Бұл жөнінде «Атасу кентінде аз тонналы мұнай өңдеу зауытының құрылысы» және «Юрта» жанар-жағармай бекеттерінің құрылыс жобалары жөнінде өңір басшысы Ерлан Қошанов өткізген кеңес барысында белгілі болды.
300 млрд теңгенің жобасы
Жалпы, бұл жоба сәтімен іске асқанда, мұнай өндіруден бастап дайын өнімді сатуға дейінгі аралықты қамтитын өндірістік толық цикл салтанат құрады. Атасу кентінде зауыт құрылысы және қажетті инфрақұрылым жасау жұмыстары жүргізіліп жатқанда онымен бір мезгілде Қостанай облысындағы «Новонежинское» кен орнында геологиялық барлау қолға алынып, мұнай өндіру қоса жүргізілмек. Бұдан бөлек, дәл осы кезеңде бүкіл Қазақстан бойынша 260 «Юрта» жанар-жағармай құю бекетінің құрылысы басталады. Айта кету керек, бұл автомай құю стансаларының 26-сы Қарағанды облысының аумағында салынбақшы. Инвесторлардың айтуынша, жанар-жағармай құю бекеттерін жобалау барысында дамыған елдердің озық тәжірибелері ескерілген екен. Мұның өзі жол бойындағы сервистің жоғары деңгейге көтеріле бастауына және елдегі туризмнің дамуына игі әсерін тигізері сөзсіз деп есептейді инвесторлар.
«Новонежинское» мұнай кен орнында 25 ұңғыма бұрғыланады. Жаңа зауытқа Қостанайдан темір жол арқылы жеткізілетін мұнайдың 1 миллион тоннасы өңделетін болады. Бұл – бір жылдағы мөлшер. Осының өзі еліміздегі ішкі нарықтың 10 пайызға жуығын жабуға мүмкіндік береді.
Жалпы құны 300 миллиард теңге болатын ірі жобаны аяғына дейін жеткізуге үш жылдай уақыт кетеді екен. Яғни жоспар бойынша, құрылыс биыл басталып, 2021 жылы мәресіне жетуі тиіс.
Еуро-5 бензинін өндіреді
«Абылайхан» компаниялар тобының басқарма төрағасы Әмір Ысмағұлов зауыттың мұнай өңдеуде гидрокрекинг деп аталатын технологияға арқа сүйейтінін атап өтті. «Атасу мұнай өңдеу зауытының өнімдері халықаралық стандарттар талабына сай болады», деді ол сенімді түрде.
Гидрокрекинг технологиясы еуро-5 стандартты бензин мен Jet-А1 маркалы авиациялық отын алуға мүмкіндік беретін көрінеді. Сондай-ақ мұнай өнімдері Қостанайдан зауытқа жеткізілгенде, шикізат оил-танкер технологиясына сәйкес арнайы сыйымдылық ыдыстарына құйылып, мөр басылып, содан кейін ғана жанар-жағармай бекеттеріне жеткізіледі. Мамандардың айтуынша, мұндай тәсіл тұтынушыны сапалы және мол өніммен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді және мұнай қоймасына деген тәуелділіктен арылтады екен.
Өз кезегінде «R Way Solution PTE Ltd» компаниясының басшысы Рагунандан Баласубраманиан инвестиция салардан бұрын аталған жобаның өңір экологиясына, әлеуметтік жағдайына қаншалықты әсер ететініне барынша назар аударатындықтарын жеткізді. «Біз стратегиялық инвестормыз. Қандай да бір елге инвестиция құймас бұрын әуелі сол жер халқының жағдайына, оның экологиясына әсер ететін жайттарды жан-жақты зерттейміз. Сөйтіп келеңсіздік тудыратын жағдайларды мейлінше азайтуға тырысамыз. Сонымен қатар біз соңғы технологияларды әкелеміз. Әлеуметтік жобаларды да назардан тыс қалдырмай, инфрақұрылымға да көңіл бөлеміз. Жалпы, энергетикалық жобалардың маңызы зор», деді сингапурлық инвестор.
800 адамға үй салады
«Абылайхан» ЖШС басшысы инвестор қарастырған кезде қалталы компанияның экология мен әлеуметтік жағдайға деген көзқарасына баса мән бергендіктерін айтты. «Мысалы, – деді ол, – «R Way Solution PTE Ltd» компаниясының табыстың қомақты бөлігін түрлі елдерде әлеуметтік жағдайы төмен жандарға арнап емханалар салуға жұмсайтынынан жақсы хабардармыз. Сонымен қатар олар күн және жел энергиясын дамытуды қолдайды екен. Ал бізде күн мен жел дегеніңіз жетіп артылады».
Айтса айтқандай, шетелдік инвестор Атасу кентінде зауыттың 800 жұмыскеріне арнап тұрғын үй қалашығын, медицина орталығы мен спорт кешенін және балабақша сынды әлеуметтік маңызы зор нысандар салмақшы. Сонымен қатар зауытта жұмыс істейтін мамандарды оқыту үшін кентте колледж ашу да жоспарларында бар екен.
«R Way Solution PTE Ltd» компаниясы басшысының айтуынша, біздің елге деген қызығушылықтың тууына мұндағы инвестициялық ахуалдың қолайлылығы себепші болған екен. Сонымен қатар ол Қазақстанда жаңа технологияларды ендірудің зор мүмкіндіктері барлығын және мұндағы «жасыл» экономиканы дамытуға деген құлшыныстың жоғарылығын атап өтті.
Сәтін салып жаңа зауыт пайдалануға берілгенде 800 адам тұрақты жұмыспен қамтамасыз етіледі. Ал облысқа тиесілі 26 жанар-жағармай бекеті іске қосылғанда, бұл салада барлығы 1200 адам адал нанын тауып жейтін болады. Жалпы, мұнай өңдеу зауытының құрылысына мердігер компаниялардан 3 мыңға жуық құрылыс маманы тартылмақшы.
Жаңаарқа жерінің ендігіде инвестицияның игілігін көріп, өңірдегі индустриялық өлкеге айналарына деген сенім мол.
Қайрат ӘБІЛДА,
«Егемен Қазақстан»
Қарағанды облысы