Өнер • 08 Қаңтар, 2021

Символизм сиқыры

508 рет
көрсетілді
1 мин
оқу үшін

Ұлттық музейде «Бір туынды тарихы» жобасы аясында ЮНЕСКО жанындағы АІСА мүшесі, Көркемсурет академиясының академигі, белгілі суретші Ботагөз Ақанаеваның «Теңіз ханшайымы» атты туындысы таныстырылды.

Символизм сиқыры

Туынды сәндік натюрморт жанрында орындалған. Сәндік натюрмортта сызықтарға, сұл­баға, олардың қозғалысына және таңбамен өзара әрекетіне ба­сымдық беріледі. Сондай-ақ құрақ түріндегі аппликативті өрнектерді пайдалануға да болады.

Ботагөз Ақанаева сәндік үлгідегі заттар әлемін жиі бей­­нелейді. Бейнелейтін зат­тар­дың пішіні жайпақ әрі шартты болады. Жарық пен көлеңкені тұмшалайды. Сурет оқыр­манға жеңіл, қажет емес детальдардан арыл­ған. Олар­дың орнына әрбір сұлба безендіріле түс­кен.

Сурет тігінен үйлестірілген, сондықтан заттардың (ваза, құ­мыра және бөтелке) піші­ні тік, бір сызықтың бойына тұр­ғызылған. Бұл олар­ды форматқа жинақы орналас­ты­руға мүмкіндік береді. Ком­­позицияның орталығы –  кар­тинаның ортасындағы ва­заның ернеуіне орналасқан Теңіз ханшайымы – балық. Ол картинадағы жалғыз көлденең элемент болғандықтан назарды өзіне аудартады. Суретші туындысында символизмге жүгінген.

Балық өнерде табиғаттың символы саналады. Дәстүрлі тү­сініктерге орай, өмір қай­­на­ры –

су. Сондықтан бағзы заманда балықты тіршіліктің пайда болуының символы ре­тінде қастерлеген. Қы­тай ті­лінде «балық» және «мол­шы­лық» бірдей таңбаланып, бірдей дыбысталады.

Картинаға дәл симметрия, сәндік бояулардың қанық­тығы, бояу дақтары мен сұл­ба­лардың тепе-теңдігі, кеңіс­тіктің тұйықтығы тән.

Айта кетейік, Ботагөз Ақа­­наева Н.В.Гоголь атын­дағы Алматы көркем­сурет учили­щесінің түлегі, ма­мандығы бойынша театр де­­кораторы. 1990-жылдан рес­­публикалық, бү­кіл­одақ­тық және халық­ара­лық көр­ме­лерге қатысқан.