Руханият • 09 Қыркүйек, 2019

Сұлу өнердің сыры

2025 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Ә.Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер му­зейінде қазақ қызда­ры­ның арасынан шыққан алғашқы гобелен сурет­шілерінің бірі Күлипа Жұбаниязованың «Сұлу өнердің сыры» атты жеке көрмесі өтуде.

Сұлу өнердің сыры

Күлипа Есімқызы – елу жылға жуық өз шығармашылығында қазақтың даласын, ондағы тыл­сым дүниенің болмысын шебер бейнелеп, ұлттық мәде­ниет пен дәстүрлі өнерді дә­ріп­теп келе жатқан кәсіби су­рет­ші. Ол әрбір туындысын қа­­зақ тарихына, мәдениетіне жә­­не кеңес дәуіріндегі кең та­ра­ған бейбітшілік, достық, еңбек, әйел бақыты, туған жер сияқты та­қырыптарға байла­ныс­тыра жазып, өмірлік об­разға бай, жан таза­лығынан туған шығармалары арқылы көп­шілікке эстетикалық ләз­зат сыйлаудан жалықпай ке­леді. Биыл ашылып отырған автор­лық көрмесіне де ол жа­ңа туындыларымен бірге, жұрт қы­зығушылығын тудырып, лайықты бағасын алған іл­гері­ректегі жұ­мыстарын да ор­на­­ластырды. Оның алғашқы «Ба­қыт» гобелені 1975 жылдан Ә.Қас­теев атындағы Мем­ле­кет­тік өнер музейінің қо­ры­на алынса, «Мамыр» гобе­лені АҚШ елшілігінде ілулі, ал «Қы­зыл­құм» текеметі Мем­лекеттік Ор­талық музейдің сәнін кір­­гіз­ген қолөнер бұйым­да­ры­ның қа­тарында сақтаулы тұр.

Шығармашылық ізденістен шар­шамайтын К.Жұ­баниязо­ваның гобелендері мен кес­кін­демелерінің астарындағы көр­кем пластикалық ырғақта көрінетін ұлттық дәстүрдің сарындары тама­шалаған адамның жанына жа­қын әрі түсінікті. Қазақтың клас­сикалық қолөнер на­қыштары мен заманауи өнер­ді шеберлікпен үйлестіре оты­рып, екеуін біртұтас етіп қи­ыс­тырғаннан жаңа образдар ашылған.

1

Суретші туындыларындағы табиғат көріністерінің ашық, қа­нық түсті бояулар палитрасында көрінуі өмірдің таңғажайып жа­ңаруы, түлеген, түрленген әлем­нің сұлулығы сияқты қабыл­данады. «Шеберлер» картинасы тұрмыстық жанрда орындалуымен көз тартады. Қарт ана өмір бойы серік еткен ұршық иіру, алаша, киіз, текемет басу өнерін екі жасөспірім немересіне ұғын­дырып, анасынан қызына са­бақтаса жалғасып келе жатқан ескі өнерді ұмыттырмау үшін жадына сіңіріп, жанын сала үй­ретіп отырғаны байқалады. Ша­ғын туындыдағы «ұрпақтар са­бақтастығы» деген тағылым әсерлі бейнеленген.

Шебердің көрмедегі «Қас­қасу», «Дастарқан», «Бақтағы на­­тюр­морт», «Ұлттық рух», «Өмір жал­­ғасы», «Ана махаббаты» секілді туын­дылары шым­қай қызыл, алтын құм іс­пет­ті сар­ғыш, қанық жасыл түс­тер­дің басымдығымен дала­лық дәс­түрді, ауыл өмірінің шынайы кө­­ріністерін береді. Ұлт­тық рух­тың қалыбы мен қазақы салттың қасиеті сезіледі.

Күні бүгінге дейін Норвегия, Чехия, Румыния, Бол­гария, Фран­ция, Италия, Гер­мания, АҚШ, Швеция, Аус­тра­лия, Гви­нея сынды мемлекеттерде өткен шығармашылық көрмелерге салмақты туындыларымен қа­тысқан К.Жұбаниязова кәсіби қолданбалы өнердің ұлт­тық деңгейде өркендеуіне өз үлесін қосып келеді.

 

АЛМАТЫ