Өңірдегі ауыл шаруашылығы саласының қызметкерлері жылдың басты бағдарламалық құжатын талқылау кезінде ой желісін осы тұстан сабақтады. Жиында облыс әкімі Бердібек Сапарбаев атап көрсеткендей, жыл сайын аграрлық секторды одан әрі дамыту үшін облыстық бюджеттен 13-15 миллиард теңге қаражат бөлінеді. Бұл қомақты сома қайтарымсыз емес. Бұған ауыл шаруашылығы өнімдері артып келе жатқаны айқын айғақ.
Айталық, биылғы 9 айда аймақтағы ауыл шаруашылығы құрылымдары 157 миллиард теңгенің өнімін шығарған. Мұның өзі өткен жылмен салыстырғанда 4 пайызға жоғары. Жыл аяғына дейін бұл көрсеткіш тағы да өседі деп күтілуде. Сонымен бірге аталған кезеңде салаға 15 миллиард теңгенің инвестициясы тартылғаны да тәуір нәтиже болмақ. Ал экспорттық өнім бойынша облыста негізінен ет экспортындағы белгіленген меже артығымен орындалып келеді. Әйтсе де мұның өзі табыс шегі болып қала алмаса керек. Сонымен бір мезгілде экспорттық өнім аумағын ұлғайту шаралары аясында, оның географиясын көршілес Өзбекстан және Араб елдерімен кеңейту шаралары белгіленген.
Ақтөбе – мал шаруашылығын өркендетуге өте қолайлы өңір. Ендеше өңірдің бұл бағыттағы әлеуеті мен мүмкіндігін одан әрі өсіру жолдарын іздестірудің еш артықшылығы жоқ. Қазіргі кезде өңірде мал басының өсу көрсеткіші 5-7 пайыз төңірегінде. Әйтсе де мұны 10-15 пайызға дейін көтеруге толық мүмкіндік бар. Оның басты жолы – асыл тұқымды мал санын көбейту және мал азығы базасын ұлғайту. Жолдауда қойылған басты міндеттердің бірі де осы. Тағы бір айта кетерлік мәселе, бүгінгі таңда облыстағы агроқұрылымдардың дені ұсақ шаруашылықтар. Одан түсетін табыс пен пайда төмен екенін тәжірибе көрсетіп келеді. Сондай-ақ ұсақ шаруашылықтарға қаржылай көмек берудің тиімсіздігі де айқын көрінуде. Бұл мәселенің саны бар да, сапасы күмәнділеу ауыл шаруашылығы кооперативтеріне де қатысы бар. Сондықтан да оны ірілендіру мен әлеуетін арттыру ісі де алдағы уақыттың еншісіне тимек. Бір сөзбен айтқанда, мемлекеттің бір теңгесін белгілі бір уақыт ішінде 1,5-2 теңге әкелетіндей есеп жасалып, соған сәйкес тиянақты іс тындырылуға тиіс. Сонда ғана экономиканың үнемділігі мен тиімділігіне қол жеткізуге болады.
Жолдаудағы басты міндеттердің бірі – жалақы мөлшерін өсіру. Облыста 6200 шаруашылық субъектілері бар. Онда 32 мыңнан астам адам жұмыс істейді. Олардың орташа жалақысы – 78 мың теңге. Бұл агроөнеркәсіп кешені қызметкерлерінің жалақысы төмен екенін көрсетеді. Ендеше оны өсіру мәселесі өткір қойылуға тиіс. Өңірде бұл мәселе 1 желтоқсанға дейін шешімін тауып, жалақы мөлшері 10-15 пайызға дейін өсірілмек.
Ауыл шаруашылығы қызметкерлері салалық кәсіподағы Ақтөбе облыстық филиалының төрағасы Тұрақбай Сұлтанғалиев Мемлекет басшысы тарапынан агроөнеркәсіп кешенінің әлеуетін арттыруға басымдық берілгені үлкен серпіліс туғызғанын атап көрсетті. Ол жұмыс берушілер мен жұмысшылар тарабы арасында әлеуметтік-экономикалық және еңбек кепілдіктері бойынша 62 ұжымдық шарт жасалғанын алға тартты. Салалық кәсіподақ төрағасы Жолдауда айтылған тапсырмалар мен міндеттер жүзеге асқан жағдайда ауыл шаруашылығы қызметкерлерінің жай-күйі жақсара түсетінін жеткізді.
Темір ҚҰСАЙЫН,
«Егемен Қазақстан»
АҚТӨБЕ