Түркия президенті Режеп Тайип Ердоған да коронавирус пандемиясына байланысты карантиндік шектеулердің күшейтілгенін мәлімдеді. Туысқан елде жалпыға міндетті маска режімі, сондай-ақ әлеуметтік қашықтық сақтау және гигиена шаралары енгізіліп жатыр.
Италияда сәрсенбіге қараған түні премьер-министр қоғамдық өмірдегі жаңа шектеулер туралы декретке қол қойды. Атап айтқанда, бейсенбіден бастап республикада коменданттық сағат жұмыс істей бастайды: кешкі оннан кейін азаматтар үйлерінен тек қатты қажет жағдайларда ғана шыға алады.
Ал Швеция коронавирус инфекциясын жұқтырушылар санының көбеюіне байланысты дәмханалар мен мейрамханаларда дастарқан басында бірге отыра алатын адамдардың санын 8 адамға дейін шектеді.
Не десек те, коронавирустың бетін қайтардық деген елдердің өзіне індеттің қайта оралуы жаһанды алаңдатып отырғаны сөзсіз. Осы кеселді отандық ғалымдардың ішінде індете зерттеп отырған профессор Алмас Шарман өз пайымдарымен бөлісті.
Қазақстанның Профилактикалық медицина академиясының президенті Алмас Шарман Алматы Өңірлік коммуникациялар қызметіне берген эксклюзивті сұхбатында «Коронавирусты қайта жұқтырудың бес оқиғасы белгілі», деді бірден.
Еуропа мен АҚШ-та індеттің қайта өршіп жатқанына тоқталған ол, бірінші кезекте, халықты адамдар көп жиналатын орындардан аулақ жүруге шақырды және осының мәнісін түсіндірді. Сондай-ақ COVID-19-бен ауырып, жазылғандардың қауіпсіздік және алдын алу шараларын сақтау қажеттілігіне қатысты сұрақтарға жауап бере отырып, өз ұсыныстарымен бөлісті.
«Коронавируспен ауырып, жазылғандар бәрібір қауіпсіздік шараларын сақтаулары керек. Себебі коронавирустан басқа да біраз инфекциялар бар. Әсіресе қазір тұмау маусымы басталып жатқандықтан, аурудың алдын алып, ескерту маңызды. Тіпті бұл вирусты жұқтырып, сауығып кетсеңіз де, коронавирус мұрын қуысында болуы мүмкін. Вирус қол арқылы берілуі (жұғуы) мүмкін. Міне, сол себепті де маскалардың қалай болғанда да тиімділігі бар. Әлеуметтік қашықтықтың да маңызы зор. Коронавирусты қайтадан жұқтырудың 5 оқиғасы белгілі. Осындай фактілер бар. Сол себепті қайтадан жұқтырудың болмайтынына 100 пайыз кепілдік жоқ», дейді Алмас Шарман.
Зерттеулерге сәйкес, ауырып, жазылып шыққандарда антиденелер пайда болып, дамиды. Бірақ соған қарамастан, оның қанша уақыт сақталатыны белгісіз.
«Ауруды жұқтырғандардың бәрінің иммунитеті дамитыны – белгілі нәрсе. Бірақ сонымен бірге басылу (сөну) феномені де бар, антиденелердің бастапқыда циклы жоғары болады, бірақ неліктен екені белгісіз, кейіннен төмендеп кетеді. Алайда тағы бір үшінші жағдай бар, ол – вирустың мутацияға ұшырайтыны, ол өзгеріп отырады. Оның өзгеріп отыратыны, дереу күшейіп, болмаса әлсірейтіні туралы дәлелдер бар», деп атап өтті профессор.
Сондықтан індеттің алдын алу шараларын күшейту қажеттігін алға тартып отырған профессор масканы қолдану кезінде оны дұрыс киіп, тағып жүру маңыздылығын атап өтті. Одан бөлек, әлеуметтік қашықтықты сақтау және адамдар көп жиналатын орындарға барудан шектелу сияқты басқа да алдын алу шараларын сақтау маңызды.
Мен көп адамның маскаларын мұрындарын ашып, иегіне тағып жүретінін жиі көремін. Баршаға үнемі вирустардың көбі мұрын қуысында болатынын естеріне саламын, жай ғана ауызды жабу арқылы олар не өздерін, не басқаларын қорғамайды. Сол себепті масканы тағу және оны дұрыс тағу маңызды. Екіншіден, маска тағу арқылы сіз тек өзіңізді ғана емес, басқаларды да қорғайсыз. Көпшілік осылай ойлауы керек. Үшіншіден, адамдар көп жиналатын орындардан аулақ жүруге тырысу қажет. Еуропа мен АҚШ-та неге екінші толқын басталып кетті. Күннің салқындауына байланысты, адамдар ғимарат ішінде жиі отыратын болды. Нәтижесінде, адамдардың топтасуы болады, ал көптеген ғимараттың желдетілуі қиын. Бұл темекінің түтіні сияқты. Егер сен ауасы желдетілмейтін бөлмеде отырсаң, темекінің түтіні бөлмеде айналып жүреді. Егер ғимаратта вирус жұқтырған адам болса, вирусы бар аэрозоль ауада таралып, басқаларға жұғады. Сол себепті адамдар көп жиналатын орындардан, әсіресе, жабық ғимараттарға барудан аулақ жүріп, бөлмені желдетіп, қашықтық сақтау керек. Осы ережелерді сақтау арқылы өзіңді аурудан қорғауға болады», дейді отандық ғалым.
«Мен басқаларына қамқорлықпен қараймын – басқалар да осылай ойлауы керек», дегенді ұрандай қайталап отырған ғалымның айтпағы да сол – қазіргідей алмағайып кезеңде өзімізді сақтағанымыз – жақындарымызды қорғағанымыз.
Дегенмен әлемдегі эпидемиялық ахуалдың қайта ушығуына байланысты және осының алдындағы тәжірибені ескере отырып, Алматы қаласының емханалары да індетті өршітпеудің қамын жасап жатқанын айта кетейік.
