Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулиннің жетекшілігімен өткен палатаның кешегі жалпы отырысында депутаттар еліміздің Азия Даму банкінен қарыз алуы және психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу мәселелеріне қатысты заң жобаларын қарады.
Алдымен күн тәртібіне сәйкес «Қазақстан Республикасы мен Азия Даму банкі арасындағы Қарыз туралы келісімді (Жай операциялар) (ОАӨЭЫ 3 Дәліз жолын реконструкциялау жобасы / «Шымкент – Ташкент» жол учаскесі/ / «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық транзит дәлізіне кіреберіс/) ратификациялау туралы» заң жобасы қаралды.
Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулиннің жетекшілігімен өткен палатаның кешегі жалпы отырысында депутаттар еліміздің Азия Даму банкінен қарыз алуы және психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу мәселелеріне қатысты заң жобаларын қарады.
Алдымен күн тәртібіне сәйкес «Қазақстан Республикасы мен Азия Даму банкі арасындағы Қарыз туралы келісімді (Жай операциялар) (ОАӨЭЫ 3 Дәліз жолын реконструкциялау жобасы / «Шымкент – Ташкент» жол учаскесі/ / «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық транзит дәлізіне кіреберіс/) ратификациялау туралы» заң жобасы қаралды. Аты айтып тұрғандай, Келісім Азия Даму банкінің Қазақстанға «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» автомобиль дәлізі шеңберінде «Шымкент – Ташкент» жол учаскесін дамыту үшін қарыз беруді көздейді.
125 миллион долларлық қарыз елімізге 4 жылдық жеңілдік кезеңін қоса алғанда 16 жылға беріліп отыр. Пайыздық мөлшерлеме LIBOR+0,6 пайызға тең. Ал Қазақстан Үкіметінің бірлесіп қаржыландырылуы 22 миллион АҚШ долларынан аспайды. Ел бюджетінің қаржысы құрылыс жұмыстарын бірлесіп қаржыландыруға және салықтарды төлеуге жұмсалады деп күтілуде. Жоба бойынша Оңтүстік Қазақстан облысындағы Шымкент пен Ташкент арасындағы жолдың 36,7 шақырымын реконструкциялау қолға алынады.
Сондай-ақ, құрылысты қадағалаудың және күзет шараларын іске асырудың сыртқы мониторингі жөнінде қызметтер көрсету үшін қолдау қарастырылған.
Жоба жұмыстары 2015 жылы аяқталады деп күтілуде. Жобаны жүзеге асыру еліміздің көліктік әлеуетін дамытуды қамтамасыз етіп, халықаралық дәліздің қазақстандық бөлігінде қозғалыс қарқынын айтарлықтай арттырады. Бұл өз кезегінде транзиттік жүктердің айналымын және барлық деңгейдегі бюджеттердің кірістерін ұлғайтуға мүмкіндік береді.
Депутат Розақұл Халмұрадов қарыздарды бөлу құқығы неге еліміздің құзыретіндегі шаруа емес, ол неге Азия Даму банкіне бекітіліп берілген деген сауал қойды. Заң жобасы бойынша баяндама жасаған Көлік және коммуникациялар министрі Асқар Жұмағалиев депутат сұрағына орай халықаралық қаржы институттары тиісті мемлекеттік органдарға хабарлай отырып, халықаралық ережелерге сәйкес банктің сондай шешім қабылдай алатынын алға тартты.
Осы ретте депутаттар өз пайымдарын да ортаға сала кетті. Мысалы, Шалатай Мырзахметов жолдың екі жағына қоршаулардың қойылуы, мал айдап өту орындарының санын арттыру және қысқы тайғаққа қарсы технологиялық жетістіктерді ескеру қажеттігін атап көрсетті. Ал Рауан Шаекин тұрғындар тілегі сол жоба жүзеге асырылып жатқанда ескерілсе деген өтінішін жеткізді. Осылайша, талқыдан өткен заң жобасы мақұлданды.
Кешегі отырыста бұдан басқа «Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенцияны ратификациялау туралы» заң жобасы да қолдау тапты. Конвенция 1997 жылғы 28 наурызда Мәскеу қаласында жасалған. Оған қатысушы мемлекеттердің бірі есі дұрыс емес күйде қоғамға қауіпті әрекет жасаған азаматтарды уағдаласушы тараптың аумағында медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімі бойынша азаматтарды емдеуден өткізе алуы қарастырылған. Және де медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімі заңды күшіне енгенде, сондай-ақ, науқастың келісімі, егер ол өз ойын еркін білдіруге қабілетсіз болған жағдайда, оның заңды өкілінің келісімі алынған адамдарды мәжбүрлеп өткізу үшін емдеуге беру қарастырылады. Жалпы, конвенция адамдарды мәжбүрлеп емдеуден өткізу үшін жүгіну тәртібін және беру тәртібін белгілейді.
Асқар ТҰРАПБАЙҰЛЫ,
«Егемен Қазақстан».
