Экономика • 04 Қаңтар, 2021

Қаржы секторын қандай жаңалықтар күтіп тұр

332 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

Қазақстанда ақша-несие саясаты жөніндегі комитет құрылады, кәсіпкерлер үшін банктік шоттардан қолма-қол ақша алу лимиттері белгіленеді, несиелеу нарығында микроқаржы қызметін лицензиялау енгізіледі, деп хабарлайды Egemen.kz  

Қаржы секторын қандай жаңалықтар күтіп тұр

Ақша-кредит саясаты комитеті

2021 жылдың қаңтарынан бастап Ұлттық банктің құрылымында үшінші орган - Ақша-кредит саясаты комитеті пайда болады. Бұған түзетулер «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы» Заңға енгізілуде. Комитет құрамына ҚҰБ-нің қазіргі қызметкерлері кіреді.

«Ақша-кредит саясаты комитетінің құзыретіне базалық мөлшерлемеге қатысты шешім қабылдау кіреді. Бұл ақша-несие саясатының шешуші ставкасын белгілеу функциясы ақша-несие саясаты бойынша шешім қабылдау үшін арнайы құрылған жеке органның міндеті болып табылатын инфляцияны таргеттейтін елдердегі ең жақсы тәжірибеге сәйкес келеді. Ақша-несие саясатының негізгі құралы ретінде базалық мөлшерлемені анықтау туралы шешімдерді мамандандырылған Комитет деңгейіне дейін жеткізу қабылданған шешімдердің тиімділігі мен айқындылығын арттырады», деп түсіндірді Ұлттық банктің баспасөз қызметі.

Шетел валютасын сату бағамынан сатып алу бағамының шегі

Ұлттық Банк Басқармасының 2020 жылғы 21 желтоқсандағы «Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2020 жылғы 14 шілдедегі No 86« Айырбастау пункттері арқылы жүргізілетін операциялар бойынша шетел валютасын сату бағамынан теңгеге сатып алу бағамының ауытқуының шегін белгілеу туралы »қаулысына өзгерістер енгізу туралы» қаулысымен 2022 жылдың 1 қаңтарына дейін ұзартылған айырбастау пункттері арқылы операциялар жасау үшін шетел валютасын теңгеге сату бағамынан сатып алу бағамының ауытқуының 2020 жылы белгіленген рұқсат етілген шектері. Регламент 2020 жылдың 28 желтоқсанынан бастап қолданылады.


«Бұл әлемдік қаржы нарықтарындағы құбылмалылық жағдайында елдің ішкі валюта нарығындағы қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ету, айырбастау пункттеріндегі алыпсатарлық операциялардың алдын алу және қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау үшін қажет», деді Ұлттық банк.

Сатып алу бағамының шетел валютасын сату бағамынан ауытқу шектерінің мөлшері АҚШ доллары үшін 6 теңгені және еуро үшін 7 теңгені құрайды.

Белгіленген шектеулер қолма-қол емес нысандағы айырбастау операцияларына қолданылмайды.

Банк шоттарынан қолма-қол ақша алу

Күнтізбелік ай ішінде кәсіпкерлік субъектілерінің банктік шоттардан қолма-қол ақша алуының максималды мөлшері бекітілді: 20 млн.теңге - шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін; 120 миллион теңге - орта бизнеске; 150 миллион теңге - ірі кәсіпкерлік субъектілері үшін.

Бұл туралы Ұлттық Банк Басқармасының 2020 жылғы 21 желтоқсандағы No150 бірлескен қаулысында және Ұлттық экономика министрінің 23 желтоқсандағы No 95 «Кәсіпкерлік субъектілерінің, сондай-ақ талап етілмейтін кәсіпкерлік субъектілерінің банк шоттарынан қолма-қол ақша алуының шекті мөлшерін бекіту туралы» No 95 бұйрығында айтылған.

Жоғарыда аталған шектеулерге ұшырамайтын компаниялар анықталды:

- микро кәсіпкерліктің субъектілері;

- ауылшаруашылық тамақ өнімдерін, акваөсіру (балық аулау) өнімдерін сатып алатын кәсіпкерлік субъектілері;

- осы бірлескен қаулы мен бұйрыққа қосымшаға сәйкес экономикалық қызмет түрлері бар тамақ өнімдерімен, сусындармен, сондай-ақ фармацевтикалық, медициналық және ортопедиялық тауарлармен бөлшек саудада айналысатын кәсіпкерлік субъектілері;

Ұлттық Банкте ашылған корреспонденттік шоттардан қолма-қол ақша алған кезде екінші деңгейдегі банктер мен Ұлттық почта операторы және қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүргізуге Ұлттық Банктің лицензиясы негізінде айырбастау пункттері арқылы ғана жұмыс жасайтын заңды тұлғалар.

Белгіленгендей, сіз банктік шоттардан келесі шарттарды сақтай отырып, белгіленген лимиттен артық ақша ала аласыз:

- банктік шоттан қолма-қол ақша алу мақсатын растайтын құжаттарды ұсыну;
- мемлекеттік кірістер комитеті мен Ұлттық банкке ақпарат беруге кәсіпкерлік субъектілерінің келісімі;

- банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ЕДБ мен ұйымдардың мемлекеттік кірістер органынан шаруашылық жүргізуші субъектілердің банктік шоттардан қолма-қол ақша алуының шекті мөлшерінен асатын сомада қолма-қол ақшаны беруден бас тартуға негіз жоқтығы туралы ақпарат алуы.

Ереже Ұлттық Банк Басқармасының 2020 жылғы 21 желтоқсандағы No 151 бірлескен қаулысымен, Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 22 желтоқсандағы No 125 қаулысымен және Қаржы министрінің 22 желтоқсандағы No 1223 «Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қолма-қол ақшаны алу ережесін бекіту туралы» бұйрығымен бекітілгенін ескеріңіз. 

Регламенттер 2021 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енеді.

Көлеңкелі бизнесті азайту, кәсіпкерлік субъектілері қызметінің ашықтығын арттыру және Қазақстандағы қолма-қол ақшасыз төлемдерді қолдануды кеңейту мақсатында No150 және No151 қаулылар қабылданды.

2006 жылғы үлгідегі банкноттарды қабылдау және ауыстыру мерзімі ұзартылды Жеке тұлғалардан ұлттық валютадағы 2006 жылғы үлгідегі 2000, 5000, 10000 теңгелік банкноттарды оларды айналымдағы және заңды төлем құралындағы ұлттық валютаның банкноталарына ауыстыру үшін қабылдау мерзімі 2021 жылдың 1 ақпанына дейін ұзартылды. Жоғарыда аталған банкноттарды жеке тұлғаларға айырбастау тек Ұлттық Банктің филиалдарында жүзеге асырылады. Осы күннен бастап Ұлттық Банк филиалдары жоғарыда аталған банкноттарды қабылдауды және айырбастауды тоқтатады.

Бұл туралы ҚҰБ Басқармасының 2020 жылғы 21 желтоқсандағы No152 «2006 жылғы үлгідегі 2000, 5000, 10000 теңгелік номиналдармен Қазақстан Республикасының ұлттық валютасының банкноттарын қабылдау және ауыстыру мерзімін ұзарту туралы» қаулысында айтылған.

Ұлттық Банктің филиалдары мен мекен-жайлары туралы ақпаратты веб-сайтта «ҚҰБ туралы» → «ҚҰБ құрылымы» → «Филиалдар» → «Аумақтық филиалдар» бөлімінде алуға болады.

Микроқаржылық қызметті лицензиялау енгізілді

2021 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 3 шілдедегі «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне шетелдік валютадағы ипотекалық несие мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу, төлем қызметтері нарығының субъектілерін реттеуді жетілдіру, жалпыға бірдей декларациялау және экономикалық өсімді қалпына келтіру туралы» Заңымен. микрокредиттер нарығында алаяқтық тәуекелдерін азайту үшін микроқаржы қызметін лицензиялау енгізілді. Қарардың толық мәтінімен finreg.kz ресми сайтының «Агенттіктің құқықтық актілері» бөлімінде танысуға болады.