Ұлттық банк сарапшылары банк секторына жүргізілген мониторинг негізінде несиелеу саласында шетелдіктердің қатысуымен жұмыс істейтін банктер тарапынан бәсекелестіктің күшейгендігі туралы қорытындыға келді. Әрине, бұл – Қазақстан үшін оң үрдіс. Өйткені, белгілі себептерге байланысты экономиканың нақты және тұтыну секторындағы несиелеу көлемі дағдарыстан бері бүтіндей алғанда өсу деңгейін көрсете алмай келе жатқан болатын. Тек үстіміздегі жылдың басынан бастап қана оңға бейімделген аздаған қозғалыс көрініс берді. Ол бар болғаны 0,9 пайызды құрады.
Өздерінің несиелік қызметтерінде белсенділік көрсеткен аздаған банктердің қатарында UniCredit халықаралық банктік тобына кіретін АТФБанк бар. Өзінің негізгі бағдарламаларымен қатар мамыр айынан бастап АТФБанк рынокқа мақсатты несиелердің жаңадан екі түрін ұсынды. Қазіргі экономикалық қажеттілікке толығынан жауап бере алатын бұл өнімдердің біріншісі білім беру бағдарламаларын несиелендіруге арналған. Екіншісі, технологияларды дамыту, өндірісті жаңғырту және қызметкерлер санын арттыру үшін жеңілдік шарттары бойынша шағын және орта бизнес субъектілеріне беріледі.
– Орталық және Шығыс Еуропа банк секторының көшбасшы қаржы топтарының бірі бола отырып, біз рынокқа несиелеудің әлемдік озық тәжірибесінде қалыптасқан, бірақ соған қарамастан өзіміз жұмыс істеп отырған елдің мақсаттары мен міндеттердің жауап бере алатын несиелік өнімдер түрін ұсынамыз. Сондықтан біздің банктің қызметін осылайша кеңейту мақсаты Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың ел халқына жолдаған Жолдауындағы жаңа міндеттермен толық сәйкес келеді деп айта аламыз. Мәселен, Мемлекет басшысының Жолдауындағы маңызды міндеттердің бірі білім беру саласын одан әрі дамыту болып табылғандығы белгілі. Президенттің атап көрсеткеніндей, әрбір жас қазақстандықтың алдағы үлкен мақсатына айналуы тиіс басымдықтардың бірі «білім арқылы өзін-өзі өмір бойы жетілдіру», ал осы мақсатта берілетін сапалы білім Қазақстанның индустриялық және инновациялық дамуының негізіне айналуға тиіс. Міне, сондықтан да білімнің сапасы мен қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін нақ осы саланы қаржылық экономикалық қолдаудың жаңа түрлерінің қажет болатындығы түсінікті. Жолдауда Үкіметке техникалық және жоғары білім деңгейлері үшін жинақтау жүйесін әзірлеу, мемлекеттің осы мақсатта беретін пайыздық бонустарына ие болу үшін балаларын оқытуға қаражат жинақтаудың мүмкіндіктерін қалыптастыру жөнінде тапсырмалар берілді. Тіпті, бизнес-қауымдастықтар мен жұмыс берушілер өкілдерінің қатысуымен Кәсіптік-техникалық кадрлар жөнінде ұлттық кеңес құру туралы да айтылды. Мемлекет басшысының Жолдауындағы осы тапсырмаларды жүзеге асыруға кіріскен ел Үкіметі жас мамандарды оқыту, жұмысшылардың біліктілік деңгейлерін арттыру мақсатында коммерциялық және қаржы ұйымдары үшін де олардың қызмет мүмкіндіктеріне сай келетін жаңа бағыттарды белгіледі. Бұл бағыт әсіресе, экономиканың шикізаттық емес секторларында жұмыс істейтін шағын және орта бизнесті қолдау мақсатына орайластырылып отыр. Сондықтан біздің банкте ел басшылығы белгілеп, бүкіл халық болып жұмыла жұмыс істеп жатқан осынау үлкен үдеріске өз үлесін қосуды жоспарлап, жоғарыдағыдай несиелендірудің әлеуметтік дамуға негізделген жаңа бағдарламаларын әзірлеп, іске қосты, – деді бізбен әңгімесінде «АТФБанк» АҚ басқарма төрағасы Ромео Коллина.
Бізге АТФБанк мамандарының түсіндіргеніндей білім беру бағдарламасы бойынша несие 2011 жылғы 3 мамырдан бастап 1 қазанға дейін әрекет етеді. Оны абитуриенттер, олардың ата-аналары мен туған-туысқандары ала алады. Біздің ойымызша, мектептегі оқу жылы аяқталып, олардың түлектеріне абитуриенттік кезең басталатын осы сәтте бұл несиелік бағдарлама дер кезінде іске қосылып отыр. Бұл несиені алу үшін аталған банктің Қазақстанның кез келген өңірінде орналасқан 105 бөлімшенің біріне хабарласу керек. Тапсырыс мақұлданғаннан кейін тиісті қаржы несие алушының шотына аударылады. Оны клиент ақшаға айналдыра отырып, өзі қалаған оқу орнына толықтай немесе оқу орнымен келісімге сәйкес транштарға бөле отырып, төлей алады.
АТФБанкте атап көрсетілгеніндей, несиенің көлемі оқу курсына төленетін қаржымен тікелей байланысты болады. Оның ең жоғарғы деңгейі 1 миллион теңгені құрайды. Қарыз несиені ресімдегені үшін кепілсіз және комиссиясыз беріледі. Несие жылдығы 15% мөлшерлеме (жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі жылдық 16% басталады) бойынша 24 айға дейінгі мерзімге беріледі. Жаңа әлеуметтік бұл өнім оқушылар мен талантты жастарды қолдауға бағытталған банктің өзіндік әлеуметтік саясатымен де толық сәйкес келеді. АТФБанк 2008 жылы Т.Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университетінің 6 үздік студентіне ай сайын берілетін шәкіртақы тағайындады. 2010 жылы АТФ Банк басқармасы осы оқу орнының тағы да 4 үздік студентіне демеушілік көмек жасау туралы шешім қабылдап, әрқайсысына 200 мың теңге көлемінде 4 атаулы шәкіртақы белгіледі. Бұл ретте қойылатын жалғыз талап, оған ие болған студенттердің өздерінің диплом алдындағы практикаларын банкте өткізуі болатын. Жалпы, аталған оқу орнының студенттеріне банк Ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылған 2005 жылдан бастап, демеушілік көмек көрсетіп келеді. Осы сәттен бастап ҚазЭУ студенттері өз практикаларын АТФБанкте өткізуді дәстүрге айналдырды.
АТФБанк ұсынып отырған екінші жаңа несиелік өнім шағын және орта бизнес секторындағы жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғаларды барынша қызықтыруы мүмкін. Осы бағдарлама бойынша несиелендіру мөлшері айтарлықтай жоғары: жылдық 11% басталатын тіркелген және құбылмалы сыйақы мөлшерлемесі бойынша 150 миллион теңгеге немесе 1 миллион АҚШ долларына дейін жетуі мүмкін. Бұл клиенттер үшін өте ыңғайлы және рынок үшін бәсекелестікке сай. Несие 36 айға дейінгі мерзімге беріледі. Несиені қамтамасыз ету кепілдігі – стандартты. Осы несиені алуға келісім жасалып, оны банктің несие комитеті мақұлдағаннан кейін несие алушының ағымдағы шотына аударылады. Мақсатты тауардың, қызметтің немесе міндеттің төлемі қолма-қол ақша күйінде де немесе қолма-қол ақшасыз түрде де төленеді.
– Біздің бұл несиелік өнім де Мемлекет басшысының Жолдауындағы талаптарға сәйкес келеді, ол бизнес-бірлестіктерді елдегі қарқынды индустриализациялау үрдісіне әрбір қазақстандықтың қатысу мүмкіндігін қамтамасыз етуге шақырды. Біз қаржы институты ретінде ресурстар арқылы жеке бизнестің дамуына, өркендеуіне қолдау көрсете алатындығымызды түсінеміз. Әлеуметтік жауапты компания ретінде елдегі экономиканың тұрақты дамуына әлеуметтік бағыттағы арнайы банк өнімдерін белсенді түрде дайындай отырып айтарлықтай үлес қоса алатынымызға сенеміз. Білім деңгейін көтеру немесе бизнесін кеңейте отырып өркендеуді қалайтын адамдарға банк мүмкіндік бере отырып, клиенттерінің өз мақсаттарына жетулеріне ғана көмектесіп қоймай, сонымен қатар, елдің экономикалық әлеуетінің артуына да үлес қосатынына сенеді. Біз өзінің болашағы және елінің болашағы инновацияға, білім беруге салынатын салымдарға байланысты екендігіне әрқашан нық сенетін компаниялар қатарынан көрінгіміз келеді,– дейді бізбен әңгімесінде Ромео Коллина мырза.
Жаңа несиелік бағдарламалар туралы неғұрлым нақты және көлемді ақпараттарды АТФБанктің кез келген бөлімшелері мен филиалдарынан алуға болады.
Динара ЮСУПОВА. Алматы.