Мәжіліс депутаттары мен мемлекеттік органдардың басшылары, діни және қоғамдық ұйымдардың өкілдері, сарапшылар қауымы қатысқан жиынды ашқан Мәжілістің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы Мәулен Әшімбаев Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың 2017 жылғы 4 қыркүйектегі VI шақырылымдағы Қазақстан Республикасы Парламентінің үшінші сессиясының ашылуындағы тапсырмасын орындау мақсатында әзірленген заң жобасының және діни қызмет саласындағы қоғамдық қатынастарды жетілдіруге бағытталған заңнаманың өзектілігін атап өтті.
Ал таныстырылымда баяндама жасаған Н.Ермекбаев заң жобасын әзірлеудің негізгі мақсаты мемлекеттік-діни қатынастарды жетілдіру, діни қызмет субъектілерінің құқықтары мен міндеттерін айқындау, сондай-ақ дін саласын реттеу болып табылатынына тоқталды. Сондықтан да заң жобасы аясында 12 нормативтік заңнамалық актіге 53 өзгеріс пен толықтыру енгізу көзделген. «Заң жобасының ең маңызды нормалары дінді деструктивті мақсаттарда пайдаланудың кез келген мүмкіндіктерін болдырмауға, мемлекеттік органдардың құзыреттілігін кеңейтуге және діни бірлестіктердің қызметін жеңілдетуге бағытталған», деді Н.Ермекбаев.
Заң жобасында қоғамдық орындарда адамның бет-бейнесін тұмшалайтын киім түрлерін киюге, деструктивті діни ағымдарға жататын киім түрлерін және сыртқы атрибуттарды қолдануға тыйым салуды көздейтін бірқатар нормалар да бар. Сонымен қатар аталған заңнамаға «деструктивті діни ағым» және «діни радикализм» ұғымдарының анықтамасы енгізіледі.
Сондай-ақ Дін істері және азаматтық қоғам министрі ендігі жерде елімізде ең болмағанда базалық діни білім алмаған азаматтардың шетелге барып діни оқуға түсуіне шектеу енгізу көзделіп отырғанын да атап өтті.
Н.Ермекбаевтың бұл сөзін нақтылай түскен ҚМДБ төрағасы, Бас мүфти Серікбай қажы Ораз мұндай талап шетелде діни білім алуды құқықтық реттеу ретінде бағалануы тиіс деген ойын білдірді. «Біз үшін маңызды мәселелердің бірі – діни білімді беруді және діни уағыз-насихатты міндетті түрде діни бірлестіктің құқығы бар азаматтар, яғни білікті мамандар ғана жүргізуі қажет деген ұстанымды қолдаймыз. Ол аса маңызды. Өйткені елімізде заңнамаларды негізге ала отырып, жұмыс істейтін 2600-ден астам мешіт, сондай-ақ ондаған білім беретін оқу орындары бар», деді ол.
Оның сөзіне қарағанда, діни білімді жетік меңгермеген адамдардың өз көзқарасын айтып, насихат жүргізіп немесе теріс ағым мүшелерінің кейбір пәтерлерде топ құрып, сол жерлерде дәріс өткізуіне қатысты осы заң жобасында тиісті шешім қарастырылған.
Жалпы, заң жобасын әзірлеуші мамандардың пікіріне сүйенсек, мұнда мемлекеттік қызметшілердің және бюджеттік ұйым қызметкерлерінің де дінге қатысты іс-әрекетін реттеуге бағытталған бірқатар түзетулер ұсынылған. Сол сияқты діни бірлестіктердің қаржылық қызметінің ашықтығын қамтамасыз ететін арнайы нормалармен де толықтырылған. Сонымен қатар бұқаралық ақпарат құралдары арқылы діни ілімді таратуды заңнамалық негізде реттеу тәртібі тиянақталған.
Нұрлыбек ДОСЫБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
