Өз үйінің бір бұрышын шағын шеберханаға айналдырған 22 жастағы Саят қолы қалт еткенде, жұмыс үстеліне отыра қалып сүйікті ісімен айналысады. Алқа, білезік, жүзік, қапсырма, тұмар сынды сәндік бұйымдарды ешқандай станоктардың көмегінсіз, қол құралдарымен зерлеп қалаған пішінде безендіреді. Әсіресе қазақы ою-өрнектерді заманға сай түрлендіріп, білезік жасағанды жаны сүйетінін айтады. Сүйікті ісімен айналысу ең алдымен көңілге қуаныш сыйласа, екінші жағынан қосымша табыс көзі. «Басты мақсатым – ұлттық өнердің бәсін биіктету» деген жас зергер өз ойымен бөлісті.
– О.Таңсықбаев атындағы Сәндік қолданбалы өнер колледжінің ағашты көркемдеп өңдеу мамандығында білім ала жүріп, жаныма жақын мамандықтарды қоса үйреніп шықтым. Соның ішінде зергерлікке ерекше ынтам ауды. Бұл ғасырлар бойы дамып келе жатқан өнер туындысы. Зергерлерге аса қажетті қасиет – суретшілік, икемділік пен дәлдік. Түрлі технологиялардың дамуы адамның қол еңбегіне деген қажеттілікті жыл санап төмендетуде. Сол үшін де қолдан жасалатын бұйымдарға деген сұраныс азая бастады. Көпшілік бағасы арзан болған соң шекара асып келген көшірме бұйымдарға қызығады. Мұндай әшекей бұйымдардың барлығын кезінде өз жерімізде қазақтың зергерлері дайындады емес пе? Осы өнердің тарихын танып, сырына терең бойлағым келді. Бала күнімде көп сурет салатынмын. Әсіресе оюлардың суретін. Ата-бабамыздан дарыған текті өнерді жалғап, қазақ зергерлік өнерінде өзімнің қолтаңбамды қалдырсам деген арманым бар. Ғаламтордағы әлеуметтік желілер арқылы шама-шарқыма қарай тапсырыс қабылдаймын. Болашақта өз шеберханамды үлкейтсем деймін, – дейді Саят Сейсенханұлы.
Көне тарихтың көмбесі қазақ даласында мыс, алтын сынды бағалы металдарды игеру ісінің тым әріде жатқанын, зергерлік өнердің тынысы ежелгі замандардан-ақ өріс алғанын айғақтайды. Сондықтан болар, «Зердің жайын зергер білер, аңның жайын мерген білер» дейтін халқымыз бұл өнерді игерген жандарды айрықша құрметтеген. Саяттың талантына тамсанып, әсерлі әңгімесін тыңдап, шын мәнінде тылсым өнердің тұңғиығына бойлауға бел байлаған азамат екенін аңдағандай болдық. Ұлт мұрасын ұлықтаған зерделі жасқа толағай табыс тіледік.
Арман ОКТЯБРЬ,
«Egemen Qazaqstan»
АЛМАТЫ
