Экология • 15 Қыркүйек, 2020

Айына – 1 млн биоқапшық

203 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Еуропарламент былтыр 2021 жыл­­дан бастап пластик заттарды қол­дануға тыйым салатын заң қа­был­дады. Еуропа елдерінде әзір­ден биологиялық таза өнімдерді қол­дануға бетбұрыс бар. Бей­ресми деректерге сүйенсек, әр қазақ­стан­дық 1 жыл ішінде 300-500 полиэтилен пакетін қолданады екен. Енді бұл санды 19 млн-ға көбейтіңіз. Сон­да бізде жыл сайын табиғи жолмен топыраққа араласып кетпейтін, ауаға зиянсыз жағдайда өртеле сал­май­тын қаншама қоқыстың шы­ға­ры­латынын болжауға болады. Эко-амбассадор, кәсіпкер Мирас Аббасов осы бір көкейкесті проб­ле­ма­ның шешімін тапқан.

Айына – 1 млн биоқапшық

Біршама кәсіптің түрімен айналысып көрген тәжірибелі кейіпкеріміз екі жыл бұрын жұмысын бастаған кәсіпорында ай сайын 1 млн биоқапшық шығарады. Оның өнімі 250 күнде шіріп, топыраққа толығымен сіңіп кетеді екен.

«Полиэтилен пакеттер 100 жылға дейін шірімейді, сол қалпы жата береді. Ал өр­тесек, ауаға зиянды заттар бөледі. Соның салдарынан қоршаған ортамыз үлкен зардап шегіп отыр. Біз өндіріп отырған қапшықтар – зиянсыз. Сондай-ақ бұл қалталарда та­мақты сақтау ыңғайлы. Өйткені өнімнің құрамында бірде-бір химиялық қоспа жоқ, керісінше сүт қышқылы, целлюлоза мен крахмал бар. Тиімділігі де осында. Сондықтан да бұл қапшықтардағы азық-түліктер бұзылмайды», дейді М.Аббасов.

Кейіпкеріміз Қазақстанда пайдалы өнім­ге деген сұраныстың аздығына қынжылады. Тауарының 90 пайызы Ресейге, қалғаны Қытай мен Украинаға жіберіледі. Елімізде болмашы бөлігі ғана қалады екен. Forbes.kz порталының 3 жылдай бұрынғы таратқан ақпаратына қарағанда, бас қалада ай са­йын шамамен 30 миллионға жуық полиэтилен пакеттер қолданылып, қоқыс полигондарына жөнелтіледі. Соған қарамастан биоқапшықтарға елордадан тапсырыс аз түседі, оның жанында алматылықтар эко­логиялық таза өнімді тұтынуға көбірек ықы­лас танытатын көрінеді.

«Біздің тұрғындар қарапайым поли­этилен пакетке азық-түлік сақтаудың ағза­ға қаншалықты зиян келтіретінін біл­мейді. Тіпті сондай пакеттердегі тамақты микро­толқынды пеште ысытады. Мұндайда адам­ды қатерлі ісікке шалдығуға алып ке­летін қауіпті заттар бөлінетінін бағамдай бер­мейді. Міне, сол себепті де тегін немесе біздің биоқапшықтардың бағасымен салыс­тырғанда анағұрлым арзан полиэтилен пакеттерді сатып алады. Экологиялық таза қапшықтарымыздың стандартты өлшемдегі түрі қазірде 50 теңге тұрады. Оны бірнеше рет қолдануға болады. Бірақ адамдар 10 тең­гелік зиянды пакетті қолданады. Сон­да денсаулығын, өзі жұтатын ауаның таза­лығын 40 теңгеге бағалап тұр ғой...», дейді М.Аббасов.

Биоқапшықтың нарықтағы полиэтилен пакеттерден қымбат болу себебі, өнімді жасауға қажетті целлюлоза мен крахмал шетелден алынады. Осы бір целлюлоза мен крахмал алынатын жүгері, картоп пен мақта бізде де өндіріледі. Ендеше, не­ге биоқапшықты отандық дәнді дақыл, көкө­ністердің крахмалы мен целлюлозасынан жасамасқа? Бұл сұраққа кейіпкеріміз: «Мұн­дай жағдайда әлбетте өнімнің бағасы тұ­тынушыларға қолжетімді бола түседі. Алайда бұл үшін бізге сол жүгері, картоп пен мақтадан қажетті целлюлоза, крахмалды алумен айналысатын зауыт ашу керек», деп қысқа қайырды. Оның ойынша, бұның бәрі жалпы біржақты емес, кешенді жұмыс пен маңызды шешімдер қабылдауды қажет етеді. Айталық, елімізде тұтынушылардан ақырындап сауда-саттық орындарында полиэтилен пакетті келушілерге 10 теңгеден сатып алуды міндеттеп жатыр. 5-10 теңге деген сатып алушыларды полиэтилен па­кеттерді аз пайдалануға, үнемдеуге немесе экологиялық таза қапшықтарды тұтынуға ықпал етпейді.

Эко-амбассадор сөзінің соңын: «Біз күт­кен нәтижеге қол жеткізу үшін полиэтилен пакеттердің бағасын биоқапшықтармен теңестіруіміз керек. Тұтынушының таңдауы қайсысына түсетінін сонда көреміз. Соны­мен қатар полиэтилен пакеттердің зияны туралы ақпарат көбірек таратылуы тиіс», деп түйіндеді. Айтпақшы, М.Аббасов кәсі­бімен табиғатты қорғап қана қоймай, мүм­кіндігі шектеулі жандарды жұмысқа алып, әлеу­меттің әлеуетін арттыруға да септігін тигізіп отыр.