Қазақ жеріне жаңалық болып келген алып теміржолдың құрылысы жылдарға созылды. Арқасын ат тұяғынан басқа таптамаған салқар мекенді сан күйге бөлеген бұл шойынжолға мыңдаған еңбек адамдарының тері сіңді. Музей қабырғасынан орын алған мына бір экспозицияға еңбеккерлердің құрылыс кезінде қолданған темір шамдары қойылыпты. Осынау айрықша бұйымдар алып құрылыстың тарихына қызыққан жанды бірден елең еткізеді. Оған қоса алғашқы рельс ретінде төселген шойын темірдің бөлшегі де тарихқа айналған өткен кезеңдердің жарқын көрінісіне сапар шектіреді. Музей қызметкері Абадан Тлеубергенова бұл бұйымдарға келушілердің ынта-ықыласы ерекше екенін айтады.
«Түркістан-Сібір теміржолы Орталық Азия мен Сібірді байланыстыру үшін салынған КСРО-ның ірі құрылыстарының бірі. Темір жол құрылысы бір мезетте солтүстікте Семей және оңтүстікте Луговой бекеттерінен басталып, 1442 шақырымдық жол 1930 жылы Айнабұлақ бекетінде түйісті. Түрксіб теміржолының жолаушылар тасымалдайтын бағыттары бойынша белгіленген кестеге сәйкес, Алматы-1 темір жол бекетінің кассасы да арнайы инсталляция арқылы көрерменге ұсынылған. Дала өркениетіндегі айтулы өзгеріс бірқатар шығармашылық иелерін терең шабытқа бөледі» дейді ол.
Қазақ бейнелеу өнерінің заңғары Әбілхан Қастеев те алғашқы еңбек жолын дәп осы темір жол құрылысының Айнабұлақ бекетінде жер қазушы болып бастады. Күндердің күні тосын сыйы көп тіршілік көкірегінде қайнап жатқан талант бұлағының бағытын үлкен арнаға бұрып, ұлы дарын туған топырағына құбылыс болып келген алып теміржолды күрекпен емес, қылқаламмен салып шықты. Кейін оның әйгілі «Түрксіб» шығармасы қазақ теміржолының паспортына айналды. Түрксіб теміржолының құрылысына қатысты көптеген қызықты деректер бар. Он мыңнан астам адам жылдар бойы тынымсыз еңбек еткен темір жол құрылысында Тұрар Рысқұлов Жәрдем комитетінің төрағасы болды.
АЛМАТЫ
