Bıylǵy 10-11 qazan kúnderi Astanada ótken Álemdik jáne dástúrli dinder kóshbasshylarynyń dástúrli siezi óziniń halyqaralyq aýqymdaǵy asa mańyzdy únqatysý alańy ekenin taǵy bir ret dáleldedi.
Siezdiń bıik minberinen adamzat ómirinde jetekshi rólge ıe dinderdiń kóshbasshylary álemdik qaýipsizdik, lańkestik, dinı ekstremızm jáne basqa da salalardyń eń ózekti degen máselelerin talqylap, ózderiniń kózqarastaryn, oı-pikirlerin ashyq bildirdi. Bul jaıt VI siezdi uıymdastyrýdaǵy negizgi maqsattyń oryndalǵanyn ańǵartady...
Jalpy, osy rýhanı dıalog alańynyń ıesi Qazaqstan atalǵan Siezdi ótkizý arqyly óziniń álemdik saıası arenadaǵy bedelin ósirip, halyqaralyq qoǵamdastyqtaǵy mańyzdy ornyn kórsete bildi. Naqtylaı aıtqanda, Siezd barysynda elimiz birinshiden, búkil adamzatqa ortaq ótkir problemalardy álemdik aýqymda jańǵyrtyp, olardy eńserý, sheshý joldaryn usynýǵa moraldyq turǵyda tolyq quqyǵy bar yqpaldy memleket ekenin taǵy bir ret uqtyrdy. Sondaı-aq osy jıyn arqyly Qazaqstan óz aýmaǵyndaǵy qoǵamdyq kelisim men konfessıaaralyq tatýlyqtyń úlgisin jahanǵa jarıalaı otyryp, óziniń ishki jáne syrtqy saıasattaǵy tabystary – durys tańdalǵan saıası joldyń naqty nátıjesi, aıqyn kórinisi ekenin meńzedi.
Sonymen qatar bizdiń elimiz álemdik jáne dástúrli dinderdiń beıbitshilik jolyndaǵy qarym-qatynasynyń altyn kópirine aınalý nıetin kezekti ret rastap, bul baǵyttaǵy jumystar toqtaýsyz júrgizile beretinin, onyń álemdik qaýipsizdikti nyǵaıtýǵa qosylǵan súbeli úles bolatynyn pash etti.
Buǵan qosa, Qazaqstan ózin toleranttylyq pen zaıyrlylyq qaǵıdattaryn berik ustanatyn el retinde tanytyp, halqymyzdyń qoǵamdyq kelisim, rýhanı únqatysý, dinaralyq jáne ultaralyq tatýlyq syndy uǵymdarǵa qurmetpen qaraıtynyn baıqatty.
Sondaı-aq halqynyń basym bóligi musylman bolyp tabylatyn elimiz Siezdi ótkizý arqyly Islam qundylyqtaryna, ata-babalarymyzdyń jolyna adal ekendigin kórsetti. О́ıtkeni Qazaqstannyń eshkimdi bólip-jarmaı, barlyq álemdik jáne dástúrli dinderge qurmetpen qaraýy Islam dininiń talaptarymen, qasıetti Quran Kárimde naqtylanǵan adamı qatynastardyń ozyq úlgilerimen sáıkes keledi. Máselen, Islamda dinı nanym-senim erkindigine ruqsat berilgen. Bul Quran-Kárimde: «Dinde zorlyq joq» (Baqara, 256) dep aıqyndalǵan. Sondaı-aq Quranda Islamǵa ózge dinı senimdi telýge bolmaıtyndyǵy kórsetilgen: «Senderdiń dinderiń ózderińe, meniń dinim ózime tán» de» (Kafırýn, 6). Al ózge din ókilderimen bir memleket aýmaǵynda tirshilik etýge bolatyndyǵy Quranda: «Din týrasynda sendermen soǵyspaǵan ári senderdi óz otandaryńnan qýyp shyǵarmaǵan adamdarǵa jaqsylyq jasaýlaryńa jáne olarǵa ádiletti bolýlaryńa Alla taǵala qarsy emes. О́ıtkeni, Alla taǵala ádilettilik jasaǵandardy jaqsy kóredi» (Mýmtahına, 7) dep tańbalanǵan.
Muhammed paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) qabyldaǵan «Mádına konstıtýsııasynda» «Iаhýdılerdiń dini – ózderine tán, musylmandardyń da dini – ózderine tán» degen quqyqtyq norma bekitilgen. Budan bólek, Islam barlyq ulttarǵa teń quqyq beredi. Bul jóninde Muhammed paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) hadısinde: «Arab ulty ózge ulttarǵa ústemdik ete almaıdy, ózge ulttar da arab ultynan ústem emes» (Buqarı, Haj, 132) dep aıtylǵan. Demek, Islam ustanymy boıynsha musylmandar ózge din ókilderimen adamı qarym-qatynastar men toleranttylyq qaǵıdattary negizinde bir aýmaqta, bir memlekettiń ishinde ǵumyr keshýine tolyq ruqsat. Mine, munyń barlyǵy Qazaqstannyń osy baǵyttaǵy qadamdarynyń durystyǵyn, elimizdiń Islam qundylyqtaryn negizge alatynyn bildiredi. Bul halqymyzdyń jan-dúnıesiniń qalaýymen úılesetin is-qımyl.
Negizinde, Islamǵa jala jabý beleń alyp turǵan búgingi tańda ádildigin aıtar, aq pen qarany aıyryp berer únqatysý alańdarynyń kóp bolǵany abzal. Olar sanany ýlaıtyn jónsiz, bura tartqan aqparattarǵa tosqaýyl qoıyp, shyndyqtyń saltanat qurýyna yqpal eter edi. О́kinishke qaraı, álemde mundaı platformalar az. Qazaqstan tarapy osy olqylyqtyń ornyn toltyrý maqsatynda kúsh-jigerin jumsap keledi. Bul kúsh-jiger Álemdik jáne dástúrli dinder kóshbasshylary siezin uıymdastyrý arqyly kórinis berýde.
Búginde atalǵan alqaly jıyn Islamdy qaralaǵysy keletin yqpaldy kúshterge aqparattyq-nasıhattyq turǵyda tosqaýyl qoıatyn quralǵa aınalyp otyr.
Tarata aıtar bolsaq, Islam áleminiń ajyramas bóligi sanalatyn, IYU-nyń tolyqqandy múshesi bolyp tabylatyn Qazaqstannyń alańy dinimizdiń álemdik deńgeıdegi kórnekti ókilderi men yqpaldy tulǵalaryna Islamǵa degen teris kózqarastarǵa qarsy pikirlerin aıtýǵa múmkindik berdi, jaǵdaı jasady. Bul – elimizdiń Islam álemindegi bedelin ósirip, ornyn nyǵaıtýdyń tıimdi joly. Rasynda, Islamǵa qatysty oń kózqarastar, ádiletti sózder men oı-pikirler Astanadan shartarapqa tarap jatsa, barsha musylman qaýymynyń tilek-duǵasy elimizge baǵyttalady emes pe.
Máselen, basqasyn aıtpaǵanda, jıynda Ál-Azhardyń (Mysyr) Bas ımamy Sheıh Muhammad Ahmad at-Taıebtiń terrorızmniń kúsheıýine Islam álemi muryndyq bolyp otyr degen túsiniktiń durys emestigin, terrorızmniń musylmandarǵa telinýiniń ádiletsizdik ekenin, Islamnyń atyn jamylǵan terrorızm musylmandarǵa úreımen qaraıtyn kózqaras qalyptastyrǵanyn, terrorızm eshqandaı ultqa da, dinge de bólinbeıtinin atap kórsetýi osy baǵyttaǵy oń kózqarastardy nyqtaı túskeni sózsiz.
Qoryta aıtqanda, Álemdik jáne dástúrli dinder kóshbasshylarynyń siezi barshany ádilettiń aq jolyn ustanýǵa shaqyra bildi. Bul irgeli eldiń áleýetin, iriligin kórsetse kerek.
«Халық қатысатын бюджет»: әкімдіктер өтініштерді қабылдай бастады
Елорда • Бүгін, 20:50
Шетелден әкелінген 9 мыңнан аса көлік заңдастырылды
Қазақстан • Бүгін, 20:22
Қазақстанда 14 ірі химиялық кәсіпорын іске қосылады
Қазақстан • Бүгін, 20:08
Астана мен Претория арасында әріптестік артады
Қазақстан • Бүгін, 19:42
ҚазҰУ мен Лондон университеттері арасында меморандумға қол қойылды
Қоғам • Бүгін, 19:07
Ақтөбеде Heriot-Watt университетінің филиалы ашылады
Білім • Бүгін, 18:50
Өткен жылы бензин мен дизельдің рекордтық мөлшері өндірілді
Саясат • Бүгін, 18:37
Қазақстан FIDE-мен ынтымақтастықты нығайтады
Шахмат • Бүгін, 18:27
Ермек Көшербаев Ресейдің жетекші ЖОО басшыларымен кездесті
Қазақстан • Бүгін, 18:06
Қазақстан мен Әзербайжан өсімдіктерді қорғау саласында ынтымақтастықты нығайтады
Саясат • Бүгін, 17:54
Қазақстанда түсік жасататындар саны азайған
Қоғам • Бүгін, 17:46
Қазақстан Германияға мұнай жөнелте бастайды
Қазақстан • Бүгін, 17:33
«Balapan» телеарнасының директоры тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 17:27
Түркістан облысында 25 жыл бұрын хабарсыз кеткен шетелдік табылды
Оқиға • Бүгін, 17:23
Елена Рыбакина WTA 500 турнирінде өнер көрсетеді
Теннис • Бүгін, 17:17
Елімізде «Жылу энергетикасы туралы» заң қабылданады
Заң • Бүгін, 16:56
Қазақстан халқының саны 20 миллионға жуықтады
Қоғам • Бүгін, 16:51
Қаржы • Бүгін, 16:27
Қарағанды әуежайына 81 млн теңге айыппұл салынды
Қоғам • Бүгін, 16:00
«ҚМГ Инжиниринг» ұжымына жаңа басшы тағайындалды
Қазақстан • Бүгін, 15:18
Мемлекет басшысы SCAT әуе компаниясының президентін қабылдады
Президент • Бүгін, 15:07
Жетісу облысында жол апатынан жүргізуші қайтыс болды
Оқиға • Бүгін, 15:00
Ел аумағына аса ірі көлемде есірткі кіргізудің жолы кесілді
Қылмыс • Бүгін, 14:48
Үкіметте агроөнеркәсіпті дамытудың жобасы қаралды
Үкімет • Бүгін, 14:35
Болат Назарбаевтың еншілес компанияларына тиесілі 300 мыңға жуық жер тәркіленді
Саясат • Бүгін, 14:16
Алдағы үш күнде әлі де аяз сақталады
Ауа райы • Бүгін, 13:53
СҚО тұрғынынан 200 литрден астам контрафактілік алкоголь тәркіленді
Аймақтар • Бүгін, 13:35
Қазақстанда радиациялық модификацияланған кабельдер шығарылады
Ғылым • Бүгін, 13:10
Президент Ұлттық банк төрағасын қабылдады
Президент • Бүгін, 13:03
«ҚазМұнайГазда» кадрлық өзгерістер болды
Тағайындау • Бүгін, 12:53
Жетісу облысында жарнама үшін негізсіз салық есептелген
Аймақтар • Бүгін, 12:48
Таразда жүргізуші куәлігін жасауға уәде берген ер адам ұсталды
Аймақтар • Бүгін, 12:43
Кәмелетке толмаған жасөспірімдер қандай жұмыс істей алады?
Қоғам • Бүгін, 12:32
Серікқали Брекешев жаңа қызметке тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 12:24
СҚО-дағы әкімдік бизнес үшін жасанды әкімшілік кедергілер құрған
ANTIKOR • Бүгін, 12:19
Алматыда әйелін өлтірген адам суицид жасады
Оқиға • Бүгін, 12:10
Жеңілдетілген автонесиеге өтінім беру 6 ақпанда басталады
Қазақстан • Бүгін, 11:56
Ақтөбеде ер адамнан 15 миллион теңге бопсалаған күдікті ұсталды
Аймақтар • Бүгін, 11:45
Дүниежүзілік банктің Қазақстандағы жаңа тұрақты өкілі тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 11:31
Мәжіліс сайлауы: Ресейдің бес қаласында сайлау учаскелері ашылады
Сайлау • Бүгін, 11:22
Ұқсас жаңалықтар