Білім • 08 Қараша, 2017

Білім беру жүйесінде бюджет қаржысын пайдалануда олқылықтар бар

626 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Білім және ғылым министрлігіне жекелеген бюджеттік бағдарламалар бойынша бөлінген республикалық бюджет қаражатының, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілері активтерінің пайдаланылу тиімділігіне жүргізілген мемлекеттік аудиттің қорытындылары шығарылды.

 

Білім беру жүйесінде бюджет қаржысын пайдалануда олқылықтар бар

Жоғары және ЖОО-дан кейінгі, техникалық және кәсіп­тік білім беруді, сонымен қатар орта және мектепке дейінгі бі­лім беруді дамытуға бөлінетін бюд­жет қаражатын пайдалану мәсе­лелерінде бірқатар жүйелік проблемалардың бар екені атап өтілді. 

2016 жылы 2015 жылмен са­лыстырғанда Дүниежүзілік эко­номикалық форумның жаһан­дық бәсекеге қабілеттілік индексі рейтингінде білім беру жүйе­сі сапасының көрсеткіштері бойынша Қазақстан позициясы­ның нашарлауына жол берілген. «Білім беру жүйесінің сапасы», «Менеджмент мектептерінің сапасы» және «Жоғары біліммен қамту» нысаналы индикаторларына қол жеткізілмеген. 

2016 жылдың қорытынды­сы бойынша министрлік Білім беруді және ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында жоспарланған көрсеткіштерге үш ауысымда сабақ өткізетін мек­тептердің үлесін төмендету және мемлекет-жекеменшік әріп­тестігі жобаларының санын ұлғайту бөлі­гінде қол жеткізбеген. 

Орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғарыдан кейінгі білім беру саласында мамандар дайындау бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруды министрлік республика өңірлеріндегі олар­ға деген қажеттіліктерді есепке ал­май жүзеге асыратындығы анықтал­ды. Белгіленген өлшемшарттар мемлекеттік тапсырысты үздік оқу орындарында толыққанды орналастыруға мүмкіндік бермейді.

Уәкілетті мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар­дың тиісті деңгейдегі өзара іс-қи­мы­лының болмауынан жоғары, ЖОО-дан кейінгі, техникалық және кәсіптік білім беретін оқу орындары түлектерінің жұмысқа орналасу деңгейі төмен күйінде қалуда. 

Кадрларды даярлау бойынша мемлекет-жекеменшік әріптестігі жүйесін дамытуға бағытталған тиісті шаралар қабылданбауда, барлық мүдделі тараптарды тартуды көздейтін институттық тетік әзірленбеген. 

Министрліктің кәсіптік білім беретін жетекші мекемелердің желісін құруды қамтамасыз етпегені атап өтілді. Атап айтқан­да, 2013 жылдан бастап Өскемен, Екібас­тұз және Шымкент қала­ларын­да өңіраралық кәсіптік орта­лық­тардың, 2015 жылдан бастап Астана және Алматы қалаларындағы әлем­дік деңгейдегі колледждердің құрылысы тоқтатылған. 

2016 жылы «Ақпараттық-тал­дамалық орталық» АҚ сомасы 10,4 млн теңгеге «Үштілділікті ен­гізу жөніндегі халықаралық тә­жі­рибені зерттеу және тілдерді үйрету әдіснамасын әзірлеу» мем­ле­кеттік тапсырмасын орындау бойынша алған міндеттемелерінің толық және тиісінше орындалуын қамтамасыз етпеген. 

Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстарының және Астана, Алматы қалаларының құрылыс және білім басқармалары, Шым­кент қаласының және Сайрам ауданының құрылыс бөлімдері жалпы сомасы 208,6 млн теңгеге тауарларды жеткізуді, орындалған жұмыстарды растаудың анықтығын қамтамасыз етпеген. 

Мемлекеттік аудит қоры­тын­дысы бойынша сомасы 16,9 млрд теңгеге қаржылық бұзу­шы­лықтар, бюджет қаражатын тиімсіз пайдалану – 43,2 млрд теңге және жалпы сомасы 26,7 млрд теңгеге 147 рәсімдік бұзушылық фактілері анықталды. 

Мемлекеттік аудит барысында 5,9 млрд теңге қалпына кел­ті­­ріліп, өтелген, соның ішінде рес­публикалық бюджет кірісіне 285,1 млн теңге өтеліп, жұмыстарды орын­дау, қызметтер көрсету, тауарларды жеткізу арқылы бухгалтерлік есеп бойынша 5,1 млрд теңге қал­пына келтірілген. 

Отырыс қорытындысы бойынша Білім және ғылым министрлі­гі­не анықталған бұзушылықтар­ды жою бойынша шаралар қабыл­дау, бюджет және өзге де заңнама талаптарының сақталуын қамта­масыз етпеген лауазымды адамдар­дың жауаптылығын қарау тапсырылды, сондай-ақ басқа да бірқатар тапсырмалар берілді.

Мемлекеттік аудиттің бірқатар материалдары құқық қорғау органдарына және әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді қарауға уәкілетті органдарға про­цес­тік шешімдер қабылдау үшін жіберілетін болады, деп хабарлады Есеп комитетінің баспасөз қызметі.