Матильда эффектісі – әйелдердің ғылымға қосқан үлесін жүйелі түрде жоққа шығару, олардың жұмысының құнын төмендету және әйелдердің атқарған жұмысын әріптес ерлердің иеленуі.
Бұл эффект жайында алғаш рет Джоселин Гейдж (1826-1898) өзінің «Әйел өнертапқыш ретінде» атты очеркінде сипаттаған. Ал «Матильда эффектісі» терминін 1993 жылы тарихшы Маргарет В.Росситер енгізген. Мұндай шеттетуге ұшырағандардың бірі физика саласы бойынша Нобель сыйлығын алған алғашқы әйел, көрнекті ғалым Мария Склодовская-Кюри (1867-1934). Ол үміткерлер қатарына Нобель сыйлығы комитетінің мүшесі, швед математигі Магнус Гёста Миттаг-Леффлер мен күйеуі Пьер Кюридің өтінішімен ғана енгізілді. Мария Склодовская-Кюри ешқашан Франция ғылым академиясына қабылданбаған. 1960 жылдардың аяғында Джоселин Белл Бернелл алғашқы радиопульсарларды ашқан еді. Аталған жаңалық үшін 1974 жылы физика саласындағы Нобель сыйлығы оның жетекшісі Энтони Хьюиш пен Мартин Райлға беріліп, Джоселин Бернелл есімі ұмытылды.
Бірақ жас ғалымның Нобель сыйлығынан шығарылуын Фред Хойл сынды танымал астрономдар сынға алды.
1991-2005 жылдардағы мыңнан астам ғылыми жарияланымдарды талдаудың негізінде, ер ғалымдар әйелдерге қарағанда ер авторлардың жарияланымдарынан жиі дерек келтіретіндігі анықталған.
Елордада «Зорлық-зомбылықсыз үй» акциясы өтті
Қоғам • Бүгін, 20:33
Қазақстан мен Хорватия арасындағы саяси консультациялар өтті
Саясат • Бүгін, 20:13
Елорданың кейбір мекемелерінде кальян әлі де ұсынылады
Елорда • Бүгін, 19:51
«Махаббат, қызық мол жылдар» романы жаңа форматта қайта басылып шықты
Әдебиет • Бүгін, 19:32
Қазақстандық әскери делегация ҰҚШҰ Әскери комитетінің отырысына қатысты
Қоғам • Бүгін, 19:15
iKOMEK109 орталығы жыл басынан бері 700 мыңға жуық өтініш қабылдады
Елорда • Бүгін, 19:04
Қазақстан екі апта бойы «қызыл аймақта» тұр
Коронавирус • Бүгін, 18:45
Қызылорданың Сырдария ауданы «қызыл» аймаққа енгізілді
Аймақтар • Бүгін, 18:43
Қазақтың Нурикамалы дүниеден өтті
Руханият • Бүгін, 18:38
ТМД елдерінің әуе шабуылына қарсы қорғаныс мәселесі талқыланды
Қоғам • Бүгін, 18:25
Түркітілдес елдердің футбол федерациялары бірігуі мүмкін
Футбол • Бүгін, 18:20
Алтай Көлгіновтің бірінші орынбасары тағайындалды
Тағайындау • Бүгін, 18:14
Аймақтар • Бүгін, 18:02
«Ахмет Ясауи» телехикаясы эфирге шығады
Кино • Бүгін, 18:01
Қостанайлықтар футзалдан ұлттық мектеп лигасының жеңімпазы атанды
Спорт • Бүгін, 17:53
Шетелден ПТР-анықтамасыз келетіндер азайды
Қазақстан • Бүгін, 17:41
Жетісуда жұқпалы індеттің таралуы жиіледі
Аймақтар • Бүгін, 17:38
Жастар арасында суицидтің алдын алу жұмыстары басталды
Қоғам • Бүгін, 17:30
Қостанай облысында трактор аударылып, 3 адам қайтыс болды
Аймақтар • Бүгін, 17:20
Нидерланды Елшісі Қазақстанның жемқорлыққа қарсы жұмысын жоғары бағалады
ANTIKOR • Бүгін, 17:18
Президент Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрін қабылдады
Президент • Бүгін, 17:06
БЖЗҚ салымдары пәтер бағасына әсер ете алмайды
Экономика • Бүгін, 17:00
Діни ақпараттық-түсіндіру тобы павлодарлықтармен кездесті
Аймақтар • Бүгін, 16:51
Оқушыға көркем әдебиетті оқытудың жолы қандай?
Әдебиет • Бүгін, 16:45
Қазақстан мен Аустралия сыртқы саяси ведомстволары онлайн кездесу өткізді
Қазақстан • Бүгін, 16:44
Astana IT university: Білім сапасынан цифрлы трансформацияға
Білім • Бүгін, 16:40
Адамзат соғыстан емес инфекциядан көп зардап шекті – ғалым
Коронавирус • Бүгін, 16:40
Шенеуніктердің кесірінен балалар спорт секцияларына қатыса алмай отыр
Қоғам • Бүгін, 16:28
Қ.Тоқаев АҚШ-тағы елшіге Байден әкімшілігімен ынтымақтастықты жолға қоюды тапсырды
Президент • Бүгін, 16:22
СЭС шара қолданбай отыр: Алматыдағы Әуезов ауданының әкімі карантин ережесін бұзған
Аймақтар • Бүгін, 16:18
Шымкентте «Ақылды аялдамалар» орнатылады
Аймақтар • Бүгін, 15:55
Тұрғын үй бағасы қашан тұрақтайды
Қазақстан • Бүгін, 15:55
Дәрігерлер «вакцинадан қайтыс болған» зейнеткерге қатысты мәлімдеме жасады
Әлем • Бүгін, 15:48
«Қауіпті зат табылды»: Қарағандыда теміржол вокзалы қоршауға алынды
Аймақтар • Бүгін, 15:42
Ақтауда «Өрмекші адам» пайда болды
Видео • Бүгін, 15:39
Жамбылда 4 ауыл ішімдік сатудан бас тартты
Аймақтар • Бүгін, 15:38
Алик Шпекбаев «Ең белсенді мемлекет қайраткері» атанды
ANTIKOR • Бүгін, 15:36
Бас басылымның PDF нұсқасы ақылы негізге ауысты
Егемен Қазақстан • Бүгін, 15:30
Мемлекет басшысы Мәулен Әшімбаевты қабылдады
Президент • Бүгін, 15:14
Азия чемпионаты: Айдос Сұлтанғали мен Алмат Кебісбаев финалда
Спорт • Бүгін, 14:57
Биыл Нұр-Сұлтанда 7 мың үлескер баспаналы болады
Елорда • Бүгін, 14:50
Мәжіліс ЕАЭО туралы шарт аясында жаңа ратификациялық заң жобаларын мақұлдады
Парламент • Бүгін, 14:34
Шымкентте «Жұмыспен қамтудың жол картасы» аясында 392 жұмыс орны ашылады
Аймақтар • Бүгін, 14:17
Таразда карантин талаптарын бұзу тоқтамай тұр
Аймақтар • Бүгін, 14:07
Елордада сегізінші веломаусым басталады
Елорда • Бүгін, 13:51
ШҚО-да жол қызметінің 80 басшысы әкімшілік жауапкершілікке тартылды
Аймақтар • Бүгін, 13:40
NIS түлегі робот-техника бойынша тегін онлайн курс бастады
Технология • Бүгін, 13:28
Грек-рим күресінен Азия чемпионатының алғашқы күнгі жеңімпаздары
Спорт • Бүгін, 13:13
Екібастұздағы «Майнинг» фермасы отқа оранды
Оқиға • Бүгін, 13:06
Полиция қызметкері жасөспірімнің өліміне себеп болды
Оқиға • Бүгін, 13:03
Ауылдағы қызметкерлер үшін тұрғын үй салынады
Қазақстан • Бүгін, 12:54
Биыл «Шаңырақ» бағдарламасы бойынша 800 мың пәтер беріледі
Қоғам • Бүгін, 12:50
Ертіс өзенінде балықтардың не себепті қырылғаны белгілі болды
Экология • Бүгін, 12:45
Жеңіс күніне арналған әскери парад бола ма?
Қоғам • Бүгін, 12:39
Өткен жылы 140 мыңнан астам тұрғын үй пайдалануға берілген
Қазақстан • Бүгін, 12:25
Елімізде доллар бағасы бірден төмендеді
• Бүгін, 12:17
Елордалықтар коронавирусқа қарсы вакцинаны белсенді қабылдауда
Елорда • Бүгін, 12:16
Вице-министр: Баспана кезегіне қайта тіркелуге жол берілмейді
Қоғам • Бүгін, 12:15
Алтын бұйымдарды қолды еткен жігіт қолға түсті
Аймақтар • Бүгін, 12:04
Бүгін бір өңір «жасыл» аймаққа өтті
Аймақтар • Бүгін, 11:55
Петропавлда үш айда 211 интернет-алаяқтық тіркелген
Аймақтар • Бүгін, 11:47
«Ақжайық» бапкері матч кезінде инфаркт алды
Футбол • Бүгін, 11:40
Коронавирусты жаппай вакцинасыз жеңу мүмкін емес – алматылықтар
Коронавирус • Бүгін, 11:29
Алматыда бетон араластырғыш көлік дүкенге соғылды
Видео • Бүгін, 11:20
Антикор қалалар мен елді мекендердегі түйткілді мәселелерді шешуде
ANTIKOR • Бүгін, 11:17
Мектептен өрт шығып, 20-ға жуық оқушы қаза тапты
Оқиға • Бүгін, 11:15
Қазақстанға AstraZeneca вакцинасы жеткізіле ме
Коронавирус • Бүгін, 11:04
Алматыдағы сауда үйінің маңындағы жол апатына қатысты сот сараптамасы шықты
Аймақтар • Бүгін, 10:57
Ауа райы • Бүгін, 10:43
Ұқсас жаңалықтар
