Мәңгі бақи қоларбаға таңылған тіршіліктің несі бақыт дерсіз. Құдай-ау, мынау жарық дүниеде жер басып жүргенге не жетсін?! Бақыт деген сол емес пе? Әншейінде адамдар осылай ойлауы да мүмкін. Ал шын мәнінде құлай сүйген көңілдің оттан ыстық сезімін, алаулаған жан нұрын ешкім де, ештеңе де сөндіре алмайды екен.
Оң жақ қапталдағы қабырға ұсақ-ұсақ тастармен жымдаса көмкеріліпті. Оның арғы жағындағы ас бөлме де біз көрмеген бедермен безендірілген. Ал қонақ бөлме алуан түрлі бейнелерге, көркемсуреттерге, әртүрлі кейіпте сомдалған заттарға толып тұр. Мына біреуі «Қайсар әйел» деп аталады екен. Қос жанары ұшқын атып, алмадай ақ жүзі алаулай жанып, ет жүректің лүпілі төңірегіне таң нұрындай шуақ шашып тұрған, тал шыбықтай бұралған бойжеткеннің екі қолы байлаулы. Сірә, тағдырдың тәлкегін меңзеген тұспалы шығар. Екі қолын тағдыр тас қылып байласа да, еркіндікте, азат, бостан күйінде. Тіпті сәл ғана ұмсына ұмтылып, қанат байлап қиял көгіне ұшып кеткелі тұрған тәрізді. Суретші Мәрзия Мұханбетжанованың өз өмірін, тағдырын бейнелеген туындысы. Сол туындыдағы астарлы ой өмірдің өзінен ойып тұрып орын алғандай. Иә, сұм тағдыр өмірге ғашық адамның жолына кесе-көлденең жатып, гүл көңілін солдырғысы келгенімен, өмірге, жарына, перзенттеріне деген ақ адал махаббаты бой бермеген. Бой бергеніңіз не, бойындағы құштарлығын, іңкәрлігін еселеп арттыра түскен.
Облыс орталығының іргесіндегі Зеренді ауданының Куропаткино ауылында дүние есігін ашқан Мәрзия кішкентай кезінен тым-тым қиялшыл еді. Өзге жан түсініп-түйсіне бермейтін қызылды-жасылды қызыққа толы өзінің әдемі әлемі бар. Сол әлемді елегізи кезіп жүреді. Кейбір сәттерде сұлу да сырлы, тосын да тылсым бейнелер кезігеді. Әлгі бейнелермен сыр шертісіп, көзін тойдырып, көңілін тоғайтқан сәтте бәлкім сурет күйінде, бәлкім әлдебір материалдардан қалыптаған зат кейпінде айнытпай түсіре қояды.
Кейіпкеріміздің бойындағы шеберлікті санап көрелікші. Мәрзия – суретші, мүсінші, тігінші, қолөнер шебері. Міне, осылайша жалғасып кете береді. Өтпелі кезеңнің өкпек желі шығармашылықтан қол үздірген сәтте жан жары екеуі пәтерлерді, коттедждерді безендіруге көшті. Жұмыс бастан асып жататын. Кей коттедждерді қона жатып, жылдап әрледі. Қырсық 2013 жылы қырына алды. Жоғарыда, төбені әрлеп жатқан Мәрзия байқаусызда аяғы тайып кетіп құлағаны. Қас қылғандай көлденең жатқан бөрененің үстіне түскен екен. Бейнелеп айтқанда, қауырсындай ғана қыз болғанымен, салмақтың аты салмақ. Омыртқасы сынған. Одан соңғысы аурухананың төсегіне таңылу, сансыз ота, жұқарған жүйке, селкеу түскен сенім. Бір сәт есін жинаған. Жоқ, былай тым оңай берілуге болмайды, тіршілігі үшін күресуі керек. Жамбастап жата берсе, жарының күні не болмақ, шиеттей балалары жүдеп қалмай ма? Әлдебір құдірет қос қолтығынан көтеріп демеген тәрізді. Өзі де алға ұмтылды. Бірте-бірте шағын жаттығуларды жасауды үйренді. Жастықтан басын көтерген соң сүйікті ісі – қолөнермен шұғылдана бастады. Перде тікті, көйлек пішті, сәндік әшекей заттарды әрледі. Жүзін, әлде мұңын жасырды ма екен, көбін достары мен тілектестеріне тегін таратты. Шабытпен жасалған дүниесін сатып көрген емес. Ал тапсырыспен істелген жұмыс, әрине, өз еңбегі.
– Бір әдемі дүниемді ежелгі танысқа, әйтпесе бір көрген адамға сыйлаған кезде жүзінен қуаныш табын көрсем, сол маған жетіп жатыр, – дейді қолөнер шебері, – адамға одан артық не керек?
Аурухана төсегінде таңылып жатқанда-ақ алдағы өмір өрнектері тоғысатын тағдыр жолын құтты бағдарламалық қалыпқа сыйғызып, жоспарлап алған. Қазір сол бағдарлама бойынша жұмысқа берілгені соншалықты, бірер минут бос отырса, екі қолын алдына сыйғыза алмайтыны бар.
Әңгімелесіп отырып ұққанымыз, Мәрзияның көркемөнер тарапынан білімі жоқ екен. Әйтсе де, тылсым табиғат талант деп аталатын құдіретті сүйегіне сіңірген. Жыл сайын облыстық «Ақмола жұлдыздары» халық шығармашылығы көрмесіне қатысып, жүлделі орынға ие болуы шебердің бойындағы табиғи дарынның лайықты бағалануы дер едік. Бір қызығы, көрмеден соң көз майын тауысып жасаған не бір әдемі, өзі үшін де, өзге үшін де қымбат дүниелерін тегін таратып жібереді екен. Жоғарыда айтқанындай, адамдарға титімдей болса да қуаныш сыйлау үшін.
Өзі үш жыл төсек тартып жатқан кезде күйеуі Игорь да құрылыста апатқа ұшырап, мүгедектер арбасына таңылды. Дәл осы сәтте көңілдің аппақ күннің нұрындай әдемі сәтін кіреукеленген тұман басқандай дүниенің жүзі талаурай қарауытып кетті. Ендігі күні не болмақ? Бұрынғы бұрынғы ма, шын сынақ енді басталғандай. Бір отбасындағы екі бірдей адам мүгедектер арбасына таңылса, жөпшеңді адам өмірден баз кешкендей қасірет емес пе?!
Мынау жарық дүниеде ең құдіретті күш ет жүректің еншісінде екен. Сана да соған байлаулы. Жүрек тәубе деген, жаратқанның бергеніне шүкір. Боркемік болса бордай тозып кетер еді, ал, бұлар бірінің арбасын бірі сүйретіп жүріп, бірін-бірі демеп жүріп тағдырдың салған ісіне көнгенімен, үміт атты құдіреттің шыңыраудың ең бір тереңінен талмаусыраған майшамның жарығындай жалқын сәулеге жүректерін жылытқан. Бір-бірін өлердей жақсы көрген, бір-бірін мәңгілік сүйген махаббаттың қайтпас қайсар рухқа қуат берген алапат күшімен.
Қазір төрт қызы, тоғыз немересі жаз гүліндей жайнап өсіп келеді. Алды ер жетіп, өз өрісін тапты. Ата-ананың бойындағы қасиеті жұққаны кенжесі. Ол да сурет салады, мүсін жасайды.
Кіп-кішкентай пәтерде он екі мүшесі сау адамдардың кейбірі өмірге өкпе айтып, қарақан басын жарылқай алмай жүргенде, мүгедектер арбасына таңылған қос мұңлықтың шаңырағын бақыт босағасы деп айтсақ, несі артық. Табалдырығына төзімділік ұялап, шаңырағына сенім байланған әлгі пәтерден шыққан соң көпке дейін өз-өзімізге келе алмай, аңтарылып тұрдық. Адам рухы неткен күшті еді! Пенде біткеннің бойында бір-біріне деген осындай сезім, осындай ілтипат болса ғой...
Ақмола облысы