақытын бір тәулікке созсақ, ол осы аралықта мастығынан айығып, есін жинап үлгерер еді», деді Ж.Асанов.
Отырыс қорытындысы бойынша Мемлекеттік хатшы Г.Әбдіқалықова мемлекеттік органдарға тұрмыстық зорлық-зомбылықты жою бойынша бірқатар нақты тапсырма берді. Ал жалпы, «Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу туралы» Заң қолданысқа енген соңғы жеті жылда елімізде тұрмыстық қылмыстардың деңгейі 10%-ға дейін төмендегені байқалғанын айта кетейік.
Нұрлыбек ДОСЫБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
