Руханият • 27 Сәуір, 2020

Тоқсанында таймаған тұғырынан

330 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, «Құрмет белгісі» ордені, «Астанаға 10 жыл» және «Ерен еңбегі үшін» медальдарының иегері, мемлекет тарапынан бірқатар Құрмет грамотасымен марапатталған Хамит Біржанов елуінші жылдардың соңы мен алпысыншы жылдары «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Egemen Qazaqstan») газетінде еңбек еткен еді.

Тоқсанында таймаған тұғырынан

Хамит Біржанұлы 1930 жыл­дың 2 мамырында Солтүстік Қазақ­стан облысы Шал ақын ауда­­нының Қаратал ауылында дү­­ниеге келді. 1947 жылы орта мектепті күміс медальмен аяқта­ғаннан кейін Алматыдағы Шет тілдер институтында оқыды. Дип­лом алғаннан соң біраз уақыт айту­лы білім ошағында ұстаздық етті.

Жаңалық атаулыға құштар жан. 1954 жылдан бері журналистика саласына мықтап ден қойды. Бірқатар аудандық, облыстық және республикалық басылым мен баспада еңбек етті. Солардың арасын­да «Социа­листік Қазақстан» газеті де бар. Республикамыздың бас басылымында партия тұр­мысы бөлімінің тілшісі және Қостанай облысындағы мен­шікті тілші қызметтерін атқар­ды. Өз кәсі­біне адал азамат Қос­танай өңірін­де болып жат­қан әр оқиғаны қаз-қалпында баян­дап, өз мақа­лаларын оқы­рман­дарға дер кезінде жеткізе білді. Сонымен қатар ол ас­тықты аймақтағы тың бастамалар мен игі іс-шара­лар, жа­ғымды жаңалықтар мен жаңашылдықтар жайында тебі­рене жазып қана қоймай, шеші­мін таппай қордаланып қалған күрделі мәселелерді де өз назарынан тыс қалдырған жоқ.

– «Социалистік Қазақ­стан­­­ның» ардақты аты талай рет қысылтаяңда жол табуға көмек­­тесті, – деп бастады өз әңгі­месін Хамит Біржанұлы. – 1962 жылы Қостанайға Дін­мұ­хамед Қонаев келді. Сол кез­дері Никита Хрущевтің сола­қай саясатының кесірінен Ди­ме­кең республикамыздың бірін­ші хатшылығынан түсіп қа­лып, Министрлер Кеңесінің төр­аға­лығына ығыстырылған еді. Осындай асыл азаматпен жүзде­сіп, сырласудың да сәті түсті. Бір­де Қонаевтан көлік сұрауға бекі­ніп, қабылдауына жазылдым. Газеттің беделі ғой, кабинет­ке еш бөгетсіз кіріп, Үкі­мет басшы­сына мән-жайды түсінд­ір­дім. Димекең сөзге келместен, рес­публикамыздың белді қос басы­лымы­ның тілшілеріне «Волга» көлігін мінгізді. Сол кезде кең жүректі азаматтың, дана әрі дара басшының бойынан ізгіліктің исі аңқып тұрғанын анық сезіндім.

1965 жылы Алматыдағы Жоғары партия мектебін тәмам­дағаннан кейін Хамит Біржанов Қостанай облысы Рудный қалалық партия комитетінің хатшысы, қалалық және облыстық кеңестерінің депутаты болып сайланды. 1971 жылы қызмет бабымен Алматыға ауыс­ты. Әуелде «Социалистік Қазақстанда» насихат бөлімінің меңгерушісі, көп кешікпей «Қайнар» баспасының бас редакторы болды. Содан кейін 20 жылға жуық уақыт бойы Қазақ КСР Жоспарлау комитетінде бөлім және басқарма бастығы қызметін атқарды.

Хамит ағаның шығар­машылық диапазоны да кең еді. Қарымды қаламгер баспасөз беттерінде мақала жазумен шектеліп қалмай, аударма ісімен де белсене айналысты. Марксизм-ленинизм классиктерінің еңбектерін, саяси және көркем шығармаларды, балалар әдебиетін қазақ тіліне тәржімалады.

– «СҚ»-да еңбек еткен жылдарды ерекше бір сағынышпен еске аламын. Сол кездері талай игі-жақсылармен етене араласып, сыйластым. Дінмұха­мед Қонаев бастаған басшылар, Сәбит Мұқа­нов, Ғабит Мүсірепов, Ғали О­рманов, Мәриям Хәкімжанова, Сырбай Мәуленов, Шыңғыс Айт­матов, Тұрсынхан Әбдірах­манова, Сайфи Құдаш және тағы басқа көптеген ұлы ақын-жазушы, көрнекті ғалым, Кеңес Одағының Батырлары және түрлі салаларда елеулі табыстарға қол жеткізген атақты адамдармен дастарқандас болдым. Осының барлығы да республикамыздың бас басылымының беделінің арқасы, – дейді ақсақал. 

Бұл күндері 90 жасқа толған қарт қаламгер әлі де тың. Қазіргі кезде Біржан Хамитұлы Алматы қалалық ардагерлер кеңесінің төралқа мүшесі және Бостандық аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы қызметтерін абыройлы атқаруда.