Тыныштық! Мың тәубе! Алағай да бұлағай алашапқын, бодандық бұлты жүзін тұмшалағанда болашақтың жанартауы болып атылып, Алатау сынды болмыстандық. Ұмсына-ұмсына төбеміз көк тіреді – биікпіз. Сол биікті сүйенеріміз етіп, әмсе маңдай тұсымызға қадап ғұмыр кешсек – бақ-тәлейіміз! Ал тау мен тауды сүйген, қадірлеген, әспеттеген қазақтың тәуелсіздігі сол – тыныштығы. Ол – қазақтың мұраты; үміт, арман, қуаты; аңқасы кепсе сарығын басар суаты. Әсте асырып айтпадық, асылық лепес етпедік. Сөзіміздің дәлелін ептеп дәйекті сөзге бұрып көрелік. Кезінде Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев: «Тұғырымыз – тыныштық, тірегіміз – тұрақтылық, тілегіміз – татулық» деп парасатты пайым жасаған болатын.
Осындағы «Тұғырымыз – тыныштық» деген сөз ел дегенде, жер дегенде ебіл-себілі шығып, еңіреп туатын ердің ғана емес, әмәнда елдің де тілегі-тұғын. Ал сол ел тілегін орындау – тағы ердің ерлігі екені айтқысыз ақиқат. Мұны неге айтамыз? Себебі, бостандықпен қоса бір ұлы шешімнің құдіретімен тәуелсіз бәйтерек тәуелсіз топыраққа тәуелсіз тамыр жайды. Өркендеп өсті. Былай айтсақ түсінікті болар, сол байлам Семей болып аңыраған елдің жасын құрғатты, қайғысын орталатты.
Иә, бұл Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы шешім. Сосын да әспеттеп айтқымыз келеді, ардақтап айтқымыз келеді. Өйтпей көріңіз: сол тұста 2025 сынақтың қақ ортасында қасірет теңізіне батып-шығып қазақ жүрді. Соның нәтижесінде жеті атадан бері қыз алыспайтын тектілігімен қаны таза сақталған қазақ ауру-сырқауға, кемтар-кембағалдыққа душар болды. Өйткені, атомдық ядролық жарылыстар бүкіл бір аймақтың қоршаған ортасы мен табиғи гендік қорына, адамдардың геніне әсер ететін еді. Әрі мұны сол тұстың еңбектеген сәбиінен еңкейген кәрісіне дейін білді, бірақ қылар лаж жоқ-ты.
Осы ретте реті келгенде аз-кем ақпарат айта кетелік. Ресейдің ресми мәліметтері бойынша, атышулы Семей полигонында 500-ге жуық атом, сутегі бомбалары сыналып, олардың саны барлық сынақтардың 25 пайызын құраған. Ал қуаттылығы жағынан Хиросима мен Нагасакидегі жарылыстардан 40 мың есе асып түсіпті. Ол ол ма, сол кездегі белгілі оқымыстылар мен саясаттанушылардың, қоғам қайраткерлері мен ғалымдардың пікірлері бойынша ол уақыттағы Семейдегі экологиялық жағдай күрделі нүктесіне, ең жоғары деңгейіне жетіпті.
Міне, осындай қилы-қилы қиын-қыстау, тарғалаң-тарғыл күн кешсе де, қазақ халқы ертеңіне деген үмітін жоғалтпады. Ауырлығы мың батпан қайғы-қасіреттің қайырын күтті. Одан тағы кем-қор болмады. Тәуелсіздіктің алтын арайлы таңы атты. Ел еңсесі тіктеліп, іргесі бүтінделгесін арқасына батқан зілмауыр қайғының бұлты сейілді. Тәуелсіз мемлекетіміз ерікті түрде әлемдегі төртінші орында тұрған ядролық арсеналдан бас тартып, көлемі жағынан екінші орында тұрған Семей ядро-лық полигонын жапты. Бұл жалғыз Қазақ елі үшін ғана емес, әлем елдері үшін де бөркін аспанға атып қуанатын сүйіншілі, ақжолтай хабар болды.
Мұндайда ядролық қарудан бас тартуды ұлы шешім демей көріңіз, бүгінде сауыты сықырлап, ядролық қаруы үрей ішінде күннен-күнге шытынап-шытырлаған елдің бәрінің ұтқаны – соғыс, ұтылғаны – тыныштық. Ал құйқа-құйқаңды шымырлатар құқай-қуаты жағынан төртінші орында тұрған ядролық арсеналдан бас тартқан Қазақстанның ұтқаны – тыныштық!
Бұдан бөлек, Қазақстан ядролық қарудан бас тарту арқылы әлем сахнасындағы өз беделін биіктетті. Содан бастап бейбітшілікке үндейтін ұлы жиындардың, дүбірлі конференциялардың бірде-бірі Қазақстан тарапының қатысуынсыз өткен емес. Бұл аз десеңіз, Елбасымыздың «Әлем. ХХІ ғасыр» манифесі жайлы да көп дүние айтуға болады. Сала маманда-рының айтуынша, Қазақстанның ядролық қару төңірегіндегі бұл мәлімдемесі ядролық қаруды әлі күнге сақтап отырған елдерге ой салып, одан бас тартуға үндейді.
Көрдіңіз бе, мұның барлығы ешкімнің де тыныштық атты алтын қазықтан ұзамағаны дұрыс екенін ұғындыра түседі. Мұны қазақ тағы «Ат айналып қазығын табады» деп түйеді. Осылайша, біз тәуелсіздік атты маңдайға басқан бағымыздың берекесін, тиянағын тыныштығымызбен бекіттік. Әрі тыныштық атты «ресурсты» тәуелсіз қазақ еліндей лайықты пайдалана алған ешбір ел жоқ-ау, сірә?! Лайым, осы қазынамыздан Хақтың өзі айырмағай!
