Саясат • 10 Қараша, 2020

Зияткерлік меншікке зиян келмесін

177 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Әділетті мемлекет қалыптастырудағы маңызды қадамдардың бірі дұрыс шешім не болмаса үкім шығаруға септігін тигізетін қажетті жинақтарды көптеп шығару саналады. Мұндай жинақтар судьялар қызметіне де оң әсер етіп, ой көкжиегін кеңейтетіні белгілі. Ол үшін түрлі бастамаларды саралап, зерттеп-зерделеу қажет-ақ. Ондай қадам еліміздегі судьялардың VIII съезінде жасалды.

Зияткерлік меншікке зиян келмесін

Жоғарғы соттың судьясы Ирина Калашникова ел судья­ларының VIII съезіне қаты­су­шылардың назарына судья­ларға арналған екі жинақты ұсынды. Бұл жинақтар биыл Жоғарғы сот пен америкалық заңгерлер қауымдастығының құқық үс­темдігі бастамасы аясында дайын­далыпты. Жиында сөз алған И.Калашникова зият­керлік меншік саласындағы қазіргі заманғы құқықтық қаты­настарды көптеген заңнамалық және нормативтік құқықтық ак­ті­лермен, соның ішінде ха­лықаралық құқық нормаларымен және іскерлік айналым дағдыларымен регламенттелген күрделі және көп қырлы сала деп атады. Осы дауларды қарау, олар бойынша шешім қабылдау белгілі бір қиындық тудырады.

Өткен жылы аталған ынты­мақтастық шеңберінде қазақ­стандық судьялар зияткерлік мен­шік саласындағы, соның ішінде инвесторлардың құқық­тарына қатысты дауларды шешу жөніндегі халықаралық тә­жіри­бені зерделеу мақсатында АҚШ-тағы соттарда болды. Соның нәтижесінде біз тілге тиек етіп отырған осы екі жи­нақ әзірленіпті. Біріншісі – Қазақстан зияткерлік меншікті қорғау бойын­ша сот істерін қарау жөніндегі әдістемелік ұсы­нымдар жинағы. Оны И.Ка­лашникова және Dentons фирмасының заңгері Наталья Шаповалова әзірледі. Онда талап қою түрлері, талап-арызға қоса берілетін құжаттар тізбесі, даулардың ведомстволығы мен соттылығының ерекшеліктері кел­тіріледі. Сонымен қатар жи­нақта тараптар мен заңның құқықтық қатынастарын, анық­талатын және дәлелденетін фактілерді, тікелей дәлелде­мелерді анықтау мәселесі ба­ян­­далады. Авторлық құқық және тауар белгілерін қорғау саласындағы даулар бойынша сот ісін жүргізудің ерекшеліктері көрсетілген. Жинақта құжаттар мен сот актілерінің үлгілері бар. Екіншісі – зияткерлік меншікті қорғау туралы даулар бойынша сот шешімдерін құрастырудың көмекші құралы. Басылымды «Dentons» фирмасының аға заң­гері Әлия Сейітова дайындап отыр. Нұсқаулықта шешімдер шығару, тараптардың құқықтық қатынастарын және нақты дауды шешуде қолданылатын құқық нормаларын анықтау бойынша ұсыныстар келтіріледі.

Екі жинақ та Жоғарғы сот­та мақұлданды. Облыстық сот­­тарға жіберілді. Сондай-ақ бұл жи­нақтар электронды фор­­матта да қолжетімді. И.Ка­­­лашникованың айтуынша, бұл жинақтар судья­лардың қыз­метінде пайдалы болатын көрінеді және дау­ларды сапалы шешуге, материалдық құқықтық нормаларды тиісті түрде қолдануға, тұрақты сот тәжірибесін қалып­тастыруға ықпал етеді.