Бизнес жолы оңай емес. «Алғашқы кезде бизнесті сен асырайсың, содан кейін бизнес өзін-өзі асырайды, сосын бизнес сені асырайды» деген сөз бекер айтылмаса керек. Кәсібі дөңгеленіп кеткендер де, орта жолдан тоқтап қалғандар да бар. Ресми деректерге сүйенсек, былтыр күзде елімізде тіркелген жеке кәсіпкерліктің саны 1,2 млн-нан асыпты. Бірақ бір жылдың ішінде олардың саны 2,9%-ға қысқарған. Тіркелген жеке кәсіпкерліктің ішінде 200 мыңдайы жұмысын тоқтатқан. Олардың ішінде ресми түрде кәсібін тоқтату туралы өтініш бермегендер де бар. Мемлекеттік кірістер комитеті жеке кәсіпкерлік жабылған болса, міндетті түрде салық органдарына хабарласып, қызметі тоқтағаны жөнінде өтінім қалдыру керектігін ескертеді. Кәсіпкерлер бизнестің түріне қарай жылына екі рет декларация тапсырады. Осы есепті тапсырмағандарға әкімшілік жауапкершілік қарастырылған. Сондықтан кәсіпкер қызметі жөнінде міндетті түрде тиісті мекемені хабардар етуі керек.
Мемлекеттік кірістер комитеті басқарма басшысының орынбасары Айнұр Сартаеваның айтуынша, кәсіпкердің басында салық қарызы болмаса, онда жеке тұлғаны дара кәсіпкер және жеке практикамен айналысатын тұлға ретінде тіркеуден шығаруды салық органы жүзеге асырады. «Дара кәсіпкер немесе жеке практикамен айналысатын адам қызметті тоқтату туралы шешім қабылдаған кезде тіркелген жеріндегі салық органына барып, қызметті тоқтату туралы салықтық өтінішті, қызметтің жекелеген түрімен айналысатын салық төлеуші ретінде қызметтің басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабарламаны, тарату туралы салық есебі және бақылау-касса машинасын есептен шығару туралы салықтық өтінішті (егер бар болса) тапсыруы керек», дейді А.Сартаева.
Жеке кәсіпкерлікті оңайлатылған тәртіпте жабуға болады. Бұл камералдық бақылаусыз жүзеге асырылады. Оңайлатылған тәртіппен қызметті тоқтату үшін жеке кәсіпкер қосымша құн салығын төлеуші ретінде тіркеуде тұрмайтын, бірлескен кәсіпкерлік түріндегі қызметті жүзеге асырмайтын болуы керек. Сондай-ақ кәсібі мына қызмет түрлерімен байланысты болмауға тиіс: бензин (авиациялықты қоспағанда), дизель отынын өндіру, бензинді, дизель отынын көтерме немесе бөлшек саудада өткізу, этил спиртін және алкоголь өнімін өндіру, оларды көтерме және бөлшек саудада сату, темекі өнімдерін өндіру және оларды көтерме саудада өткізу, ойын бизнесі, тауарлардың электронды саудасы. Бұған қоса, салықтық тексерулер мен тәуекелдерді бағалау жүйесінің нәтижелері бойынша іріктелген салық тексерулердің тізімінде жоқтығы, салықтар мен әлеуметтік төлемдер бойынша қарыздары болмағаны ескеріледі. Қызметті тоқтату туралы салықтық өтінішті онлайн режімінде салық төлеушінің кеңсесі арқылы да беруге болатынын естеріңізге саламыз.
«Жеке кәсіпкер ретінде қызметін тоқтататын тағы бір әдіс патенттің қолданылу мерзімі аяқталған күннен басталады. Алайда кәсіпкерлік қызметін тоқтата тұру мерзімі аяқталғаннан кейін патент құнының келесі есебі күнтізбелік алпыс күн ішінде ұсынылмаса, онда салық органы патент бойынша жұмыс істейтін дара кәсіпкерлердің қызметін оңайлатылған тәртіппен тоқтатады», дейді комитет өкілі.
Жеке кәсіпкерді немесе жеке практикамен айналысатын адамды тіркеуден шығару туралы ақпарат уәкілетті органның www.kgd.gov.kz интернет-ресурсында «Электронды сервистер/салық төлеушілерді іздеу» бөлімінде немесе «E-Salyq Азамат» мобильді қосымшасында есептен шығарған күннен бастап, үш жұмыс күні ішінде орналастырылады.
