Тура ертегі кейіпкерлеріндей өмір сүргім келеді кейде. Себебі әділдік бар онда. Ақ пен қараның арпалысына, жақсы мен жаманның текедей тірескен тартысына құрылған мына өмірде арына жүгінетін жандардың көп болғанын қалаймын. Онда адамға болсын, табиғатқа болсын жасаған қиянаты үшін кейіпкер жазаланады. Соңында қатесін түсініп, сабақ алып, нағыз адамға айналады емес пе? Онда жақсылық – жақсының жаршысы.
Ал жақсы болу үшін не істеу керек? Осы мен қандай адаммын? Кейінгі оқыған дүниелерімнің көзқарасымен қарасам, жақсы болудан әлдеқайда алыспын. Себебі жақсы сөзінің мағынасы өте ауқымды. Сондықтан бүгінгі сананы қаражат билеген нарық заманында игі жақсылар көп болса екен деген ақ тілегімнің барын жасырмаймын. Жүрегінде имандылық, жанында тазалық, тілегінде ақтық, әрекетінде шынайылық, көзінде мейірім, алақанында жылылық бар адамдар көп болса, мына әлем қатыгездің қарекетінен, ұрының әрекетінен, суайттың өтірігінен, арсыздың арамдығынан, әділетсіздіктің бұғауынан, табиғат құндылықтарын бағаламайтын ысырапшылдардан тазарар еді....
Көпшіліктің көзқарасы менімен үндес келмей қалатынына көзім жетіп келеді. Себебі «заманың түлкі болса, тазы боп шалдың» әрекетін ұстанатындар баршылық. Алайда менің табиғатым ондай мінезді құптамайды, жаным қаламайды. Егер ондай әрекет орын алатын болса, өз-өзімді жегідей жеп, рухани аштық пайда болады. Жандүнием кірлегендей сезінемін өзімді. Негізі, біз, адамдар, табиғаттың байлығын ешқашан сарқылмайтын қазына ретінде түсінсек те, оның ластанып жатқанына назар аудара қоймасақ та, өз қажеттілігіміздің кірлегенін бірден аңғарамыз. Алайда киім, көлік, үй кірленсе, сумен жуып алуға мүмкіндік бар. Бірақ ол судың өзінің тазалығына қазір күмәнмен қараймын. Ал егер адамдардың ішкі дүниесінің «кірі» осылай бірден көрінетін болса, қалай болар еді? Біз, адамдар, жандүниемізді қалай тазартамыз? Қалай жуамыз?
Ал мен өз-өзімнен есеп алу арқылы «жуамын». Кінәні өзгеден емес, өзімнен іздеуді бастаймын. Мүмкін, сөзімді түзеуім керек шығар, бәлкім, әрекетім дұрыс болмады ма? Осы кезде: «Сөзіңді түзе, мінезіңе айналады, ал мінезің – сенің тағдырың» деген аталы сөз ойыма оралады. «...Адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озбақ. Онан басқамен оздым деу – ақымақтық», деген Абайдай ғұламаның сөзін арқау етемін үнемі. Қатарластарымның бойына да осы қағидаларды сіңіруге тырысып келемін. Себебі қазіргі кезде оқыған білімнен гөрі жүрекке тоқыған білім маңыздырақ көрінеді маған. Жан тазалығына қолдың, құлақтың, тілдің, ойдың, жүректің, қоршаған ортаның тазалығы алып баратынына еш күмән келтірмеймін.
Қазір адамдар бір-біріне: «Заман өзгерді ме, әлде адам өзгерді ме?» деген сұрақты көп қояды. Заман өзгеретіндей күннің орнына түн келіп жарық пен қараңғы ауысып жатқан жоқ қой. Ендеше адам да, заман да өзгерген жоқ. Өзгерген тек адамның пейілі мен пиғылы ғана.
Адам баласына да жан тазалығы үшін рухани азық аса қажет. Обал, сауап, ұят деп аталатын биік құндылықтар адамның қоржыны болуы керек деп есептеймін. Адамның табиғаты сонысымен ерек. Табиғаттың тазалығы адамның жандүниесінің тазалығымен ұштасып жатыр десек, еш қателеспейтініміз анық. Тазалықты өзімізден бастайық, ендеше. Ең бастысы, көңілімізді, жандүниемізді кірлетпейік.
Мәдина БЕКСЕЙІТ,
«Ж.Ақылбаев атындағы эксперименталдық мектеп- гимназия» КММ-нің түлегі
Қарағанды облысы,
Шет ауданы,
Ақсу-Аюлы ауылы
