Дегенмен соңғы жылдары мемлекеттік бағдарламалар аясында өндіріс орындары аяғынан нық тұрып келеді. Әзірге шетел өнімдерімен үзеңгі қағысуға шамасы жетпегенімен, ішкі нарықтың ындынын жабуға жетіп жатыр. Осы орайда жыл сайын өткізілетін үздік тауарлар көрмесі бүгінгі мен болашақтың бағдарын көрсетіп келеді.
Қызылордада кәсіпкерлер көбейіп келеді
Жақында Қызылордада облыс әкімдігі мен Кәсіпкерлер палатасының ұйымдастырумен «Қазақстанның үздік тауары – 2018» облыстық көрме-байқауы өтті. Бір қуанышты жайт, отандық тауар өндірушілер қатарының жыл сайын өсіп келе жатқаны байқалады. Мәселен, 2016 жылы көрмеге 17 кәсіпкер ғана тауарын қойса, өткен жылы олардың қатары 22-ге жеткен. Биыл 34 кәсіпкер қатысты.
Облыс әкімі Қырымбек Көшербаев 2018 жылды «Жаппай кәсіпкерлікті қолдау жылы» деп жариялағаны белгілі. Осы істі алға бастыру үшін өзін-өзі тиімсіз жұмыспен қамтыған және жұмыссыз жүз мыңға жуық адам анықталған еді. Бүгінде олардың 27 мыңға жуығы жұмысқа орналастырылған. Кәсіпкерлікке икемі барларға «Бастау – Бизнес» жобалары арқылы жеке кәсібін ашуға көмек жасалған. Осы жұмыстардың арқасында кәсіп ашып, енді өз өнімін көрме-байқауға қойып жатқандар бар.
Сонымен облыстағы мына үздік тауар өндірушілер бәсекелестерінен қара үзіп шықты. «Өндірістік мақсаттағы үздік тауарлар» аталымы бойынша жеңімпаз болған үш кәсіпорынды айтып өтейік. Олар – «Қазақстанның «Кемикал» мұнай химиялық компаниясы» ЖШС, «Асем тас» ЖШС, «Жанзере» ЖШС.
«Халыққа арналған үздік тауарлар» аталымы бойынша үздік деп танылған «DALATEX» ЖШС айына 11 мың дана ерлер жейдесін тігеді. Кәсіпорында 40 адам жұмыс істейді. Осы аталымдағы тағы бір жеңімпаз «Нариман» жеке кәсіпкерлігі Шиелі ауданы, Бестам ауылдық округінде орналасқан. Музыкалық құралдар әзірлейтін кәсіпкер ай сайын 20 музыкалық құрал-жабдық жасайды. 3 адамды жұмыспен қамтып отыр. Қызылорда қаласындағы «Сұлтан Сүйрік» ЖШС тоқыма өнімдерін шығаратын серіктестік жылына 10 мыңнан астам тұтынушыға қызмет көрсетеді. «Үздік азық-түлік тауарлары» аталымы бойынша «Аралтұз» АҚ жеңімпаз деп танылды. Арал ауданының Жақсықылыш кентінде орналасқан кәсіпорын жыл сайын 500 мың тоннадан астам тұз өндіреді, серіктестікте 1213 адам еңбек етеді. «СПК Қызылорда балық» ЖШС 2012 жылы құрылған. Қазалы ауданының Әйтеке би кентінде орналасқан компания балық өнімдерін шығарады. Жылына 1260 тонна балық өнімдерін өңдейтін зауытта 50 адам жұмыспен қамтылған. Ал «AB INVEST GROUP» ЖШС сафлор майын өндіреді. Кәсіпорын 7 адамды жұмыспен қамтып отыр.
Шара соңында «Қазақстанның үздік тауары – 2018» облыстық көрме-байқауына өнімдерін әкеліп, белсенді қатысқан кәсіпкерлерді Кәсіпкерлер палатасының директоры Ғалымбек Жақсылықов алғыс хаттармен марапаттады. Облыстық көрме-байқау жеңімпаздары осы жылдың қазан айында Астана қаласында өтетін республикалық көрме-байқауға қатысады.
Алматының компаниялары белсене атсалысты
Өткен аптаның соңында Алматы қаласының да үздік кәсіпкерлерінің есімдері белгілі болды. Мегаполистің жергілікті 60 компаниясы «Қазақстанның үздік тауары» өңірлік көрме-байқауына қатысып, өнімдерін ортаға салды. Олардың басым бөлігі – байқауға бірінші рет қатысып отырған жас кәсіпорындар.
Көрме түрінде өткен байқауда нан, сүт өнімдерін шығаратын, аяқ киім, сырт киім тігетін, түйе жүнінен тауар өндіретін, ауыл шаруашылығы, медицина және биологиялық препараттар өндіретін, жиһаз шығаратын компаниялар, туризмді дамытуға септігін тигізуге ұмтылған жергілікті кәсіпкерлер де бақ сынады.
Бұрыннан белгілі өндірушілердің арасында Алматы технологиялық университетінің жеңіл өнеркәсіп және дизайн факультеті студенттерінің қолынан шыққан «Ұмай ана» жобасы бар. Туристерге арналған тәбәрік түріндегі жиынтықта төрт тілде жарық көрген Ұмай ана туралы аңыз кітап, сөмке, аудио-кітап және Ұмай ана қуыршағы ұсынылған. Сол сияқты академик Төрегелді Шармановтың идеясы бойынша іске асып жатқан бие сүтінен жасалған шоколадтар да көрмеге келушілердің қызығушылығын оятты.
Екі күнге созылған «Қазақстанның үздік тауары» өңірлік байқауын сапа жолына түскен алматылық кәсіпкерлерді қай тұрғыда да құлшындыратын жарыс әрі үлкен жеңіске бастайтын жолдама деп те қарыстыруға болады.
Кәсіпкерлер үшін айтулы іс-шараға «Атамекен» ҰКП Басқарма төрағасының орынбасары Елдос Рамазанов, Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбек, «Атамекен» ҰКП байқауларды ұйымдастыру жөніндегі басқарушы директоры Салтанат Әбдікәрімова, Алматы қаласы кәсіпкерлер палатасы өңірлік кеңесінің төрағасы Юрий Тілеумұратов, Алматы қаласы кәсіпкерлер палатасының директоры Бағдат Телебай, сондай-ақ бизнес-қоғамдастық пен мемлекеттік органдардың өкілдері қатысты.
Сонымен мемлекеттік мекемелер мен «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасы өкілдерінен құралған сараптау комиссиясының шешімімен Алматы қаласы бойынша «Қазақстанның үздік тауары» өңірлік көрме-байқауы жеңімпаздарының тізімі төмендегідей болды.
«Өндірістік мақсаттағы үздік тауарлар» аталымында «Алматы электр-механикалық зауыты» ЖШС, «Алматы автотіркемелер зауыты» ЖШС, «Алматы көпір құрылысы зауыты» ЖШС топ жарды.
«Халыққа арналған үздік тауарлар» аталымында «Семирамида» тігін фирмасы» ЖШС, «Адал Плэнт»ЖШС, «Элтекс Алатау» ЖШС жеңіске жетті.
Алматының «Үздік азық-түлік тауарлары» атағына «ЭФКО Алматы» ЖШС, «Игеликова Д.М» ЖК, «Қызыл айдаһар» ЖШС лайық деп табылды. Осы арада заңнамалық өзгерістерге байланысты, биыл әрбір аталым бойынша теңдей үш жеңімпаз таңдалып, жүлде бірінші, екінші және үшінші орындарға бөлінбегенін атап өту керек.
«Бүгін үздіктердің үздігі бас қосты. Бұлар – өнеркәсіп байрағы, Қазақстан бизнесінің элитасы саналатын компаниялар. Сараптау комиссиясының алдында қиын таңдау тұрды. Байқауға қатысып отырған әрбір компания жеңімпаз атануға әбден лайық болды», деді Алматы қаласы кәсіпкерлер палатасының директоры Бағдат Телебай.
Алматы қалалық әкімдігінің өкілдері өңірлік байқауда жеңіске жеткен алдыңғы қатарлы іскерлер «Қазақстанның үздік тауары» республикалық байқауында да жүлделі орындардан табылатындығына сенім артып отыр.
Бақтияр ТАЙЖАН,
Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан»