Қазақстан • 08 Қазан, 2019

Қалдықтар жаңаша үлгімен басқарылады

521 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі жанындағы қоғамдық кеңес ӨКМ операторы қызметінің стратегиялық даму бағытын бекітті.

Қалдықтар жаңаша үлгімен басқарылады

Құжаттың басты мақсаты – қал­дықтарды кешенді басқару жүйесін дамыту, қалдықтардың қоршаған ортаға тигізетін әсерін азайту, сондай-ақ қалдықтардан қайталама шикізат алу және оны энергия көзі ретінде пайда­лану. Атап айтқанда, жекелеген өңірлерде тұрмыстық қат­ты қал­дықтарды бөлек тастау жү­йесін енгізу, сұрыптау желі­сін қосу, қалдықтан энергия өндіретін зауыт құрылысына инвестор­лар тарту қарастырылған. Қал­дықтан энергия өндіру тәжі­рибесі көптеген мемлекеттерде қолданыста бар. Аталған әдіс-тәжіри­бені елімізде қолдану қал­­дықты тиімді басқарудың оң шешілуіне ықпал етеді. Нәти­жесінде қоқыс полигондарынан парниктік газдардың шығуын азайтып, елімізде көмілетін ҚТҚ көлемін 90%-ға дейін қысқартуға мүмкіндік береді.

Көмілетін қалдық көлемін қысқарту, қайта өңдеуді ұлғайту және тұтынушы ыдысына депо­зиттік жүйе енгізу оператор стра­те­гиясында ұсынылып отыр. Яғни бос ыдысты қайта тапсыр­ған тұтынушы ынталандырылады. Сол арқылы тұрмыстық қал­дықтарды қайта өңдеу үлесі артады.

Қоғамдық кеңесте заңсыз қо­қыс алаңдарын жоюға опера­тордың қатысуы және атал­ған шараны орындауды ортақ қар­жыландыру мәселесі қарас­ты­рылды. Заңсыз қоқыс алаңына айналған полигондар жанына қалдықты уақытша бекеттер орнату ұсынылды. Ол жерде қалдықты жағуға арналған уақытша құрылғы болады. Атал­ған технология далаға тасталған қалдықты анықтауға және оны жедел жоюға мүмкіндік бере­ді. Сондай-ақ оператор тарапынан аралас түрдегі қаптама қал­дық­тарын, қоңыр түсті шы­ны ыдыс қалдықтарын, пластмасса (полиэтилен, полипропи­лен) қалдықтарын өңдейтін кәсіпорын құрылысын салуға қаржы бөлу мүмкіндігі қарас­тырылды. Со­нымен қатар оператор стратегия­сында бүгінде қызмет етіп отырған бағыттарды ынталандыруға қолдау көрсетіле беретіндігі белгіленген. Нақты айтқанда, ескі көліктерді тапсыру бағдарламасын ынталандыру, электр қуаттау бекеттерінің инфрақұрылымын дамыту, ӨКМ таралатын өнім қалдықтарын жинауға және қайта өңдеуге жұм­­­салатын өтемақыны беруге, эколо­гиялық таза көліктерді шы­ғару өндірісін ынталандыруға қол­дау көрсетілетіні белгіленген.

Қоғамдық кеңес отырысының қорытындысы бойынша ке­ңес мүшелері тұрмыстық қалдық­тарды қоқыс полигондарына кө­муді шектеу, оны қайта өңдеу, заңсыз қоқыс алаңдарының пайда болуына жол бермеу шаралары ең өзекті стратегиялық бағыт екенін атап өтті. Сондықтан Қа­зақ­станда қалдық басқару жү­йе­сін және қайта өңдеу сала­сындағы инфрақұрылым жедел дамытуды қажет етеді.

Ескертулер мен ұсыныстар толық ескерілген стратегияны Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі бекітті. Бүгінгі таңда аталған шараларды жүзеге асыру бойынша жоспарлар әзірленеді.