Руханият • 09 Қыркүйек, 2019

Көкжиекті кеңейткен кеңес

213 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Арқа төрінде бірнеше күнге ұласқан Азия қалам­герлерінің тұңғыш форумы елордамыз­да ерекше салтанатпен жабылды. Форум аясын­дағы үш күн ішінде ауқымды да жемісті жұмыс атқарылып, оқырманға олжа болар үлкен шығармашылық серпіліс пайда болды. Панельдік сессиялар, пікірталастар, сәтті өткізілген кездесулер барысында меморандумдарға қол қойылып, астанамыздың қақ төрінен «Қаламгерлер аллеясы» ашылды.

Көкжиекті кеңейткен кеңес

Тарихи жиын Номад Сити Холл сарайында гала-концертпен тәмамдалды. Салтанатты шараға Мәдениет және спорт вице-министрі Нұрғиса Дәуешов қатысып, министр Ақтоты Райым­құ­лова­ның құттықтау хатын оқып берді. «Адамзат өркениеті бүгінде рухани сабақ­тастықты, ортақ құндылықтарды сіңіру мен насихаттауға зәру. Осындай жаһандық мәселені негізге ала отырып, Азия қаламгерлерінің бірінші форумы «Ортақ тамыр. Ортақ дүниетаным. Ортақ өркениет» деген атаумен өткізілді. Бұл бір жағынан ғаламдық тақырып болса, екінші жағынан Қазақстанның бірлік пен бейбітшілікке бағытталған геосаяси ұстанымын көрсетеді. Форум аясында айтылған сындарлы пікір, то­лымды ойлар ортақ тамырдан нәр алып, ортақ дүниетанымға терең бойлап, ортақ өркениетті көрсететін құнды шығар­маларды тудыруға септігін ти­гізеді деп ой­лаймын. Еліміздің астанасы Нұр-Сұл­тан қаласында өткізілген форумға Азия құрлығын мекен еткен 38 шет мемлекеттен сексеннен астам қаламгердің келуі форум­ның ғаламдық сипатта екенін көр­сетеді», делінген хатта.

Сондай-ақ министр құттықтау хатында аталған шараның Тұңғыш Президент – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Руха­ни жаң­ғыру» бағдарламасы аясында қолға алынғанын ерекше атап өткен. «Азия өркениеті туралы сөз болғанда бірден ойға оралатын Ұлы Жібек жолының эко­номикалық маңызын ғана емес, оның тұтас өркениеттерді тоғыстыратын күш­ке ие бол­ғанын ескеру қажеттігін баса көрсеткен Мем­лекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өз баяндамасында Азия әдебиетін одан әрі дамыту үшін бірқатар маңызды мәсе­ле­­ге қалам­герлердің назарын аудартты. Мем­лекет басшысының «Азия алыбы» ха­лықаралық әдеби сыйлығын тағайын­дау және Азия қа­ламгерлері туындыларының бір­тұтас электронды кітап­ханасын құру ту­ра­лы білдірген ұсы­ныстары баршамызға ой тастап, серпін бер­гені анық», дейді министр.

Қаламгерлер қауымының бұл жиыны шын мәнінде Азия әдебиетінің көкжиегін кеңейтіп отыр. Қырыққа жуық мемлекеттен келген қатысушылардың өзара пікір алмасуы әдебиет әлеміндегі тың жаңалықтарға бастайтынын байқау қиын емес. Мұны шетелдік қаламгерлердің Қазақстандағы әдеби үрдістерге оң баға беріп, халықаралық деңгейде әріптестік орнатуға уағдаласқандығынан да анық аңғаруға болады.

Қазақстан Жазушылар одағы басқар­масының төрағасы, ақын Ұлықбек Ес­дәулет­тің сөзінше, алдағы уақытта ортақ Азия жазушылар одағын құру деген де ұсыныстар айтылған. «Осынау әдеби революция Қазақстаннан басталды деген баға, әрине жоспарлы жұмысымыздың жарқын жемісі деуге болады. Үлкен сеңнің бұзылуы үдерістерге бастайтыны белгілі. Рухани сабақтастыққа бастамашы болған қазақ әдебиетінің болашағы зор деуіміз керек», деді Ұ.Есдәулет.

Сондай-ақ Жазушылар одағы басқар­ма­сының төрағасы Прези­дент Қасым-Жомарт Тоқаевтың алдағы уақытта Азия елдері жазушыла­рының қала­мынан шыққан шоқтығы биік туын­дыларға айрықша баға беріліп, «Азия алыбы» атты әдеби сыйлығын тағайындау мәсе­­лесі пысықталғандығын тағы бір мәрте атап өтті.

Форумды қорытындылаған қаламгер­лер алдағы атқарылатын жұмыстардың қатарында әдеби журналдар мен газет­тердің бірлескен нөмірін шығаруға уағ­да­ласқандықтарын тілге тиек етті.

Тәжік қаламгері Низом Косимнің айтуынша, форум бірлескен жұмыстардың әрі қарайғы жоспарын белгілеу үшін өте ыңғайлы алаң болды. «Біз ал­да­ғы уақытта оқырмандарымыздың өзге елдердің, әдеби шы­ғар­ма­шылығымен таныс болуы үшін бірлескен әдеби газет-журналдар шы­ғарғымыз келеді. Ме­ніңше, бұл да халық­тарымызды жақын­дас­тыра түсуге септігін тигізеді», деді Н.Косим.

Тәжік қаламгерінің атап өтуінше, атал­ған басылымдардың форматы алдағы уа­қы­тта егжей-тегжейлі талқыланады. Басылым нөмірі жергілікті немесе шетел­дік қаламгердің шығармаларына не болмаса нақты бір елдің әдебиетіне арналуы мүмкін. «Барлық, әсіресе бұрынғы кеңес­тік кеңістіктен шыққан Жазушылар одағының негізгі жұмыс бағыттарының бірі – өзге елдермен, әсіресе бауырлас республикалармен мә­дени байланыс­ты жолға қойып, нығайту болатын. Бұл орайда Қазақстан бәрімізді басып озды. Бұл – елдеріңізде өтіп жатқан осымен үшінші халық­аралық әдеби шара болып отыр. Мен оның екеуіне қатысқан едім. Тамаша әсер алдым», деді ол.

Шара қорытындысы бойынша Азия ел­дері қаламгерлерінің бірінші форумы делегаттарын марапаттау рəсімі өтті. Қа­ты­сушыларға естелік сыйлықтар мен сертификаттар табысталды. Гала-концертте «Тұран» этно-фольклорлық тобы, Қазақ­станның еңбек сіңірген қайраткері Жә­мила Жарқымбаева жəне «Мастер-класс» би-спорт клубы, «Серпер» домбырашылар ансамблі, «Шалқыма» халық би ансам­блі, «Мұзарт» тобы өнер көрсетті.

Сөзіміздің соңында форумға Моң­ғо­лиядан келген қаламгерлер шара қоры­тындысы бойынша осынау игі істі ұйым­дастыруда үлкен жұмыстар ат­қар­ған Қазақ­стан Жазушылар одағы бас­қарма төрағасының бірінші орынбасары, ақын Ақберен Елгезекті Моңғолия Жазушылар одағының ең жоғары әдеби сыйлығымен марапаттағанын айта кеткен жөн.