Кейін бірер апта өткен соң ауыл сыртында қой жайып жүрген бейтаныс жігітпен жолығып амандық-саулық білісіп, жөн сұрадым. Есімінің Жолаушыбай екенін, бұл жаққа Бестаудан жақында көшіп келгенін, мамандығы мұғалім екенін айтты. Кейін бір кездескенде әңгімеден әңгіме шығып, ол келіншегі орыс екенін, төрт баласы барын, анасы қолында тұратынын айтты. Сөйтсем ана жолы кездестірген әйел осы жігіттің зайыбы екен. Осыдан бастап кездескен жерде амандық-саулық сұрасып, әңгімеміз жарасып кетті.
Қыста екеуін соғымға шақырдым. Жолдастарыммен танысып риза болып қалды. «Сыйға – сый, сыраға – бал» деген ғой, наурыздың бас кезінде олар да бізді көршілерімен қосып шекеге шақырды. Үй іші жинақы, алаша-кілемдер, құрақ көрпелер бөлме ішін жайнатып-ақ тұр. Асты жерде отырып іштік. Арақ-шарап болған жоқ. Табақты алған соң ас қайырылып, бата жасалды. Бір сәт үнсіз қалдық. Осы тұста Лидия (өздері Ләззат деп атайды) «Аруақтарға Құран оқыңыздаршы» деді өтінгендей болып. Ықылас сүресінен бір аятты оқып, аруақтарға бағыштадық. Үй іші риза болып қалды. Әсіресе Ләззаттың жүзі жайнап, бір үлкен міндет атқарғанына риза болғандай кейіп танытты.
Краснодар өлкесінде туып-өскен Лидия Қазақстанға ата-анасымен 60-жылдардың бас кезінде келіпті. Ол кезде 4-сыныпта оқиды екен. Ата-аналары еңбекқор жандар болса керек. Әкесі бастапқы кезде механизатор болып, кейін трактор-егіс бригадасын басқарған. Анасы сауыншы, аспаз болып түрлі жұмыс істепті. Тұрған жерлерінде қазақтармен етене араласып, сый-құрметке бөленген. Лидия есейгенде мектепте мұғалім болып жұмыс істейтін Жолаушыбаймен танысып, сөз байласады.
Осы тұста әке-шешесі дәм-тұзы көтеріліп еліне қайта көшетін болады. Бірін-бірі ұнатып қалған екі жас қимай қоштасып, махаббатқа адал боламыз, амандық болса келесі жылы үйленеміз деп уағдаласады. Қысқы каникулда Жолаушыбай Краснодарға да барып келеді. Ақыры ата-анасы іштей риза бола қоймаса да келісіп, тату-тәтті өмір сүріп, өнегелі отбасы болыңдар деп баталарын береді.
Бұлардың шаңырақ көтергендеріне де елу жылға жуықтапты. Ата-ененің қолында болған жылдар жас келін үшін өмір мектебі іспетті болады. Енесінен көп жайтты үйренеді. Үлкен кісілердің қасы мен қабағына қарап, солардың көңілінен шығуға тырысады. Ерте тұрып, кеш жатып, үй шаруасын дөңгелентіп әкетеді. Ағайын-туыс, көрші-көлеммен етене араласып, сыйласа білді. Сол жылдың аяғында тұңғыштары – Қуаныш дүниеге келеді. Ата-әженің бауырында болған баланың тілі ерте шығады, былдырақтап қазақша сөйлейді, анасы орысша айтса көзі жыпылықтап ештеңе түсінбейді.
– Қазақ тілін үйреткен тұңғышым ғой. Қуанышыммен бірге менің де қазақша тілім шықты. Көрші келіншектер де менің тілді тезірек үйренуіме көмек жасап бақты. Өзім де сүйіп қосылған ерімнің ана тілін білуді басты міндетім деп санадым. Екі жылда тілді тәп-тәуір меңгердім. Қазақтың салт-дәстүр, әдет-ғұрыптарына да ден қойып, көп жайтқа қанық болдым, – деп еске алады өзі.
Бірде жұмысқа бара жатып көктайғақта Лидия машинаның астына түсіп қала жаздайды. Кешкісін үйіне келген соң жұбайына болған оқиғаны баяндап, мен бір жағдайға ұшырағанда мені орыс зиратына апарып жерлер ме едің? Менің жаным да, тәнім де қазақ, жүрегім де қазақ деп соғады ғой, деп өзінің ішкі сырын жайып салады. Содан олар аудан орталығындағы мешітке барып, жұма намазына қатысушылар алдында некелерін қайта қиғызып, Лидия мұсылмандықты қабылдайды. Осылайша Ләззат-Лидия маңдайын сәждеге тигізіп, Алланың ақ жолына түсті.
Бүгінде Жолаушыбай мен Лидия ұрпақтарының ортасында Қостанай қаласында өмір сүріп жатыр. Балалары ер жетіп, әрқайсысы бір-бір мамандық иесі атанып, үбірлі-шүбірлі әулетке айналды. Қуанышы кәсіпкер болса, Жалғасы тіс дәрігері, Фаридасының мамандығы есепші, ал кенжелері Жанна қаладағы бір фирмада қызмет істейді.
Алланың бергеніне үнемі шүкіршілік етемін. Басымыз аман болып, бала-шағаның қызық-қуанышына кенелтіп, бақытты ғұмыр кешуге жазсын, деп тілейді Ләззат.
Қанапия МЫРЗАҒОЖИН,
Қазақстанның құрметті журналисі