Заманауи өзбек бейнелеу өнерінің өресі биік өкілі Анвар Бахтеевтің есім-сойы 1970-1980 жылдары күллі шығыс халықтарының өнертанушыларына тегіс тарады. Өнерге өзгеше екпін, соны серпін, тың леп алып келген қылқалам иесі шығармашылығының алғашқы кезеңінде-ақ классикалық реализмнің орнына келген мазмұнсыз кескіндеменің хас жүйрігі ретінде мойындалды. Қарапайым өмір суреттері өрілген натюрморттардың өзінде суретшінің қалам қуаты көрермен көңілін мың сан ойға жетелейді. Сезімін тербейді, сағынышын шымшылайды, жігерін жаниды. Композициялардың басты ерекшелігі тіршілік иірімдері бедерленген берік өрнектер.
Өнертанушы Л.Кодзаева оның қолтаңбасы хақында: «Анвар Бахтеевтің еңбектерінде В.Кандинский мен К.Малевичтің, П.Мондриан мен Р.Делоненің, Х.Арп пен Х.Мироның, С.Дали мен Р.Магриттің мұраларымен белгілі бір үндесулер бар. Бұл олардың тікелей өзара байланысын білдірмейді, танымы терең көрерменге өнертанулық салыстырудан тәуелсіз «бөлекше параллелизм» феноменінің дербес табиғатын көрсетеді. Суретшінің кейінгі кезеңдердегі шығармашылық ізденістері оның абстракционизм, сюрреализм және дадаизм өнеріне деген құштарлығын байқатады. Бұл қоршаған әлемді бейнелейтін жаңа формаларды интерпретациялауда айқын көрінеді», деп атап өтті.
Айтулы көрмеге есімдері Өзбекстан мен Қазақстанға ғана емес, Орталық Азия шекарасынан тыс жерлерге де кеңінен танымал суретшілердің туындылары қойылған. Олардың барлығы өзбек сурет мектебінің көрнекті өкілдері. Еуропалық кескіндеменің үздік дәстүрлерінде орындалған Шығыс әйелінің бейнесі басым келетін романтикалық кенептердің авторы, заманауи Ташкент суретшісі Зебо Шарипова, туған өлкесінің табиғи ерекшеліктерін бейнелейтін көркем пейзаждардың авторы Абдурашид Юсупов, еңбектері Мәскеудегі мемлекеттік Третьяков галереясының коллекциясына көрік берген, күрделі және көппішінді сарындардағы импрессионистік кескіндеменің жарқын өкілі – Лев Резников, Ұлы Жібек жолының тарихын кенеп тілінде сөйлеткен Сардор Аллабергеновтердің бірегей қолтаңбасы бауырлас елдің бейнелеу өнерінің беделін биіктетіп тұрғандай.
Әсіресе Өзбекстанның Халық суретшісі, тамаша реңші, көптеген портреттер мен пейзаждардың авторы Рузы Чарыевтың туындылары бірден өзіне назар аудартады. Оның шығармашылық көзқарасы табиғат бейнелеріне, адамдардың күнделікті өмірі мен психологиясына жақын.
Психологиялық портрет жанрының шебері әрі реалистік мектептің дәстүрін ұстанушы Тачат Оганесов туындыларында суық түстер басымдыққа ие. Оның кенептерінің түстік гаммасы адамның эмоциялық күйін дәл бейнелеуімен ерекше. Сондай-ақ есімі Өзбекстан бейнелеу өнерінің қалыптасу тарихына нық еніп, ұлттық кескіндеме мектебінің негізін қалаған Михаил Есиннің ғажайып пейзаждарын да нақ осы көрмеден тамашалауға болады. Шығармаларда өзбек кескіндеме мектебінің қалыптасуы мен даму тарихындағы маңызды кезеңдер қамтылған. Әр картинаның өне бойынан өзбек халқының ұлттық болмысы мен рухани әлемі, таным-түйсігі сыр шертеді. Экспозицияға Бахтеевтің 1996 жылдан 2008 жылға дейінгі аралықта кескіндеген 13 туындысы мен танымал өзбек шеберлерінің 50-ге жуық картинасы қойылған.
АЛМАТЫ
