Ол кісі мені жауапты хатшы Жанат Елшібектің қасына қолғабысқа қолай көріпті. Вокзалдан қарсы алған да, редакцияға жетектеп әкелген де Жәкеңнің өзі. Редакцияның табалдырығын аттаған сәтте есік алдында Берік Садыр, Сүлеймен Мәмет, Әлисұлтан Құланбаев үшеуі темекі шегіп тұр екен. Бәрі таныс жігіттер. Алматыда қоян-қолтық араласып кетпесек те, көрген жерде қауқылдасып сәлемдесіп тұратынбыз. Олар да көзтаныс болған соң әрі Алматыға деген сағыныштары басылмағандықтан бірден шұрқырасып, Алматының жайын сұрастырып жатыр.
Аға газетке қабылданған алғашқы күннен өзімше пысықсынып, макетке өзгеріс енгізуге тырыстым. Бірақ жоғары жақтың нұсқауымен, қаулы-қарарлардың көптігінен, бас газетке шыққанды мәртебе көретін беделділердің телефон қоңырауынан кейін таңертең нобайын түсірген макетімнің кешке жақын жұрыны да қалмайтын. Солай бола тұра осы уақытқа дейін бас басылым бетінен өзім енгізген қолтаңбамды көргенде марқайып қалатыным рас. Ол – әр мақаланың басына берілетін автордың ата тегі мен «Егемен Қазақстан» деген жазуы бар кішкентай ғана эмблема.
Обалы не керек, редакция басшылығы барған бетте қолыма екі бөлмелі пәтердің кілтін ұстатып, болашақта берілетін саяжай алушылардың тізіміне кіргізіп қойды. Берілген баспана қазіргі Жеңіс даңғылы мен ұмытпасам Ә. Жангелдин көшелерінің қиылысындағы өткен ғасырдың 60-шы жылдары соғылған ескілеу үй екен. Қабырға қағазы қақырап, еден сыры сүргіленіп қалған. Есігін аштым да, қайта жаптым. Кейін қалтаға ақша түскенде, қалыпқа келтіріп алармын деп ойладым. Сол кезде Жанболат Астанаға салт басы көшіп барған. Оның үйіне сол кезде «Астана ақшамының» бас редакторының орынбасары болып істеп жүрген Талғат Батырхан отбасымен тұрады екен. Оларға қосарланып мен де кіріп алдым. Сөйтіп көктемі кеш келетін Арқада бір-бірімізге дем беріп біраз күн тұрыппыз.
Астана маған жақсы таныс. Өйткені 1976 жылы ҚазМУ-дың 3-курсында оқып жүрген кезімде 3 айлық өндірістік тәжірибемді Целиноград облыстық «Коммунизм нұры» газетінде өткізгенмін. Ал 2000 жылдары қаланың орталығына таяу жерде алғашқы ғимараттар бой көтергенде тарап кеткен «Арғы жағы – Целиноград, ортасы – Астана, бергі жағы – Ақмола» деген астарлы әзіл әлі есімде. Қазір ара-тұра барып тұрамын. Қаланың келбеті өзгергенін, тұрғылықты халқының қазақыланғанын көріп, «Әй, сәл шыдағанда, мен де ендігі осы жерде жүрер ме едім» деп те ойлап қоямын.
Енді елордада неге тұрақтамағанымды баяндайын. Мен бір үйдің жалғыз баласымын. Әке-шешем Жамбыл облысының Құлан өңірінде тұрады. Қарт кісілер. Қарт кісілер болғандықтан ауылға айына екі мәрте барып тұрамын. Ал Астанаға ауысқаннан кейін екі ортаны жол ету жайына қалды. Адам қартайған соң уайымшыл келмей ме?! Мен телефон шалған сайын әкем де, шешем де зар илейді. Сондағы айтатыны: «Ертең біздер алай-бұлай болып кетсек, топырақ сала алмай қаласың ба? Жұрттың табасына ұшырайсың ғой. Алматы болса бір жөн, Астана дегенің екі күндік жер екен» деп кемсеңдейді. Әрі бар-жоғы сегіз мың теңге жалақым не шайлығыма, не пәтерімнің коммуналдық төлеміне жетпейтінін білдім. Оның үстіне сол кезде әйелімнің де жас баламен үйде отырған кезі еді. Жеңіс күні мерекесінде Алматыға келгенде, қабырғаммен ақылдаса келе, қайтуға бел байлап бардым. Жанболаттан рұқсат алып, бас редактор Ерекең – Ержұман Смайыловтың алдына бардым. Бар жағдайды айттым. Ол кісі біраз ойланып отырды да, «Жарайды, қайта бер, дегенмен дұрыс істемедің», деді де, өтінішімнің шетіне қол қойып берді. Пәтердің кілтін табыстадым да, Алматыма құстай үштым. «Ақиқат» журналының сол кездегі бас редакторы Ахат Жақсыбаев жауапты хатшылық орнымды әлі ешкімге бермепті. Тіпті кабинетімдегі өзім орнына қойып кеткен қағаздарыма да тиіспепті.
Міне, содан бері де 20 жыл өтіпті. Осы жылдар ішінде елорда адам танымастай өзгеріп, ертегідей күн сайын ғана емес, сағат сайын өркендеді. Көш басын Астанамен бірге Арқа төсіне бұрған еліміздің бас басылымы да бүгінгі күні 100-ге жетіп отыр. Кей кездері Ерекең айтқандай «Шындығында дұрыс істемедім бе?! Егер сол кездері осында қала берсем, бұл күндері Нұр-Сұлтан қаласының тұрғылықты адамдарының біріне айналар ма едім?! Сөйтіп астанада өткен небір тарихи оқиғалардың басы-қасында болып, куәгері атанар ма едім?!» деген ой келеді. Дегенмен, 1919 жылдан бастап қазақтың марғасқа ұлдары, Алаш ардақтылары қызмет атқарған бас басылымда менің де қолтаңбам қалды ғой деген сезім тұрады көкейде.
Қыдырәлі ҚОЙТАЙ,
ҚР Мәдениет қайраткері
Алматы
