Қоғам • 27 Қараша, 2019

Әлеуметтік инвестициялардың жаңа үлгісі: білім беруді ұйымдастырудағы тиімді тәсіл

188 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Қазақстан Республи­касы­ның Тұңғыш Прези­денті – Елбасы жария­лаған Бес әлеуметтік ба­стама­ның бір бағыты студент жастардың тұрмыс жағдайын жақсарту бағдарын ұстанғаны бел­гілі. Тұрмыстық жағдай жай­лы сөз қозғалғанда, тіл ұшына жатақханамен қам­ту мәселесі алдымен оралары анық.

Әлеуметтік инвестициялардың жаңа үлгісі: білім беруді ұйымдастырудағы тиімді тәсіл

Қоғам үшін қажеттілігі зор осынау міндетті орнықты орындау мақсатында Білім және ғылым министрлігі «Қаржы орталығы» АҚ-мен бірлесіп, мемлекеттік тапсырысты орналастыру реттілігін әзірлеп шықты. Онда маңызды іске жеке сектордың кеңінен қа­тысу шарттары мен тетіктері жан-жақты жүйелі негізде қа­рас­тырылған.

Осыған орай, бүгінде инвесторлар мен жеке кәсіпкерлердің өзара тиімді шарттар арқылы студенттік жатақханалар құрылысын салуға ат салысу мүмкіндігі мейлінше мол. Осы тұрғыда олардың бұл үдеріске ауқымды түрде, нақтылай түссек, тек әлеуметтік нысан салу ретінде емес, табысты, тұрақты және келешегі кемел бизнес-жоба ретінде назар салғандары жөн. Ең бастысы, мұны іс жүзіне асырудың қолайлы алғышарттары бар.

Ұсыныстың қашанда сұра­ныстан бастау алатыны баршаға мәлім жайт. Мәселен, бүгінгі таңда ел аумағында студенттер үшін 75 мың орын-жайды қолда­нысқа енгізу қажеттілігі туындап отыр. Оның ішіне еліміздің ірі қалаларынан бастап, облыстық маңызы бар қалаларды қамтитын барлық өңірлер кіреді.

Енді, студенттер жатақханасы құрылысына мемлекет қаржысын салу мәселесіне қайыра оралып, шарттылықтарды талдауға талпыныс жасап көрсек. Ілкімді іске білек сыбана кіріскен инвестор немесе жеке кәсіпкер нысанды (жатақхананы) студенттер игілігіне пайдалануға бергеннен кейін мемлекет тарапынан 8 жыл бойы үздіксіз негізде мемлекеттік тапсырысты орналастыру жолымен ақша төлемдері жүргізілетін болады. Осы орайда, төлемдердің мөлшері пайдалануға енгізілген және білім алушы нақты орналасқан орын-жайлар санына байланысты болатынын ескерте кеткен абзал. Жыл сайын әр орын-жай үшін жаңадан жатақхана салынған жағдайда – 122 АЕК, ғимаратты жатақхана ретінде реконструкция­лау жасалған жағдайда 47 АЕК көлемінде қаржы төленеді.

Бұл бастама бұдан да бөлек табыс көзі болу мүмкіндігімен тиімді. Өйткені, студенттер төлейтін ай сайынғы тұру ақысы мемлекет тапсырысының құнына кірмейді. Оның мөлшерін жатақхананың меншік иесі дербес реттейді және ол нақты өңірдегі тұрғын үй нарығының шынайы шарттарына сәйкес анықталады.

Сонымен бірге құрылысты салушы немесе ғимаратқа реконс­трукция жасаушы тарап (меншік иесі) тұрмыстық қызметтер көрсету мақсатында коммерциялық алаң­дар жасақтауға құқылы. Олардың негізгі тұтынушылары, әрине, жа­тақ­хана тұрғындары болары күмәнсіз.

Жобаға қатысудың біршама шарттары бар, оның бастысы – қолға алған істі ілгері басты­ру үшін бастапқы капитал мен жер телімінің болуы. Жер телімі бол­маған жағдайда біз оны мемлекет-жекеменшік әріптестік тетігі ар­қылы, өңірлердің әлеуметтік кәсіпкерлік корпорацияларымен бірге жобаға бастамашы болу немесе консорциум құру жолымен ресурстарды біріктіру арқылы алудың бірқатар тиімді жолдарын ұсынамыз.

Сонымен қатар, егер белгілі бір тұлға ғимараттың меншік иесі болса, оны жатақханаға бейімдеп реконструкция жасау және оған мемлекеттік тапсырысты орналастыру мақсатында тартынбай талаптануға болады.

Жобаны іс жүзінде жүзеге асыру жұмыстары қолға алынғаннан бері жоғарыда аталған мазмұндағы 38 алдын ала шарт жасалды, соның нәтижесінде 11 мыңнан астам жаңа орын-жай қолданысқа тапсырылып, студенттер игілігіне айналмақ.

Мәселен, биылғы қараша айын­дағы жағдай бойынша  2 287 орынды қамтитын 11 нысанды пайдалануға беру қамтамасыз етілді (Шымкент қаласы: ЖК «Кайпова» – 350, «Оң­түстік Қазақстан медицина ака­демиясы» АҚ – 250; Алматы қаласы: Қазақстан инженерлік-технологиялық университеті – 188, Қ.Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті – 260; Ақтау қаласы: ЖК «Гусейнов» – 180, Ш.Есенов атындағы Каспий мемлекеттік технология және инжиниринг университеті – 170; Қарағанды қаласы: ЖК «Рыспаева» – 100; Семей қаласы: «Қайнар» жоғары колледжі – 105, Өскемен қаласы: «Қазақстан-Американдық еркін университеті» ЖШС – 106; Павлодар қаласы – «RnR Group» ЖШС – 178, Қызылорда қаласы – «ДиЛМАШ» ЖШС – 330 орын).

Жобаға қызығушылық таныт­қан мүдделі тараптарға қатысу шарт­тарымен толық танысу үшін studdom.kz сайтына кіру және 8-8000-802-828 нөмірі арқылы БҒМ Қаржы орталығының колл-орталығына хабарласу қажет. Ал одан кейінгі қадам – шарт жасасу үшін Қаржы орталығына өтініш беру керек.

Біз, әрине, мәуелі жемісін берер екіжақты тиімді әріптестікке қашан да мүдделіміз.

 

«Қаржы орталығы» АҚ