Олар өздерінің өнімдерінің сапасын арттыру мақсатында қазақстандық кәсіпкерлер мен жоғарыда көрсетілген дақылдарды өсіретіндер тұқымдарын жинау бойынша әртүрлі, оның ішінде шетелдік тұқым шаруашылықтарына және ғылыми-зерттеу институттарына жүгіне отырып тұрақты жұмыстар жүргізуде екен.
Алайда бүгінгі таңда Қазақстан Республикасының «Өсімдіктердің жаңа сорттарын қорғау жөніндегі халықаралық конвенцияға» (Париж, 1961 ж.) қосылмағандығын және «Өсімдіктердің жаңа сорттарын қорғау жөніндегі халықаралық одақтың» мүшесі (әрі қарай – Ұйым) болмағандығын негізге ала отырып, шетелдік тұқым шаруашылықтары мен ғылыми-зерттеу институттарының бұларға тұқым жеткізуден бас тартуына байланысты, осынау отандық компанияларда күрделі мәселе туындап отыр.
Аталған Ұйым – өсімдік тұқымдарын асылдандырушыларға зияткерлік құқығын бере отырып, өсімдіктердің жаңа сорттарын шығарумен айналысатындардың жетістіктерімен тек өздерінің мүшелерін ғана қамтамасыз ету мақсатында құрылған.
Өсімдіктердің жаңа сорттарын қорғау құқығының жоқтығына байланысты шетелдік сұрыптаушылар өсімдіктердің жаңа сорттарын қорғау жөніндегі халықаралық конвенцияға қосылмаған мемлекет резиденттерімен серіктестік қатынастар құруға ниеттері болмай отыр. Сондықтан осы жағдай Қазақстанға әлемдегі сұрыптау жетістіктері мен технологияларының келуіне кедергі болып, отандық аграрлық секторының дамуына кері әсерін тигізуде.
Осыған байланысты біз Премьер-Министр Бақытжан Сағынтаевқа депутаттық сауал жолдап, «Өсімдіктердің жаңа сорттарын қорғау жөніндегі халықаралық одақ» пен «Өсімдіктердің жаңа сорттарын қорғау жөніндегі халықаралық конвенцияға» қосылу жұмыстарын шешуді мүмкіндігінше тезірек жүргізуді сұрадық. Асыл тұқымды өскіндер отандық кәсіпкерлерімізге тезірек жетсе, олардың еңбек өнімділігі де артып, өнімдерінің сапасы да, салмағы да арта түскен болар еді.
Серік ЖАҚСЫБЕКОВ,
Сенат депутаты