Экономика • 24 Қараша, 2020

Малды жаңаша бағатын қожалық

145 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Мал тұқымын асылдандыру – маңызды шаруа. Батыс Қазақстан облысына қарасты Ақжайық ауданында ірі қара өсіретін – 52, жылқы өсіретін – 8, қой өсіретін – 5 асыл тұқымды шаруашылық бар.

Малды жаңаша бағатын қожалық

Ақжайық ауданында биылғы үш тоқсанның қорытындысында ауыл шаруашылығындағы жалпы өнім көлемі 9 991 млн теңге болыпты. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 1,4 пайызға артық. Дүниежүзілік пандемияға байланысты болған карантин қысымына қарамастан ауданда ірі қара 101,6 мыңға жетіп, 8,3%-ға көбейген. Жылқы мен түйе де тиісінше 14,1 және 11 пайызға артқан.

«Ауданда мал тұқымын асылдандыру шаралары қарқынды жүріп жатыр. Ет шаруа­шы­лығын дамытуға бағытталған «Сыбаға» бағ­дарламасы бойынша 2019 жылы ауыл шаруашылығы құрылымдарына 191,1 млн теңге несие беріліп, шетелден асыл тұқымды 470 бас ірі қара алынса, биыл ол көрсеткіш үш есеге артып, 1333 басқа жетті» дейді Ақжайық ауданының әкімі Қалияр Айтмұхамбетов.

Жақында аудан аумағындағы іргелі шаруашылықтың бірі – «Сәбит» шаруа қожалығына Батыс Қазақстан облысының әкімі Ғали Есқалиев барып, ауыл фермерінің хал-жағдайын көзімен көрді.

Қожалық отандық селекционерлердің ұлттық мақтанышына айналған қазақтың ақбас сиырын өсіреді. Мұнда қазір 1100 бас ірі қара болса, соның 451-і аналық сиыр. Зеңгібаба нәсілінен бөлек, мұнда 2050 бас қой, 750 жылқы, 12 түйе де бар екен. Қожалықта 20-дан астам адам жұмыс істей­ді. Қожалық басшысы Мирболат Құр­ман­ғалиев іргелі шаруашылықтың барлық жұмысын үйлестіріп, ғылыми негізге салғаны көрініп тұр. Айталық, мұнда мал асылдандыру жұмысы өңірдегі бірқатар ғылыми орталықпен тығыз байланыста жүзеге асады. Асыл тұқымдылығы бағалануы тиіс бұқашықтардың генетикалық әлеуетіне тез жетуі үшін бұл шаруашылық GrowSafe қондырғысын орнатқан. Канадалық бұл құрылғы әр жануардың азық қабылдау мөлшерін, салмағын өлшеп, оның мінез-құлқы мен өсімін бақылап отырады екен. Сөйтіп мал азығының тиімділік сипаттамаларын болжап, асылдандыруды шешімдерін автоматты түрде оңтайландырады. Шаруашылық соңғы жылдары асыл тұқымды бұқашықтарды өз өнімділігі бойынша бағалайтын арнайы станса салып, оның негізінде бірнеше мәрте халықаралық, республикалық және облыстық деңгейде семинар ұйымдастырды. Биыл «Сәбит» қожалығында өскен 4 бұқашық Нұр-Сұлтан қаласындағы «Асыл түлік» акцонерлік қоғамына жіберілген.

Биыл Батыс Қазақстан облысы судан тапшылық көргені барлық деңгейде айтылып жатыр. Қуаңшылық кесірінен қажетті мал азығын қамти алмаса, өңірде мал шаруа­шылығы да дамымайды. «Сәбит» шаруа қо­жалығы бұл мәселеде де озық техно­логия көмегіне сүйеніпті. Zimmatic ирри­га­ция­лық жүйесі шаруашылықтың мал азығын өзі өсіріп, қамтуына қолғабыс бермек. Бұйырса алдағы көктемде қожалық 200 гектар алқапқа екпе шөп дәнін егуді жоспарлап отыр екен. Ресейлік Eurasia GROUP компаниясымен арадағы келісімшарттар негізінде тамшылатып суару жүйесі Ақжайық ауданында алдымен орнатылмақ. Өңірде сапалы мал азығы тапшылығын көріп отырған өзге де шаруалар бұл бастамадан үлкен үміт күтеді. Өңір басшысы Ғали Есқалиев осынау игі істерді көзімен көріп, осындай озат тәжірибені кеңінен таратуды тапсырды.

 

Батыс Қазақстан облысы