Белгілі режиссер Қано (Қанымбек Қасымбеков) екеуміз біздің ауылды жаяу аралап келеміз. Қарсы алдымыздан кездесе қалған таныс жігіттер: «Кәні, үйге жүріп, шай ішіңіздер», дейді. Бірақ біз шын көңілімізден рақметімізді айтып, әрі қарай аяңдап кете барамыз. Кенет жаңағы шайға шақырған жігіт соңымыздан дауыстап: «Көке, онда кафеге жүрсеңіздерші!» деп қалады.
Қано басын шайқап, езу тартады. Содан соң: «Өзіміз қаладан да, кафеден де қашып, осында келген жоқпыз ба», дейді.
Міне, сөйтіп көшеде кездескен бірнеше жігіт әуелі үйіне, сосын кафеге шақырған кезде Қано таңғалып: «Әй, бұлардың бәрі неге кафеге шақырады?» деді ойланып.
Мен болсам, «білмеймін» дегендей иығымды қозғадым.
– Қызық екен, – деді Қано.
Тап осы кезде қарсы алдымыздан баяғыда-а-а менімен мектепте бірге оқыған Дәшән (шын аты Жайлыбай) шыға келді де:
– О-оу, мұнда қайдан адасып жүрсіңдер?! – деп иығымнан қапсырып құшақтай алды. – Қане, үйге жүріңдер.
– Рақмет. Жаңа ғана құда-құдағидікінен тойып тамақ ішіп шығып ек.
– Олай болса кафеге жүріңдер! Бір-бір күрішке салқын сырадан тартып-тартып жіберейік.
– Әй, – деді кенет Қано маған қарап ішек-сілесі қата күліп, – сол кафеге барсақ, барайықшы!
– Жақсы. Барайық.
Біздің жігіттердің кафе дегені баяғы жаздық клубтың жанынан салынған ұядай ғана баспана екен. Шатыры, есік-терезесі қызыл түсті сырмен сырланыпты. Маңдайшасында «Кафе» деген жазуы бар.
Ішке кірдік. Жайғасып отырдық. Дәшән мырза:
– Официант! – деп дауыстап, бойы сырықтай бір сары баланы шақырып алды. – Ал әкеле бер!
– Мақұл, көке.
– Міне, біздің кафе осындай! – деп жымиды Дәшән.
Қано болса, маған қарап:
– Сен бұрын мұнда болып па едің? – деді ақырын ғана.
– Жоқ.
– Қайдан болсын, – деді Дәшән. – Бұл біздің Монтайдағы тұңғыш кафе. Былтыр ғана ашылды.
Иә, рас. Біздің Монтай – Монтай болғалы ашылған тұңғыш кафе! Сондықтан ауылға келген қонақтарды кафеге шақыру ерекше құрмет болып есептеледі.
– Міне, фильм! –деді мұны естіген Қано ішек-сілесі қата күліп. – Жігіттер, менің бар ғой Монтай туралы бір тамаша картина түсіргім келіп кетті!
Әттең... Тағдыр ондай күнге жетуді жазбапты. Біздің Монтайдың кафесін жиі-жиі есіне алып, риза болып, ол туралы сценарий жазу керек деп елпілдеп жүретін көңілшек Қано күндердің бір күнінде бұл дүниемен үн-түнсіз қош айтысты да, бақилық сапарға аттанып кете барды...
Нұрғали ОРАЗ,
«Егемен Қазақстан»