Қазақстан • 23 Сәуір, 2019

Лингвистикалық комиссия бас қосты

692 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Кеше Қазақстан Республикасының президенттігіне кандидаттың мемлекеттік тілді еркін меңгергендігін анықтау жөніндегі лингвистикалық комиссияның отырысы өтті.

Лингвистикалық комиссия бас қосты

Лингвистикалық комиссия­ның құрамы Орталық сайлау ко­миссиясының 2015 жыл­ғы 27 ақпандағы қаулы­сына өз­герістер енгізумен жаңар­тыл­ған болатын. Онда Орталық сай­лау комиссиясының жанын­дағы лингвистикалық комис­сия­­ның құ­рамы бекітіліп, фило­ло­гия ғы­лымдарының док­торы, про­фессор, Л.Н.Гу­милев атын­дағы Еуразия ұлт­тық универ­ситеті түркітану кафед­расының меңгерушісі (келі­сім бойынша) Мырзатай Жол­дас­беков төраға болып тағайындалды.

Осыған орай комиссия мү­ше­лері өздерінің жұмы­сына қатысты ұйымдастыру мәсе­лелерін, «Қазақстан Республи­касы­ның президенттігіне канди­даттың мемлекеттік тілді еркін меңгергендігін анықтау рәсімі туралы» Ортсайлаукомның 2005 жылғы 31 тамыздағы қау­лысымен айқындалатын Қазақ­стан Республикасының пре­зи­денттігіне кандидаттың мем­ле­кеттік тілді еркін меңгер­ген­ді­гін анықтау рәсімін талқылады.

Осы қаулыға сәйкес мемле­кет­тік тілді еркін меңгергендігін анықтау үшін алдымен линг­вис­тикалық комиссия ұсынған тақырыпқа көлемі екі беттен аспайтын жазбаша тапсырма жазу беріледі. Одан кейін көлемі үш беттен аспайтын баспа мәтінін оқу ұсынылады. Ал лингвистикалық комиссия ұсынған тақырыпқа сай көпшілік алдында сөз сөйлеуге кемінде он бес минут уақыт беріледі. Бұл туралы Мырзатай Жолдасбеков:

«Қазақстан Республикасы­ның Президентін сайлау қар­саңында лингвистикалық комиссия құрылады. Осыған орай бүгін біз бірінші мәжілісті өткіздік. Аталған комиссия төр­ағасы етіп мені тағайындады. Ко­миссия хатшысы болып пе­да­гогика ғылымдарының док­торы, профессор, «Назар­баев Университет» ДББҰ «Рухани жаңғыру» Мәде­ни орталығының дирек­торы Гүлтас Құрманбай бекітілді. Жалпы заң бойынша президенттікке кандидат өзінің мемлекеттік тілді еркін меңгергендігі жөнінде емтихан тапсырады. Емтихан үш кезеңнен тұрады. Алдымен жазбаша өтеді. Ол үш беттен аспауы тиіс. Жазуға бір сағат уақыт беріледі. Егер кандидат осы уақыт ішінде үлгіре алмадым десе, оған тағы жарты сағат уақыт қосылады. Мұнан соң комиссия мүшелері ол жазбаны мұқият тексереді. Екінші кезеңде кандидат сол комиссия ұсынған мәтінді оқиды. Ол тақырыптарды лингвистикалық комиссия алдын ала бекітеді. Соны президенттікке кандидат өзі таңдап алып, 15 минут оқиды. Комиссия мүшелері оны мұқият тыңдайды. Кандидат еркін оқуы тиіс. Үшінші кезеңде үміткер комиссия алдында сөз сөйлейді.Оның да тақырыбы бекітіл­ген. Президенттікке кандидат ел­дің тарихын, мәдениетін, тәуел­сіз Қазақстанның бар­лық жетістіктерін толық білуі тиіс. Мұның бәрін комис­сия мүшелері жан-жақты талқы­лайды», деді.

Ал лингвистикалық комис­сияның отырысына оның мү­шелері мен президенттікке кандидаттан басқа, Орталық сайлау комиссиясының мүшелері байқаушылар ретінде қатысуға құқылы. Лингвистикалық ко­миссияның шешімі комиссия мүшелері санының көпшілік дауысымен ашық дауыс беру арқылы қабылданып, отырыс хаттамасымен ресімделеді және отырысқа қатысып отырған Орталық сайлау комиссиясының мүшесіне дереу беріледі.

Осылай деп отырысты қо­ры­­тындылаған лингвис­тика­лық комиссия мүшелері өз­дерінің жұмысы ашық және жария­лы түрде жүзеге асырылатынын, бұқаралық ақпарат құралдары кандидаттардың әрқайсысы бойынша шешім қабылдау процесін байқауға мүмкіндік алатынын атап өтті.